Betrekkelijk of volstrekt - pagina 19

schap als misdrijf en niet als overtreding strafbaar zij. Hoe zwaar delicten tegen de veihgheid van de staat te nemen? Hoe daden gewaardeerd, die de gemeenschap sociaal aantasten, terwijl ze tegelijk sociaal verklaarbaar zijn: de belasting- en de steunfraude? De verwerpehjkheid van belastingfraude wordt aanvaard, er bestond hier weifeling ^^), maar in 1943 schreef Lord Quickswood, een jongere zoon van de Victoriaanse staatsman Markies van Sahsbury en als Hugh Cecil in zijn tijd een der beste redenaars van het Lagerhuis, over pogingen om door de mazen van het net te glippen: „is it not a good thing that there should be the last lawful remedy against oppressive taxation by a majority, that human ingenuity can always find a way by which the minority can escape from tyrannical imposts"^®). Nog meer verscheidenheid is er bij de bepaling van wat onrecht is, hetzij omdat men er zich geen heldere voorstelling van heeft gemaakt — of willen maken — hetzij omdat men tegengestelde beschouwingen over wat strafrechtelijk verboden moet zijn, huldigt. Ik wees in het voorafgaande op de onmacht om wat gemeen is, te straffen. Dit geldt vooral het zakenleven. Wat de criminologie noemt „de witte boord misdaad", wordt door het strafrecht in Nederland en in andere landen onvolkomen te keer gegaan. Dat dit niet geschiedt uit het prijzenswaardig motief om de strafrechtelijke voorschriften beperkt te houden, is af te lezen uit de ongelukkige ontwikkehng, dat strafrecht, een normatief recht met zeer sterk zedelijke inhoud, voor allerlei practische doeleinden wordt gebruikt. Een door strafsancties omringd groentenof fruitteler verdort in deze schaduw eerder dan dat hij bloeien kan. Zulk een ontluistering van het strafrecht stemt al onbehaaglijk. De practische doeleinden kunnen ook — en dan wordt de situatie heel bedenkelijk — beheerst worden door een ideologische gedachte: wet wordt, strafwet wordt wat de heersende partij of klasse wü, uiteindelijk terwille van de gemeenschap en terstond terwille van zichzelf^). De nationaal-socialisten legden hun partijstaat op, zich van alle middelen, die het penale recht bood, bedienend. De communisten verwerkeHjken heden met strafrechtelijke voorschriften him klasse-staat. Uiteraard op

®^) Raadpleeg hiervoor C. D. Segers, Deukten inzake de directe belastingen. Tijdschrift voor Strafrecht XI, Leiden 1898, 161; doelend op Frankrijk zegt Georges Ripert, Le declin du droit. Paris 1949, 14: „La fraude fiscale est chose courante". ^8) Geciteerd door Hermann Mannheim: Criminal Justice and Social Reconstruction, London 1946, 146. 5'') Hans Dombois, Mensch imd Strafe, Witten 1957, 53, wijst er op hoe een kleine velddiefstal reeds als sociaal-ernstig telt, maar met de bescherming van de burgerlijke eigendom bijzonder vrijpostig wordt omgesprongen.

17

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen