„Klachten over de resultaten van het Onderwijs”.

De Pinksterweek brengt ons' elk jaar de vergaderingen van de Christelijke Onderwijzers, dezen keer Ie Den Haiag. Aan de orde was op-den eersten dag boven aangegeven onderwerp, 't Getuigt op zichzelf van een gezonden durf, dat de onderwijzers deze klachten niet doodzwijgen, maar er welwillend het oor aan leenen en er de noodige leering uit willen trekken. Inleider was de heer P. v. Nes, die langen t'jd de Lagere School diende en nu als Inspecteur bij dat Onderwijs dagelijks met de resultaten in aanraking komt.

De spreker maakte duidelijk, dat er inderdaad velerlei klacht geuit wordt over de school, maax hij vindt het zeer opmerkelijk, dat de ouders en de schoolbesturen het minst klagen. Ook mag niet worden vergeten, dat buitenstaanders zoo licht in de fout vervallen, dat ze enkele omstandigheden uit het ojg verliezen. De vrijmoedige leerling maakt vaak een veel beteren indruk dan zijn schuchtere kameraad, die in werkelijkheid ver boven hem staat.

Dan mag ook niet worden vergeten, dat men maar niet zonder meer alle scholen met elkaar vergelijken kan. Daarvoor komen de kindereu uit te verschillend milieu. Een zelfde onderwijzer bereikt met verschillende klassen soms heel wat uit elkaar loopende resultaten. Niet zelden bereikt hij het minst met de klas, die hem heel wa, t werk bezorgd heeft. Er werken zooveel onmeetbare factoren mee bij het onderwijs, dat men zeer onbillijk wordt, wanneer men maar alleen naar de aanwezige parate kennis de resultaten van het werk van den onderwijzer afmeet. Zulk doen is ook gevaarlijk, omdat daardoor de school te veel in zuiver-intellectualistische richting zou worden gedi'even, terwijl Dr Hamaker het onomwonden uitsprak, dat juist het intellectualisme de school deed falen.

De oorzaken van het niet slagen van het onderwijs liggen voor een deel buiten de school. Wanneer men nieuwe idealen stelt, is de school maar niet altijd dadelijk bereid en iDekwaam, om die te dienen. Als in een geheel volk of in breede klassen van dat volk de zin voor verantwoordelijkheid afneemt, kan moeilijk verwacht worden, dat in de school niet de terugslag van dien geest zal worden gemerkt. Groot verschil maakt het ook voor het gedegen werk van de school, of de belangstelling der ouders voor den schoolarbeid in voldoende mate aanwezig is, zwak, is of zelfs geheel ontbreekt. Wanneer de ouders goede nota nemen van het schoolwerk, behoorlijk acht geven op de rapporten, die mee naar huis worden gebracht; als de ouders steeds met waardeering over den onderwijzer spreken, hem trouw terzijde staan in het bevorderen van geregeld schoolbezoek, 't Is zeer duidelijk, dat de houding der ouders hier van zeer grooten invloed is. Ze kunnen zoo gemakkelijk het idealisme dooden of ook, het sterken en ontwikkelen.

Heel noodig is vaak, dat de onderwijzer zich voelt gedragen door de liefde en de belangsteUing van de ouders. Immers door verschillende regeeringsmaatregelen, _ al dan niet noodig, daar zullen we nu maar niet over twisten, wordt de onderwijzer van zijn vrijheid beroofd, wordt zijn initiatief gedood, wordt hem zoo gemakkelijk de gedachte eigen, dat hij zijn plicht doet, als hij zich maar aan de voorschriften houdt. Aan handen en voeten gebonden, ontbreekt hem de rechte bezieling in zijn werk .Daar naast komen dan nog wel eens maatregelen, die hem doen vragen, of in regeeringskringen wel voldoende het nut van goed onderwijs wordt ingezien, om nu maa, r alleen eens de grootere klassen en de sterk verminderde inkomsten te noemen. En al hebben nu de meeste onderwijzers het onderwijsbelang boven eigenbelang gesteld, men mag zich toch niet al te veel verbazen, dat een en ander niet tot betere onderwijsresultaten heeft geleid.

En waf vindt men in de school als remmende factoren bij de verbetering van ons volksonderwijs? Bij de kinderen afneming van het concentratie­ vermogen, oyergroote prikkelbaarheid, die oorzaak is van bijna permanente afleiding en spoedige vermoeidheid. Ook in de leiding van de school gaat iets ontbreken. Er behoort een nauwe samenwerking te zijn" tusschen de leden van het personeel der school. Een sehool moet één lijn geven. De strijd tegen „het schoolhoofd" dieeft hieraaa geen goed gedaan. Angstvallig heeft men over 't geheel vastgehouden aan het klass'kaal onderwijs. Het meesleepen v^an leerlingen, die toch niet mee kunnen komen, was niet bevorderlijk aan het resultaat, dat met allen te bereiken viel. De lesrooster moet met meer zorgvuldigheid worden samengesteld dan soms het geval is. Tegen overlading moet worden gewaakt: de leerlingen moeten meer tot zelfwerkzaamheid worden gebracht. Wat minder leerstof, maar die ze zichzelf hebben eigen gemaakt, heeft hoüger levenswaarde.

Een zeer gewichtige factor is de geschiktheid van het persaneel en daarnaast mag wel onmiddellijk genoemd worden de tO'Swijding, waarmee ze zich aan hun werk geven. Te meer zal dat moeilijk zijn, waar ook de onderwijzer kind van zijn tijd is, zoodat ook de geest van minder verantwoordelijkheidsbesef onwillekeurig hem aanraakt.

Er dient daarom gezorgd, dat de onderwijzer een behoorlijke vakopleiding krijgt, alvorens hij de school binnenstapt. Het streven, dat hier en daar opduikt, om de opleiding via H. B. S. en stoomcursus te doen plaats hebben, moet daarom worden afgekeurd. Een breede bestudeering der paadago^ giek is in onzen tijd zeer noodig, nu ook in de onderwijsmethoden aajisluiting wordt gezocht aan de nieuwere psychologische wetenschap. Ieder O'uderwijzer moet zoo ver komen, dat hij op de plaats, waar hij moet arbeiden, de aanslaiting kan vinden aan wat de levenspraktijk daar vraagt. Hij moet zich met hart en .ziel onderwijzer gevoelen en met ouders en leerlingen tot een eenheid samengroeien. We zijn het er allen over eens, dat de resultaten van het onderwijs allermeest afhangen van den man voor de klas. Daarom moet hij een gezond conservatisme paren aan een gezonden drang tol ontwikkeling. De taak van hét Christelijk onderwijs is, om te midden van alle nieuwe leuzen in kalme vastberadenheid voort te arbeiden in de richting, ons door het verleden gewezen.

Het referaat, dat bovenaangegeven gedachten onlwiAk'.lde, vond algeheele instemming en maakte deze vergadering tot een leerzame, ontdekkende ure voor menig onderwijzer. Ook in de kringen van onze Schoolbesturen mogen deze dingen wel eens onder de oogeh worden gezien.

G. MEIMA.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen