GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 29

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 29

Rede bij de 54ste herdenking van de stichting der Vrije Universiteit te Amsterdam

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

21 gaan vermengen. Maar het is niet onmogelijk, dat mettertijd neen gelegen als deelwoord van neerleggen de „goeie vorm" wordt, en neergelegd fout.*" Het verwondert ons niet, dat wij in hetzelfde opstel vernemen, „dat grammatikale kennis voor de praktijk van spreken en schrijven eigenlik overbodig" is, of althans „moest zijn", en dat elders nog veel praatsconjugatie den schrijf«ijk van hem en zijn medestanders ontvangt. ^^ Veel meer nog dan het hoofdstuk „werkwoord" heeft echter dat over het zelfstandig naamwoord het moeten ontgelden. Bui* ging, naamval, geslacht; daar ligt het hoofdpunt van den strijd. "^ De genitief met des is dood, die met der voert slechts een schijn* leven. De eenige levende uitdrukking van een genitiefsverhouding met het bepaalde woord voorafgaand is de omschrijving met van; en met het bepalende woord voorop in enkele gevallen nog wel een s, maar doorgaans de omschrijving met het bezittelijke voor* naamwoord: „die lui d'r smaak; m'n oom z'n paarden; Geertruida haar man. "^ Van de drie mogelijkheden ten aanzien van de den vormen: ze alleen voor de geschreven taal in vol gebruik te hou? den, ze óók weer in de beschaafde spreektaal wat meer te gaan aanwenden, of ze nergens in vrij gebruik te verdragen, koos KoUewijn beslist het laatste; dat hij later mededeelde, dat zij in de schrijftaal, en in op ouderwetsche leest geschoeide redenaars? taal ook nog voorkwamen, is vrijwel hetzelfde: want de schrijftaal is in dit merkwaardige boek van „Dr Holtvast" de schandpaal."* Maar vele aanhangers der beweging konden of wilden ze zelf niet geheel missen; en in 1932 lezen we zelfs bij een vereenvoudiger, dat in wetenschappelijke taal, in verslagen en wetten de des I der (evenals /en/ferj«vormen nog groote diensten doen. Vooral der, zegt hij, wordt nog vrij veel gebruikt. °' Die veelvuldigheid van der — want „nog vrij veel" is wel zwak uitgedrukt — is alleen daar« om al niet te verwonderen, omdat het óók de vorm is van het meervoud in alle geslachten. Bovendien echter meenen wij waar te nemen, dat het gebruik in a l l e r l e i geschreven taal veeleer toeneemt dan vermindert. Niet de romans echter met hun einde* looze gesprekken en hun dagelijkschen verteltrant moet men

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934

Rectorale redes | 142 Pagina's

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 29

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934

Rectorale redes | 142 Pagina's