Natuur en geest in de geneeskunde - pagina 28

lijke gesteldheid en was de zondaar primair een zieke mens. Voor de oude Assyriër was de zieke mens, primair, een zondaar geweest. Maar als Jezus in zijn antwoord op de vraag, wie er gezondigd heeft, de blindgeborene zelf of zijn ouders^, de kwestie van de oorzaak ontwijkt, doch heenwij st naar de zin der ziekte, maakt hij een scherp onderscheid tussen zonde en ziekte. Door die onderscheiding werd, in de ontmoeting van Christendom en Hellenisme, de weg vrij voor een beschouwing van de theoretische en practische betrekkingen tussen morele en physieke wanorde. Hier, waar het Griekse naturalisme stoot op het Semietische, het Christelijke personaUsme, ziet Entralgo het historische keerpunt^. Het is merkwaardig, dat deze oude vragen van de metaphysiek van ziekte en lijden in het medisch-anthropologisch denken juist in onze dagen met zo veel kracht opnieuw naar voren dringen, dat men er niet aan kan voorbijgaan, zeker niet onze Universiteit. De psychiater Rümke immers werd in zijn pogingen om 'wreedheid' en 'sadisme' fenomenologisch en zo mogelijk psychogenetisch te differentiëren, geconfronteerd met de vragen rondom de begrippen 'goed' en 'kwaad'. En is het niet, alsof hij in zijn afscheidscollege twee jaar geleden, vanaf de hoge kansel in de Dom te Utrecht zoal niet een zacht verwijt, dan toch het woord tot ons richtte toen hij zeide^: 'De Vrije Universiteit heeft een kans laten voorbijgaan. Abraham Kuyper^ gaf aan de eerste hoogleraar in de psychiatrie min of meer de opdracht na te gaan hoe de duivel op de menselijke ziel werkte.' 'Wij zouden' - zo vervolgde hij - 'dit anders uitdrukken, maar de vraag blijft dezelfde'. Dat is dus de vraag naar de rol van het kwaad in de pathologie van het menselijk zieleleven. De zin der ziekte Een tweede sprekend teken van de verandering in het klimaat der medische wetenschap is de rectorale rede, die de internist Jores in 1950 aan de universiteit te Hamburg hield. Hij sprak over de zin der ziekte, 'vom Sinn der Krankheit'*. Ongetwijfeld zal hij er zich van bewust geweest zijn, dat de eerste ^ Johannes 9:1-3. ^ H. C. Rümke, Op de drempel. Jongst verleden en toekomst van de psychiatrie (Scheltema & Holkema, Amsterdam 1963). ^ Het komt mij voor, dat Rümke hier een kleine, niet belangrijke vergissing maakt, in zoverre het, voorzover ik weet, Prof. L. Lindeboom, de stichter van de Valeriuskliniek, is geweest, die L. Bouman in deze richting stimuleerde. * Arthur Jores, Vom Sinn der Krankheit (Univ. Presse, Hamburg 1950). 24

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen