GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

De Strijd om het Souvereiniteitsbegrip in de moderne Rechts- en Staatsleer - pagina 58

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De Strijd om het Souvereiniteitsbegrip in de moderne Rechts- en Staatsleer - pagina 58

Uitgewerkte rede ter gelegenheid van de 70e herdenking van de stichting der Vrije Universiteit

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

52

hang van het juridisch aspect met alle vroeger gerangschikte en een deel (de zgn. modale anticipaties) die met alle later gerangschikte aspecten handhaaft, maar die alle door de modale zin-kern gequalificeerd zijn. Onder de modaal-juridische structuur-momenten van analogisch karakter neemt nu de rechtelijke competentie een essentiële plaats in. Zij is inhaerent aan alle menseUjke vorm-geving aan de rechtsbeginselen, waardoor deze laatste tot positieve rechtsnormen worden uitgewerkt. Competentie is rechtsiaacht en in deze praegnante term „rechtsmacht" drukt zich de onverbrekelijke samenhang tussen het juridisch en het historisch aspect der werkelijkheid uit. Want macht of beheersing is het modale kern-moment, de modale zinkem, van het historisch aspect als het aspect der cultuurontwikkeling. De rechtsmacht is geen macht in de oorspronkelijk-historische zin, zij is slechts een historische analogie in de modale structuur des rechts, die door de juridische zin-kern gequalificeerd blijft. Maar zij is wel in historische machtsverhoudingen gefundeerd en kan zich dus nimmer I los van de laatste voordoen. * De juridische competentie of rechtsmacht is naar haar aard nimmer exclusief en absoluut. Zij onderstelt een meerderheid van oorspronkelijke competentiesferen, die zich onderhng in rechtsverhoudingen van wederkerige begrenzing bevinden. Want, gelijk in alle modale grondbegrippen van de rechtswetenschap, schuilt ook in het competentiebegrip een getals-analogie, waarin zich de innerlijke samenhang tussen het juridisch en het getalsaspect der werkelijkheid uitdrukt®^). Zo min een rechtsleven bestaanbaar is, waarin slechts één rechtssubject zou fungeren, zo min is een rechtsleven mogelijk, waarin slechts één oorspronkelijke competentiesfeer voor de rechtsvorming zou gegeven zijn. Ook in een ongedifferentieerde samenleving is dit laatste niet het geval. Dit wil zeggen, dat het traditionele souvereiniteitsbegrip reeds noodzakelijk in botsing komt met de modale souvereiniteit in eigen kring van het recht. Hoe men ook sinds BODIN de exclusieve souvereiniteit van de staat dan wel van de zgn. volkerengemeenschap op het gebied der rechtsvorming juridisch heeft trachten te construeren of achteraf weer aan rechtsgrenzen heeft trachten te binden, al deze constructies konden dit in wezen on-juridisch souvereiniteitsbegrip niet in een wezenlijk rechtsbegrip transformeren. Het hing samen met een theoretische visie op de werkelijkheid, die 8') Vergelijk hierover laatstelijk mijn verhandeling De modale structuur van het juridisch oorzakelijkheidsverband (Mededelingen der Kon. Ned. Akademie van Wetensch. afd. Letterkunde, Nieuwe Reeks, Dl 13 no 5 (1950) blz. 30 vlg.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1950

Rectorale redes | 72 Pagina's

De Strijd om het Souvereiniteitsbegrip in de moderne Rechts- en Staatsleer - pagina 58

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1950

Rectorale redes | 72 Pagina's