GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

KERKNIEUWS

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

KERKNIEUWS

15 minuten leestijd Arcering uitzetten

AMSTERDAM. De geschorste Ambtsdragers in Amsterdam richtten zich met den volgenden brief tot de leden der Kerk:

Broeders en Zusters,

In diepe bewogenheid komen ondergeteekenden, ambtsdragers in de Gereformeerde Kerk van Amsterdam- Centrum, tot U.

Het vreeselijke is geschied: de Kerkeraad van Amsterdam heeft hen voor drie maanden geschorst in hun ambtelijken arbeid.

Gij weet allen, hoe de Synoden 1942/1943 met leergezag hebben bekleed de uitspraak „dat het zaad des verbonds krachtens de belofte Gods te houden is voor wedergeboren en in Christus geheiligd, totdat bïj het opwassen uit hun wandel of leer het tegendeel blijkt."

Gij weet allen, hoe de Synoden candidaten weren, predikanten en ouderlingen laten schorsen, welke deze uitspraak niet kunnen aanvaarden.

Gij weet allen, hoe de Synoden haar zittingsduur eigenmachtig hebben verlengd, nieuwe punten aan haar agendum hebben toegevoegd, met voorbijgang van de plaatselijke Kerk tientallen predikanten en andere ambtsdragers hebben geschorst en afgezet en zoo op vele punten de Kerken-ordening met voeten hebben getreden. Gij weet, hoe zijalle pogingen om haar besluiten in den kerkelijken weg vernietigd te krijgen, eerst hebben afgewezen en daarna in feite onmogelijk gemaakt.

Zoo hebben zij een leer ingevoerd, welke ingaat tegen de Heilige Schrift en onze Gereformeerde belijdenis.

Zoo zijn zij gaan heerschen over de kudde, waarvan

Christus de Herder tevens de Heer is. Candidaten worden geweerd, predikanten en ouderlingen uitgestooten, de tucht wordt misbruikt, de sacramentsbediening ontkracht en de bediening des Woords gebonden aan menschelijke vonden.

Elke Gereformeerde Kerkeraad, elk Gereformeerd kerklid wordt gedrongen tot een positiekeuze; vóór of tegen Gods Woord en dat alleen — voor of tegen Christus!

De Kerkeraad van Amsterdam besloot op Vrijdag 22 Juli j.l. om die positiekeuze te ontvluchten. Hij besloot om „zelf in de in het geding zijnde kwestie geen beslissingen te nemen" maar om den — opgebroken — weg der revisie op te gaan.

Ondergeteekenden legden daarop een korte verklaring af, dat zij de kerkrechtelijke en dogmatische besluiten der Synode verwerpen.

Gevraagd om een breedvoerige verklaring van gevoelen, hebben zij geweigerd die te geven. Hoe dikwijls reeds hadden zij hun standpunt in de vergaderingen van den Kerkeraad zoowel als van de „Commissie voor zwarigheden" uiteengezet!

Waartoe het aantal bezwaarschriften in dit stadium nog met een te vermeerderen? Het standpunt der bezwaarden inzake de binding aan de leeruitspraken alsmede inzake Kerkrecht en ambtelijke censuur is genoegzaam bekend.

Maandag 30 Juli nam de Kerkeraad van Centrum in samenwerking met dien van Zuid (binnen Synodaal verband) — met 33 stemmen tegen — het besluit om ondergeteekenden op grond van artikel 80 voor den tijd van drie maanden te schorsen!

Waarom vond deze schorsing plaats?

Uw ambtsdragers werden geschorst, o ja officieel als „scheurmakers", doch in den grond der zaak omdat zij weigeren te leeren, dat de Doop verzegelt de inwendige genade der wedergeboorte als een aanwezig goed.

Zij werden geschorst, omdat zij vasthouden aan de Gereformeerde belijdenis, dat de Doop teeken en zegel is alleen van de belatten Gods (Heidelbergsche Catechismus vraag en antw. 66).

Zij werden dus geschorst, omdat zij , , elke binding aan de confessioneele uitspraak der Synode 1942/1943 weigeren en afwijzen."

Zij werden voorts geschorst, omdat zij handhaven het beginsel van art. 31 der Kerken-ordening, dat zegt:

„Hetgeen met de meeste stemmen goedgevonden is, zal voor vast en bondig gehouden worden. TEN­ ZIJ dat het bewezen worde te strijden tegen het Woord Gods of tegen de Kerken-ordening, "

Zij werden geschorst, omdat zij op grond van dit artikel , , de door de Synode of andere instanties in dezen geschorste of afgezette ambtsdragers in volle rechten jlijven erkennen."

Zij werden gesc^iorst, omdat zij over dit alles niet wenschen te zwijgen.

Als „scheurmakers" werden zij gebrandmerkt, omdat zij , , zoowel de dogmatische als de kerkrechtelijke besluiten niet alleen ambtelijk, maar ook particulier in woord en daad zullen bestrijden."

Zij werden dus geschorst, omdat zij trouw bleven aan hun belofte bij de bevestiging in het ambt, de belofte om „alle tyrannie te weren en tegen elke vreemde leer te strijden."

In gehoorzaamheid aan God, in trouw aan hun eed, ogen en kunnen zij niet zwijgen. Want het verkeerde oet worden bestreden.

En daarom. Broeders en Zusters, zijn zij ook na bidend'overleg er van overtuigd, dat zij niet mogen be-, usten in hun schorsing.

Christus zelf heeft hen door middel van U, Zijn Geeente, geroepen tot het ambt. Christus heeft hen, waar ij trouw bleven aan Zijn Woord en streden tegen alle yrannie en elke vreemde leer, niet ontslagen uit Zijn ienst.

Zij zullen dan ook op bevel van den Christus voortaan met de uitoefening van hun ambtswerk, vrij van e onschriftuurlijke besluiten van Synode en Kerkeraad.

Dus weten van heden af onderstaande broeders zich e zijn de Kerkeraad van de Gereformeerde Kerk van msterdam (vrijgemaakt naar art. 31 DKO).

De Kerkeraad roept U op te blijven staan onder zijn oezicht, op den ouden grondslag: Gods Woord, de drie ormulieren van Eenigheid en de Dordtsche Kerkenrdening.

Gij kunt dat doen door onderstaande strook ingevuld te zenden aan den scriba br. B. van 't Riet, Talmatraat 31^

Wij vragen niet om Uw sympathie. God zelf zal er zich doen vrijmaken of wederkeeren zoovelen als Hij er noodig acht om de reformatie van de Kerk door te voeren.

Maar wij vragen U wel U voor Gods aangezicht ér ernstig rekenschap van te geven of U er mede kunt en moogt instemmen, dat in de Kerk de gewetens worden gebonden aan een bovenschriftuurlijke leer en dat in de Kerk getrouwe ambtsdragers worden geweerd uit hun ambt.

De Koning der Kerk geve U een wijs hart en een gehoorzamen geest, opdat gij moogt wandelen als kinderen des lichts, Ijeproevende wat den Heere welbehagelijk zij.

Voorts roept de Kerkeraad U op tot de Kerkdiensten, welke D.V. Zondag 5 Augustus worden gehouden in de Zendingskapel, Keizersgracht 676.

Daar wil Christus, Die Zijn Kerk kocht met Zijn bloed. Zijn gemeente vergaderen door Zijn Woord en Geest.

Daar wil Hij U als Koning regeeren ook door onze zwakke kracht.

Daar wil Hij doen voortzetten het werk der barmhartigheid, der Diaconie.

Broeders en Zusters, wij zijn bedroefd maar ook verblijd.

Bedroefd om de breuk, die de meerderheid van Synode en kerkeraad sloegen.

Maar ook verblijd: Christus zet Zijn werk in Zijn Kerk voort.

De toekomst is duister. Maar wij gaan getroost verder. Hij zal het maken! Hij gaat ons voor!

De Kerkeraad van de Gereformeerde Kerk van Amsterdam-C,

B. VAN 't RIET, Talmastraat 31^, Ouderling.

J. OTTERSBERG, Bernissestraat 61, Ouderling.

J. C. MEIJER, Borneostraat 25, Ouderling.

W. BEUDEKER, Kribbestraat 37, Diaken.

De President van de Arrond. Rechtbank te Leeuwarden heeft uitspraak gedaan in de Kerkkwestie te Harlingen.

Sinds het besluit tot vrijmaking is genomen, heeft de vrijgemaakte Kerk het Kerkgebouw tot haar beschikking gehad, terwijl het Rusthuis bij de andere groep in beheer was.

Door Mr Haan te Sneek werd' namens de Synodalen geëischt, ook het Kerkgebouw tot hun beschikking te laten.

Op grond van de autonomie der plaatselijke Kerk en omdat het besluit met meerderheid van stemmen door den Kerkeraad is genomen, heeft de president dezen eisch afgewezen, waardoor de vrijgemaakte Kerk in bezit is gebleven van Kerkgebouw en Rusthuis.

DEN HAAG. De kerkeraad der Geref. Kerk (West-) Synodaal, heeft in een rondschrijven aan alle mannenvereenigingen, welke onder kerkelijk toezicht staan, laten weten, dat er op de mannenvereenigingen geen besprekingen of besluiten mogen plaats hebben, die in strijd zijn met de uitspraken der laatst gehouden Generale Synodes. Hierbij wordt dus ook aan de mannenvereenigingen het vrije woord ontnomen en heeft men ook daar bindend verklaard de leeruitspraken door de Synode aan de kerken opgelegd.

DEN HAAG. Wij lezen in de Haagsche Kerkbode: Saneering. , , Synodale" menschen worden soms erg boos, als er van onze zijde de aandacht op gevestigd wordt, dat er in de Geref. Kerken een streven naar „saneering" openbaar komt; saneering n.l. van de bezwaarden, wi^er stem op de , , meerdere vergaderingen" alleen maar mag doorklinken in eventuëele bezwaarschriften, welke zij , , in den kerkelijken weg" hebben in te zenden. Overigens moeten die bezwaarden zwiygen, zwijgen.... Hoewel ze leden in volle rechten zijn, worden hun toch allerlei rechten ontnomen, omdat ze ....„bezwaard" zijn. Tot die rechten behoort ook de mogelijkheid, afgevaardigd te worden naar de „meerdere vergaderingen".

Wetend, dat op de Mei-vergadering van de Classis 's-Gravenhage der „synodale" Geref. Kerken de stemming voor afgevaardigden naar, de Part. Synode pleegt plaats te vinden, was ik de laatste maanden benieuwd, in 't Kort Verslag te lezen, hoe deze in dit jaar verloopen is. In 't bijzonder dacht ik daarbij aan Ds J. G. Peenstra, die meermalen als secundus werd gekozen, eiTverleden jaar zelfs als primus ter Part. Synode mocht gaan, wonder-boven-wonder. Men had hem toen juist (ik meen op de Febr. verg.) het recht ontnomen, in de Dogmatiek te examineeren (dit te samen met Ds F. de Vries): in Mei koos dezelfde classis hem tot primus (in herstemming met Ds Mr W. S. de Vries); in Sept. (als ik me goed herinner) ontnam men hem het recht, visitator te wezen en te voren ontnam men hem het Secundus Curator zijn van onze Theol. Hoogeschool en benoemde toen Ds Kuiper van Sassenheim.

Nu, de Classis 's-Gravenhage heeft in deze verkiezing dit streven naar saneering weer duidelijk laten blijken. Dezelfde predikanten, die uit de ruim veertig dienaren der Classis gewoonlijk gedeputeerd werden, genoten ook nu weer de voorkeur, t.w. Dr J. Hoek, Ds W. S. Pontier en Ds Mr W. S. de Vries. Als hun secundi werden aangewezen drie onverdachte verdedigers van de Synodale besluiten: Dr A. de Bondt, Ds L. Oranje en Ds W. A. Wiersinga. Ds Feenstra was dus ditmaal géén verkorene. Een prettig gevoel moet mijn collega wel hebben, nu hij in 't Kerkelijk leven practisch geen rechten meer heeft; men hem althans in de uitoefening van die rechten passeert (examinator •— visitator — deputaatter-Synode....). Ja, hij mag nog een gravamen indienen bij de Generale Synode — verder zwijgen, zwijgen

VALTHERMOND. Op de kerkeraadsvergadering van Donderdagavond 2 Aug. is de scheiding definitief gekomen. Ds T. de Haan met de meerderheid van den kerkeraad maakte zich vrij. Aan de „Synodale" groep werd het medegebruik van het kerkgebouw in onderling overleg afgestaan. Het grootste gedeelte van de gemeente gaat met ds de Haan mee.

Vrijgemaakte Gerei. Kerken. Beroepen in Ten Post: cand. A. W. Boxman te Zwolle.

Na een verklaring bij zijn kerkeraad te hebben ingediend, heeft ds J. F. van Hulsteijn te Slikkerveer zich aangesloten bij de Vrijgem. Geref. Kerken.

De Vrijmaking is dan ook voor een kleine groep in Middelburg een feit geworden. Zondag 5 Augustus kwamen vrijgemaakte Gereformeerden samen in de Engelsche Kerk. De eerste bijeenkomst, waarin de heer B. van Riet, Theologisch student te Goes voorging, werd bezocht door 80 kerkgangers en de tweede dienst door 76.

Zoo spoedig mogelijk zal worden overgegaan tot institueering. Middelburg is de tweede vrijgemaakte gemeente op Walcheren en de vijfde in Zeeland. Vrijgemaakt zijn thans: Vrouwenpolder, Axel, Spui, Hoek en Middelburg.

VELP. Voor een groep van 120 personen sprak alhier ds H. Vogel van Enschedé over: „Wat iedere Gereformeerde weten moet".

— Zondag 5 Augustus werd hier de kerk ge'institueerd. De ambten werden ingesteld. Beide diensten werden geleid door ds Mulder van Hattem. 's Morgens sprak ds Mulder over Jer. 1 : 4—8 en 's avonds over 1 Sam. 4:10—11. Ongeveer 30 Kerkgangers.

Te Winsum-Obergum heeft zich een groep vrijge-

maakt. Deze vergadert voorloopig ten huize van br. J. de Boer, Bellingeweer, Wlnsum (Gr.), Zondag 5 Aug. '45 trad voor het eerst in een avonddienst voor ons op Ds M. Janssens van Schouwerzijl. Zoolang de ambten niet zijn ingesteld, wonen wij voorloopig in bij de Geref. Kerk van Schouwerzijl (vrijgemaakt naar Art. 31 K.O.), welker Kerkeraad op ons verzoek het opzicht over ons heeft genomen, en onze belangen behartigt.

DOORN. Men schrijft ons uit Doorn:

Ook in Doorn is een vrijgemaakte Kerk. In tijdrekenkundige volgorde dient deze op de lijst der vrijgemaakte Kerken nog vóór Amersfoort te staan.

Over de voorgeschiedenis der vrijmaking kort het volgende:

In April 1944 is door den heer E. Blok een uitvoerig bezwaarschrift ingediend bij den Doornschen Kerkeraad tegen de schorsing van Prof. Schilder.

Dit schrijven werd echter door den Kerkeraad in zijn vergadering van 5 Juni 1944 voor kennisgeving aangenomen.

Mede in verband daarmee werd door den heer J. H. Alberts bij schrijven van 28 Juni 1944 aan den Kerkeraad meegedeeld, dat ook hij bezwaren had tegen de schorsing van Prof. Schilder. Hij wekte den Kerkeraad op, de overwegingen, die tot het schorsingsbesluit geleid hadden, nog te toetsen aan Gods Woord, de Belijdenisschriften en de Kerkenordening.

In zijn antwoord van 25 Juli 1944 verwees de Kerkeraad hem voor zijn bezwaren naar de Generale Synode. Wat betreft de toetsingsplicht van den Kerkeraad, werd hem geantwoord: „Het komt den Kerkeraad voor, dat U zulks gerust aan zijn prudentie kunt overlaten".

In een schrijven d.d. 28 Aug. 1944 ontkende de heer Alberts dit laatste ten stelligste. „Integendeel", zoo schreef hij, „ik wil uw raad nogmaals opwekken, ik wil uw raad dringend aansporen, het schorsings- ea nu levens het afzettingsbesluit te toetsen en de kerkrechtelijke vragen, die daar achter liggen, te bestudeeren". Tevens drong hij er op aan, zich vrij te maken van de uitspraak, dat volgens de belijdenis onzer Kerken enz..

In antwoord daarop sprak de Kerkeraad in zijn vergadering van 4 September d.a.v. uit:

a. dat de Generale Synode de wettige vergadering is der Gereformeerde Kerken in Nederland, en dat haar besluiten dus de besluiten der kerken zelve zijn, dus ook die van de Kerk te Doorn:

b. dat naar art. 31 K.O. de besluiten der Generale Synode, ook haar leeruitspraken, krachtens haar aard, bindend zijn voor iedere Kerk, zooals voor elk harer leden; afzonderlijk.

Tevens werd aan den briefschrijver medegedeeld: , , En waar de Kerkeraad zich volkomen kan vereenigen, ook met de bekende uitspraken der Synode van 1905 en 1942 e.v. betreffende het zaad des Verbonds, moet hij Uw verzoek afwijzen om zich daarvan vrij te maken. Ter nadere motiveering verwijst hij U naar de uitvoerige weerlegging der bezwaren, voorzoover die ook de Uwe zijn, in het Praeadvles van Commissie I en latere toelichtingen".

Het officiëele besluit van den Kerkeraad is nooit op eenigerlei manier ter kennis van de gemeente gebracht.

Van de zijde van den Kerkeraad werd geen enkele poging gedaan, de gemeente alzijdig in te lichten. Integendeel, toen een comité voor winterlezingen het daarheen wilde sturen, werd het door den Kerkeraad tegengewerkt.

In de vergaderingen van den Kerkeraad heeft ouderling A. B. Boonstra steeds krachtig getuigenis afgelegd. Zijn pogingen hadden geen resultaat. Een als in Utrecht aangegane godsvrede werd door Ds J. W. Esselink naar het oordeel van den heer Boonstra verbroken, zoodat hij zich genoodzaakt zag het ambt in de Gereformeerde Kerk onder synodaal juk neer te leggen.

Oorlogsomstandigheden, met name een in Doorn gelegerde zeer actieve afdeeling der Feldgendarmerie, maakten contact zeer moeilijk.

Met name daardoor is het pas na de capitulatie gekomen tot een vrijmaking.

Op 15 Juni j.l. sprak in Doorn Ds F. A. den Boeft van Kralingen over „De Geref. Kerkelijke kwestie in Holland, gezien vanuit verblijf in en terugkeer uit krijgsgevangenschap". Na afloop der vergadering werd door hen, die eens geestes met Ds Den Boeft waren, besloten den volgenden middag bij elkaar te komen ter uitvoering van het genomen besluit tot vrijmaking.

Den Zondag daarop kwam voor het eerst de Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt naar art. 31 D.K.O.) te Doorn bijeen. Ds Den Boeft, die den eersten dienst leidde, preekte over 1 Cor. 4 vers 3 en 4, handelend over het drieërlei oordeel. De punten van Ds Den Boeft waren:

1. Het menschelijk oordeel ongenoegzaam. 2. Het eigen oordeel onvoldoende. 3. Gods oordeel alleen genoegzaam, 's Middags sprak hij over Hand. 2 vers 39a. Tevens werd de doop bediend.

Thans wordt de Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt naar art. 31 D.K.O.) gediend door twee ouderlingen en twee diakenen.

ONDERDENDAM. De pastor-loei ds H. Brink, heeft zich met een klein deel der gemeente vrijgemaakt van de beslissingen der synode.

SCHIEBROEK-HILLEGERSBERG (C). Naar wij vernemen, hebben zich bij de Kerk alhier tal van leden gevoegd van de Geref. Kerk van Hillegersberg-Straatweg, die zich aan opzicht en tucht van hun kerkeraad onttrokken hebben. Ook enkele leden van de Geref. Kerk van Hillegersberg-Terbregge zijn naar de vrijgemaakte Kerk alhier overgekomen.

ULRUM. Nadat de predikant drie ouderlingen en twee diakeneni van de Geref. Kerk alhier door de gecombineerde Kerkeraden van Ulrum en Zoutkamp — mgevolge het advies van de vier Kerkvisitatoren van den W.ring der classis Warffum —• waren geschorst in hun ambt op grond van ordeverstoring, gezagsondermijning, scheurmaking, hebben de geschorsten zich officieel vrijgemaakt en houden zij eigen kerkdiensten in een garage. Er zijn ongeveer 180 kerkgangers. Een minnelijke schikking inzake het kerkgebouw werd door den kerkeraad der Geref. Kerk afgewezen. De predikant, ds Jac. van Nieuwkoop, heeft zich eveneens vrijgemaakt. Ongeveer 25 pet der gemeente schaart zich achter den Kerkeraad der vrijgemaakte Kerk.

ZWOLLE. Het zielental van de Geref. Kerk vrijgemaakt naar artikel 31 K.O. is hier ter stede gestegen tot 1966.

WEZEP. Een deel van den Kerkeraad der Geref. Kerk alhier heeft zich met den predikant, ds G. van Dooren, vrijgemaakt van de Synodale beslissingen. Ongeveer de helft van de gemeente heeft eenzelfde beslissing genomen. De Kerk telde 1141 zielen.

NADER CONTACT GEWENSCHT-

De classis Groningen van de Chr. Geref. Kerk in Nederland, vergaderd op 11 Juli 1945, nam met alge. meene stemmen de volgende instructies van den Kerkeraad van de gemeente Ulrum aan:

1. De classis benoeme een commissie, om te bestudeeren en te adviseeren, hoe onze houding behoort zijn tegenover de Geref. Kerken, vrijgemaakt volgens artikel 31 D.K.O.

2. De classis verzoeke aan de Part. Synode van hel Noorden, om een commissie te benoemen, om te bestudeeren en te adviseeren, hoe onze houding behoort te zijn tegenover de Geref. Kerken, .vrijgemaakt volgens artikel 31 D.K.O.

3. De classis spreke uit, wanneer een Kerkeraad in haar ressort informatief contact gehad heeft met den kerkeraad van de Geref. Kerk vrijgemaakt volgens artikel 31 D.K.O. hij hiervan een zoo volledig mogelijk verslag zendt aan de door onze classis benoemde commissie.

Beroepen: te Delft, Ds H. Knoop te Delfshaven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 10 augustus 1945

De Reformatie | 8 Pagina's

KERKNIEUWS

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 10 augustus 1945

De Reformatie | 8 Pagina's