KUYPER-BIBLIOGRAFIE.

door J. C. RULLMANN.

XCV.

76, Een drievoudige waarschuwing aan de Gerefonneerde Christenheid bij het lezen van haar Martelaarsboek. Ter inleiding van de „Geschiedenis der Martelaren". Doesburg, J. C. van Schenk Brill, 1883.

Onder dagteekening van 15 September 1881 schreef Dr Kuyper di.t inleidend woord voor een nieuwen druk van het Martelaarsboek, die in alleveringen verscheen.

In stee van eenige gemeenplaatsen ter aanbeveling, meende de schrijver zijn lezers kortelijk te moeten waarschuwen tegen een drieërlei gevaar, dat opzichtens het Martelaarsboek bestaat. In de eerste plaats op - het gevaar, dat men soms een verkeerd „Martelaarsboek" in plaats van het eerste in handen kon krijgen; dan op het gevaar, dat men van het Martelaarsboek een ongodvruchtig gebruik mocht maken; en eindelijk op het gevaar, dat de lezing van het Martelaarsboek misschien tegen den lezer getuigen zou in den dag des oordeels.

Wat nu het eerste gevaar aanbelangt, zet Dr Kuyper uiteen, dat onder al de Martelaarsboeken, die in omloop zijn, alleen dat van Adriaan van Haemstede het echte, betrouwbare gereformeerde Martelaarsboek is. Vandaar de eerste waarschuwing: „Neem dus niet het Martelaarsboek van Brac h t, noch ook' eenige Martelaars s p^ i e g e 1, gelijk er zoo vele gedrukt zijn, maar zie wel en deugdelijk toe, dat men u het oude, wel gekeurde, goed gereformeerde Martelaarsboek in handen geve, onder den titel, die(n) ook déze nieuwe uitgave draagt".

Het tweede gevaar, waartegen de Inleiding waarschuwt, is dat het Martelaarsboek geen h e i 1 i-genvereering in onze Gereformeerde gemeente invoere.

Een Marte1aarsboek is de wandere tentoonstelling, niet van wat de v r O' m e n vermochten, maai' van wat God de Hoere in vrome lieden volbrengen kan, in weerwil van hun zeer onvrome ongeloovigheid.

Een goed gereformeerde zoekt nooit de glorie van het schepsel, zelfs niet op den brandstapel, maar houdt ook bij het knetteren van den mutsaart aan die diepste aller dicpn gedachten vast: Den ©enig Volzalige alleen de eere!

Riddenis heeft hier te zijner tijd al op gedtdd, toen hij zoo schoon er op wees, hoe het bloed van don Zone Gods gering zou achten, wie op het bloed der martelaren steunen ging....

Eil zoo is het, geliefde Broeders en Zusters! Juist doordien alleen het bloed des onbevleklcelijken Lams aan de Martelaren de kracht tot hun martelaarschap heeft verleend, staat heel de „wolke van getuigen" als een eenig getuige voor ons, om alles in het schepsel schade, ja drek te achten, Avat iets af of toe zou willen doen aan die geheel ©enige goddelijke waardij, van wat op Golgotha gestreden èn geleden èn overwonnen is.

Het zon daarom onze mai'telaren krenken in htm nagedachtenis, indien eenig mensch ooit op hen ging zien, alsof zij iets door hun vroomheden haddon vermocht. Want immers al hunne getuigenissen en godvorheerlijkende belijdenissen komen er altijd, weer op neer, dat alleen Jezus . groot is, en vloeien met alle eeuwen saam in één lof psalm, in één zieldoordringend Hallelujah voior Hemi, wiens bloed alleen ontzondigt.

Ziet dus wel voor u zolven, ziet wel. voor uwe kinderen toe, dat door geen misbruik van het i\Ia.rtclaarsboek do nagedachtenis der martelaren onteerd worde!

Leest en herleest wat de martelaren in hun doodsnood van Christi bloed beleden hebben, en vinde dat kernachtig, dat tintelend en toch zoo eenvoudig belijden, een dankende echo in uw eigen ziel!

En nu nog het ernstigste gevaar van de drie, dat n.l. het Martelaarsboek tegen den lezer getuigen zou in den dag des oordeels. Hier waarschuwt Dr Kuyper er voor, dat men tooh niet, hén bewonderend die in het meerdere volstandig bleven, zelf bezwijken zou reeds op het minste gerucht. En dan teekent hij het beklemmende eir benauwende van den toestand zijner dagen aldus:

In een vertrek dat gezuiverd moet worden, heeft een onzer Vaderen zoo naar waarheid gezegd, moet eerst alles onderst boven; eerst alle meubels er uitgedragen; dan uitgeklopt en afgestoft; en straks schoon er weer in!

En zoo is ook nu weer Jezus' doen met zijn diepgezonken kerk.

De webben waren weer zwart geworden tegen de balken; op alle meubelen kondt ge schrijven in het stof: en de paddestoelen sloegen door de reten en plinten uit. Het scheen welhaast, of er geen uitzuiveren meer aan was!

En toen is de Heere ons begonnen nit te dragen; en nu staat alles verward op een hoop in de gangen en portalen; en wordt ieder persoonlijk onder handen genomen, en geklopt en afgestraft; om als de tijd des Heeren zal gekomen zijn, het alles weer in te dragen en te' schikken in zijn heilige woning.

Maar hoe diep worden de geloovigen door dat werk Gods niet nu reeds-beschaamd.

Bijna niets vraagt of vergt de Heere nog van hen.

Hoogstens wat afstootens van enkele menschen; een enkele maal een spottende lach; en dan .... dat ze aalmoezen reiken zullen, om kerk en school weer te bouwen.

Ven'olging', harde vervolging staat wel voor de dcUr. Maar zo is er nog niet. Och, bij de moordtooneelen van vroeger dagen, is het nu op zijn ergst een spelevaren bij een wat donkere lucht.

En toch, zie eens, hoevelen er bij dat spelevaren al benauwd worden; wat tal van geloovigen wegkruipt; hoe ze den spotlach niet aandurven; en vooral hoe kwalijk men nog af kan van zijn goed.

Vóór de reformatie was dat ook zoo. Als er voor Gods zaak eens een pond vlaamsch (d.i. f 12) werd gevraagd, dorst rnen deii vrager afschepen met een zestalf.

Zijn goed had men zoo lief!

Maar toen heeft God van uit den hemel ge. lachen met dat lieve goed, en Hij heeft zijn toorn uitgezonden als een vuur, en Alva als zijn instnunent dat Hij • besteld had; en toen zijn diezelfde lieden uit al hun land en goed gezet, en als berooide ketters gejaagd over de grenzen.

Nu is die arm des Heeren ook heden ten dage nog in niets verkort, en als zijn volk hem te lang tergt miet blooheid en gierigheid, dan staan ook ons of onze kinderen weer dagen als uit Alva's tijd te wachten en zal het weer gaan als toen: , eerst om al het „lieve goed", en dan om al het „lieve bloed".

Met wat minder schuifelen en aarzelen zioiu reeds nu 's Heeren volk in dezen' lande loinnen opstaan, om hoog weer de banier van Jezus' glorie to verheffen.

Maar daartoe faalt het aan moed, aan geestdrift, aan heiliger bedoelen!

En dan ja, dan wil men nog wel zijn M a r t o - 1 a a r s b o e k .... eens .... inkijken, och, liefst zooals men het Politie-nieuws Inziet, om de platen en de ijsselijkheden; terwijl men al' de prachtige .woorden .... ongelezen overslaat!

O, geliefde broeders en lusters, nu door Gods bijzondere genade het Gereformeerde leven onder ons weer begint opgewekt te worden, kome ook aan dië geestdoodende lafheid toch een einde.

„Gereformeerd" zonder een uitwerking, is een naam in tegenspraak met zichzelf. .•.Gereformeerd" snijdt in het leven in; zet een muur tusschen' ons en de wereld; en bindt ons de eere onzes Gods op ons hart.

Gebruik dus zóó uw Martelaai'sboek, dat er geen .qordeel van komg. Beki|k niet rnaar do printon. maar beluister ook wat de martelaren getuigd hebhen. I^ees er eiken Zondag een stuk met-uw kinderen - en Uw dienstknechten uit.

Deze laatste raadgeving leest het geslacht van onzen tijd misschien met kwalijk verholen glimlach. Zou dat soms ook wezen, omdat het tegenwoordig geslacht niet meer is van het hout, waar men martelaars uit snijdt?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen