PERSSCHOUW

Eenheid zoeken?

Ds J. V. Bruggen (Assen) schrijft in K.-bode Drente:

In ons vorig nummer vermeldden we, het. besluit der synode van Utrecht om de Kerkeraden op te wekken om alles te doen wair in hun vermogen is om een breuk welke plaatselijk^ geslagen mocht zijn te heelen en alles te vermijden in daad en woord, wat aan den hereenigingsarbeid in den weg zou staan.

Nauwelijks was dit artikel, waarin we opwekten om toe te zien hoe trouw men deze woorden zou nakomen, gedrukt, of... de synodale kerkeraad dagvaardde den „vrijgemaaWen" kerkeraad te Assen voor een nieuw proces voor den rechter ! !

Dit is niet het eenige geval van beslissingen, die et de eenheidsverlangens-zich kwalijk laten verinden.

„Eenheid' van opleiding op het zendingsterrein.

In „De Wekker" (Chr. Geref.) wordt een brief pgenomen van Ds Geleynse. Daaruit interesseerde ns deze passage:

Trots de verdrukking en ellende in het kamp, hebben wij, (d.w.z. de zendingsarbeiders), allen te samen menigmaal vergaderd om de belangen van het zendingswerk en de Inh. gemeenten te bespreken. De mogelijke zelfstandigheid en het vraagstuk van de opleiding van Inheem- , sche krachten namen daarbij een belangrijke plaats in, evenals een streven naar eenheid, niet alleen wat opleiding betreft, maar ook wat betreft de onderscheidene zendingsgenootschappen en kerken.

Heel veel is daarover gesproken en van gedachten gewisseld, maar telkenmale bleken verschillende vraagstukken van theol. en dogm. aard zoo ver uiteenloopend te zijn, dat het voor de meeste werkelijk Geref. belijders onmogelijk scheen samen te kunnen gaan.

Vooral kwamen daarbij in gedrang de vraagstukken over Schriftgezag; Gods Woord in den Bijbel of de Bijbel'Gods Woord; De Praedestinatie; de geldigheid van al de Bijbelboeken en zoo meer.

Om ten slotte een uitweg te vinden werd een commissie samengesteld om in richtlijnen aan te geven wat.allen belijden en waarmede alle groepen zich zouden kunnen vereenigen.

Nu zou dat alles zeer verheugend zijn en zouden we dat grootsche plan zeer zeker kunnen toejuichen, wanneer het in groote mate maar niet ging ten koste van de Geref. beginselen, want daarvoor waren de meeste Geref. zendingsarbeiders niet zonder grond bevreesd voor.

Het ideaal van een gezamenlijke opleiding lokt zeer zeker en voor dat idee is veel te zeggen, maar bovenver-.185 melde geschillen ïrt aanmerking nemende leek he| ons toch maar beter een eigen opleidjng te beginnen in samenwerking met de zending v^n de G. Z, B. Met de zendingsarbeiders van genoemde Zending hebben wij dan ook pas een samenspreking gehad en het vraag- " stuk van gezamenlijke opleiding, het liefst op eigen terrein, besproken en daarbij ook de mogelijke samenwerking met niet Geref.'zending onder de oogen gezien.

De redactie van „De Wekker" voegt hieraan toe: -

Uit dit schrijven blijkt, ^oe zeer de eenheid van opleiding in geding is.'

Het ligt geheel in de lijn van ofize zendingsactie, dat contact gezocht zal worden met G. Z. B. om te komen tot één groote Gereformeerde Toradja Kerk. Ik ben het geheel eens met Ds Geleijnse dat geen eenlieid mag en moet gezocht worden ten koste van onze Gereformeerde belijdenis, al zullen de mannen van de eenheidsbeweging hier en in Indië er wel anders over denken.

Met deze waarschuwing ben ik het eens. Ik meen, at het hier ingenomen standpunt beter is dan dat an dr J. H. Bavinck, over wiens leiding in dezen e onlangs hier schreven.

„Wat ze daar in Enschede doen pro ecclesia".

Men weet, hoe dr K. Dijk's Jongelingsbond — ondanks Kuyper—^Vonkenberg — is uitgeleverd aan het staatscreatuur, genaamd N. J. G. (Nederl. Jeugd-gemeenschap). Ook "in Enschede heeft dit creatuur, getracht, onze menschen te vangen. Ziehier wat de Geref. Jeugdcentrale (maar dan trouw gebleven) antwoordde (ik citeer Enschedesche Kerkbode):

'Volgens Kerkeraadsbesluit volgt hier de brief van de eref. Jeugdcentrale.

Aan de werkcommisie van de N.J.G. Afd. Enschedé.

Dames en Heeren,

In haar vergadering van 1 Febr. j.l. heeft de Geref. Jeugdcentrale te Enschedé met algemeene stemmen besloten, zich niet aan te sluiten bij de Nederl. Jeugd Gemeenschap.

Principieel staan wij tegenover vele jeugdorganisaties, die zich bij de N.J.G. hebben aangesloten, en principieel verwerpen wij de doelstelling van de N.J.G. Deze kan nooit de onze worden, daar wij onze jonge menschen in onze jeugdvereenigingen wenschen op te voeden voor Kerk en Staat en Maatschappij. En als grondslag vOor ons leven, ook voor ons jeugdleven, hebben wij aanvaard de Bijbel als Gods onfeilbaar Woord.

Aan dat Woord zijn wij gehoorzaam.En alleen dat Woord geeft ons den juisten weg aan, hoe we hebben te doen in elke concrete situatie van het leven.

Wij belijden de absolute Souvereiniteit Gods over het gansche leven, van ieder mensch, en ook over het leven van elk volk als gemeenschap, en kunnen daarom nooit aceoord gaan met wat U schrijft in de stichtingsacte der N.J.G., waar we o.m. dit lezen: „door haar arbeid te, -ver-' richten in gehoorzaamheid aan waarden van hooger orde enz., en die in de eerbiediging van den mede-mensch èèn van haar hoogste uitingen vinden".

Dit is puur Humanisme en heeft met„het ware Christendom niets gemeen. Want Christus en Christendom zijn nooit te scheiden. En voor ons is Jezus Christus „de Behouder des Levens", „de Zaligmaker". Alléén door Hem heeft het leven, ook het jeugdle-ven, hooger waarde. En wij zijn er van overtuigd, dat er voor desen concreten Jezus geen plaats is in de N.J.G., want deze Jezus is tevens de Jezus van de „anti-these".

Misschien komen wij door bovenstaande weer in het Isolement te staan, maar wij mogen om Gods Wil niet anders doen.

Namens de Geref. Jeugdcentrale:

ALI BRETELER,

Secr.esse.

Ik herinner me een synodezitting uit de dagen van olim. 't Groepje dat begonnen was de niet-meesprekers zwart te maken, was juist begonnen alarm te slaan. De voorzitter stelde een keer een brief uit Enschede aan de orde, en zei: laat ons eens zien wat ze daar in Enschede doen „pro ecclesia". (Zóó „stuurde" hij vwl meer.) „Pro Ecclesia was de naam van een blad, dat daar verscheen. Het beteekent: „ten bate van de kerk". Het blad had een kleur, die den voorzitter niet behaagde.

Ik geloof, dat h i e r in bovenstaanden brief inderdaad gehandeld wordt „pro ecclesia".

Hier gebeurt het.

En niet door dr K. Dijk en de zijnen, met hun N. J. G. Gister kreeg ik nog eens in handen een exemplaar van de Barchem-Bladen (orgaan van de Barchem-Bewegiiig (!) en uitgave van de Woodbrookers-vereenigjng in Holland (VUT, 7) Eerste artikel: van dr W. Banning. Tweede artikel: van Ir. W. Schermerhom. Slotartikel: van dr J. A. de Koning. Deze rechts-modeme socialisten hebben den striid gewonnen, óók van dr Dijk, dr J. Waterinck c.s. Ondanks hun süalen op „Pro Ecclesia". Zij zijn, de leiding kwijt. Leiding is wat anders dan een plaatsje vooraan in de breede phalanx.

De gang van zaken ter synode aan de overzijde.

Ds H. Vogel (Enschedesche K.b.) schrijft over de beide groepen, die zich ter synode af teekenen. De eerste wil openlijk en krSs alles handhaven. Een tweede wil wel iets „doen" pp 't eerste gezicht. Evenwel,

Evenwel — ook die tweede groep van afgevaardigden is niet bezig, de vereeniging in de hand te werken. Ze

doet wel goed haar best, verdere scheuring, te voorkomen. Ze tracht wel, den strijd voor de getrouwe belijders nog moeilijker te maken. Ze wekt wel veel verwachting. Maar — ze weigert zich te hekeeren. Immers — ze wenscht een nieuwe formuleering. Prachtig. Maar — waarvan? Van een pacificatie-formule? Neen, maar van de in 1905 en 1942 ibeleden waarheden. Ook die tweede groep zegt dus, dat de Synode niets verkeerds deed. Er kan aan de formuleering wal veranderd worden, maar aan de beleden waarhedtn wordt niet getornd. Geen wonder, dat men over de schorsingen en afzettingen iit'dat verband nog niet eens gesproken heeft.

Ik moet mijn pen in toom houden. Maar — is dat nu kerkwerk? Is dat nu uitoefening van het profetisch ambt? Is dat nu werk van mannen, die strijdbare helden Gods moeten zijn? Ik wil gaarne aamiemen, dat er ginds broeders zijn, die oprecht bed< )elen, de eenheid te bevorderen. Maar het gaat niet om bedoelingen, het gaat om daden. De feiten zijn deze, d!at men, tegen alle waarschuwingen in, leerbeslissingen nam, en op grond van die leerbeslissingen aan het schorsen en afzetten sloeg. En nu is er maar één uitweg. Die leerbeslissingen zijn juist, en — laat men dan doorgaan op den ingeslagen weg. Of — deze leerbeslissingen zijn onjuist, maar laat men dan schuld bekennen, en de geschorsten terughalen.

^ Leert Duitschland?

„In de Waagschaal" schiijft:

Enkele weken geleden heeft ds Martin Niemöller voor de protestants-christelijke studenten van de Beierse universiteit te Erlangen een redevoering gehouden. Over bepaalde gebeurtenissen tijdens en na deze redevoering schrijft „Die Neue Zeit", een krant te München, die met toestemming van de Amerikaanse militaire autoriteiten ver-, sdiijnt het volgende:

Martin Niemöller achtte het een voorwaarde voor de geestelijke vernieuwing van het Duitse volk, dat dit Duitse volk in zijn geheel een bekentenis aflegt van zijn schuld aan de misdaden van de laatste twaalf jaar.

Deze opmerking verwekte opgewonden interrupties. Er werd gebruld en lawaai gemaakt, er werd gescholden en getierd. Later hebben de studenten pamfletten aangeplakt met een inhoud, die beledigend was voor ds Niemöller. '

Intussen heeft de Beierse regering een onderzoek ingesteld en kwam daarbij tot de conclusie, dat woord en geest van deze storingen voortvloeien uit een militaristische en nationalistische mentaliteit. Omdat men deze houdng niet kan dulden, zal opnieuw de politieke betrouwbaarheid van de studenten worden onderzocht en is aangekondigd, dat een stel belhamels van verdere studie zal worden uitgesloten. Tevens is voor het geval van herhaling de sluiting van de universiteit aangekondigd.

Het is misschien van belang er op te wijzen, dat de tmiversiteit Erlangen in het katholieke Beieren de enige universiteit met een zuiver protestants-christelijk karakter is en dat de theologische faculteit er verreweg de belangrijkste faculteit is.

Maar vóór dat Hitler de macht kreeg, was ik te Erlangen in de kerk eenige weken vóór dat 8 0 0 theologische studenten aankwamen en in de weken daarna. Verschil in de opkomst was in het kerkgebouw niet waarneembaar

K. S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen