STEMMEN UIT ONZE KERKEN

Zwolle, 25 Juni 1948.

Hooggeachte Redacteur!

Gaarne zou ik langs de weg van dit „Ingezonden" een ogenblik de aandacht van Uw lezers vragen Voor het volgende. Er schijnt in den lande het gerucht te gaan, dat ik op de bondsvergadering van onze Vrouwenverenigingen geadviseerd zou hebben om blanco te stemmen. Dit gerucht schijnt zelfs Ds B. A. Bos van Voorburg aanleiding te hebben gegeven om in een openbare vergadering te Rotterdam, mede ten overstaan van synodocraten, positie tegenover mij te kiezen. Het verslag van „De Rotterdammer" vermeldt zdthans in het nummer van 19 Juni 1948: „Het bedroeft mij, dat ds Brenuner in verschillende vergaderingen het advies gegeven heeft om op 7 Juli blanco te stemmen. Een stem missen voor de heerschappij van Jezus Christus is een stem méér voor de Antichrist”.

Het lijkt mij, ter informatie van onze mensen, gewenst, hier te citeren, wat in „Rondom het Woord", het officieel orgaan van de bond van verenigingen van gereformeerde vrouwen, no. 6, 15 Juni 1948, als verslag van mijn woorden is weergegeven. Daar schrijft de secretaresse, mej. Waterborg (en ik weet, dat zij haar verslag stenografisch heeft opgenomen): „Met het oog op de verkiezingen wil ik graag onderschrijven wat Ds Bremmer zei, na een korte situatietekening te hebben gegeven: „Ik wil geen enkele gedragslijn voorschrijven. Men moet dat met God en Zijn Woord uitmaken. Maar u moet de broeders en zusters, die niet stemmen, daar niet grEun om aanzien. Er is geen stemplicht, maar wel opkomstplicht. Het stemmen is een eigen vrije wilsdaad". Hij haalde toen een woord van Groen aan, die ook voor deze vraag heeft gestaan: „Ook niet stemmen kan een daad van protest zijn tegen Overheid en Staten-Generaal. Ik zeg dan door een bewuste daad, dat er naar mijn oordeel geen een candidaat is, die namens mij voor de Overheid kan optreden met het Woord Gods". Tot zover hetgeen de secretaresse van de Vrouwenbond in haar orgaan schrijft. Ten overvloede moge ik nog opmerken, dat deze zaak aan de orde kwam door een aan mij gerichte vraag van een zuster, of „blanco-stemmen" niet een saboteren was van de wetten van H.M. de Koningin.

Uit hetgeen ik citeerde kan blijken, dat op deze vergadering door mij geen advies is gegeven. Wel heb ik getracht voor de zusters duidelijk te maken, hoe sommige broeders tot het niet-stemmen menen te moeten komen. Opdat de zusters daarin het broederhart zouden verstaan.

Ik wenste, mijnheer de redacteur, dat ook Ds Bos tot dit verstaan van hetgeen de b r o e d e r s in dit alles beweegt, ware gekomen. Dan zou hij niet ten overstaan van degenen, die zijn broeders uitwerpen, tot zulke krasse uitspraken zijn gekomen. Het spreekt overigens wel vanzelf, dat ik persoonlijk het door-Ds Bos gestelde dilemma afwijs. Wat de Antichrist betreft, bedenke hij, , dat deze inde tempel Gods zal zitten (2 Thess. 2:4).

Met dank voor plaatsing, Uw broeder in Christo

R. H. BREMMER.

NASCHRIFT. Het komt me voor, dat aan de synodocratische pers en aan de uitwerpers van ds Bos en ons allen minder gelegenheid gegeven zou worden om door dartelspringerige citaatjes over enkele practische meeningsgeschillen onder ons zichzelf te stijven in hun kwaad van geen acht nemen op onze serieuze argumenten, indien enkele broeders zich minder gauw hadden laten opwarmen met het ondoor­ dachte beweren, dat „Amersfoort" (het congres) de stok-achter-de-deur-methode had gebruikt. Zoo dwaas-„ongeyaarlijk" zijn we daar niet aan den gang geweest. We hebben daar geen moment gedacht: over een paar weken „haring of kuit", en anders: van ons allen bonjour. We hebben diegenen, die ernstig zich aftobben hoe het moet met een massa van wie collectief achter publiek kerkbederf asm-komen, willen helpen: en niet hen „opgewarmd" door tegen het groeps-coUectivisme van den één net zoo'n monster van den ander te stellen, maar hen opgewekt: laat ons samen officieel gaan zien hoe het in de A.R.P. staat, en dan rustig verder beslissen. Het schijnt, dat sommigen gedacht hebben: ze jagen binnen een paar weken de zaak erdoor. Maar wij heeten anders dan sommigen, wier namen men aantreft onder schorsingsbrieven. Ik vermoed, dat het misverstand bij een enkele hieruit opkomt, dat hij liever heelemaal niet had, dat er iets werd gevraagd van de A.R. Partij; en dat daarop het bezwaar e i g e n 1 ij k vastzit.

Maar die stok-achter-de-deur is in elk geval onzin. Het is veel „erger": het is ons méénens. Het christelijk leven gaat over heel de linie stuk, doordat men zegt wat men niet meent. Zie het indroeve gescharrel met de teksten der beschuldigingen en vonnissen.

Aan de synodocraten, ook aan den voorzitter, die ds Bos in Rotterdam-Delfshaven inleidde, en die in Rotterdam-Delfshaven zijh kerkeraad èn emerituspredikant mede heeft overgegeven aan machtsmis-Druik en verraad, willen we zeggen: verheug u niet, dat wij, van üw kerk-zonden vrijgemaakten, elkaar niet in alles direct verstaan wat betreft de p r a c - tische moeilijkheden. Wie had het anders verwacht? Wat gij met z'n allen in de KERK hebt uitgehaald is zoo verbijsterend slecht geweest, dat we maar al te veel moeite hebben, aan de consequenties consequent te denken. En dat gij n ü ineens van onze literatuur kennis neemt, wat gij altijd nalaat als wij u stukken op tafel leggen, dat is niet best. Gaat liever allen eens vier weken in de rouw bij het-boek van ds H. J. Schilder en wordt dan eens stil, en maakt geen drukte alléén maar over een stembriefje voor de Tweede Kamer, maar schreit liever eerst uw. Qogen eens blind over uw kerkelijk e stem, ook gij, voorzitter te Rotterdam van de Kiesvereeniging Delfshaven, gij, die óók al — in qualiteit van deputaat voor „samenspreking" — meehelpt om te ontkomen aan onze poging om u te krijgen tot een duidelijke uitspraak omtrent de vraa, g hoe God wil en wilde, dat Gij zult stemmen IN ZIJN HUIS. Het stembriefje in lokaal nummer zooveel is van beteekenis voor de vraag, wie het VOLK (kaf en koren) vertegenwoordigen ZAL; maar die stem in de Maliebaankerk beteekende nog veel meer: elke stem besüst daar voor de vraag wie DE KERK vertegenwoordigen MAG.

Men weet, hoe ik zelf denk, over dat stemmen. Maar ik wü het wel eens duidelijk zeggen: al behoud ik mijn eigen meening, ik wil óók geen kwaad gezegd hebben van mijn broeders, die niet weten hoe ze met den rommel aan moeten. Ik heb liever hun onzekerheid, waarachter een vraag zit: o God, waar is de ernst? , dan het gejakker om een stemmetje voor een VOLKSvertegenwoordiger, terwijl dezelfde menschen, die nu ineens ds Bos of een ander over het hoofd strijken, zich geen seconde meer bekreunen over het feit, dat Greijdanus geen KERKvertegenwoordiger mocht heeten, behalve dan, toen hij dood was: toen mocht de Heere hem het posthuum eerherstel geven dat zij alleen maar believen uit te reiken aan dr H. H. Kuyper. Iemand vroeg me vandaag: geef de extremisten eens er van langs. Ik doe het niét. Ik ken ze niet. Ik ken een ander gevaar.

Overigens zij, opdat niemand de zaak opblaze, herinnerd: a) dat wij bij óns geen mensch schorsen of zoo omdat hij anders denkt dan de meerderheid; b) dat we dan ook geen dictatuur kennen, zooals bij de synodocraten, en geen mensch de kerk uitwerpen omdat hij anders stemt dan wij; alleen zijn we blij, dat wij geen leden van de P. v. d. A. kennen, terwijl de voorzitters van de K.V. der synodocraten er vlak naast zitten onder hun KERKvertegenwoordigers, die met hen mee mogen stemmen in de KERK; c) dat ds Bos zelf al schijnt geschrokken te zijn van het synodocratisch gestrijk over zijn geschorste hoofd; hij zegt tenminste in „De Wachter" eerst aan den synodocratischen ds.Couvee — zie vorig nummer van ons: „Profane en vulgaire laag-bij-de-grondsche-afmakerij, waarvoor maar één woord bestaat: Bah. Hoort U het, schrijver van Axelaria? Ik schrijf nog een keer, opdat U het goed verstaat: Bah! Schaam U!"

En aan het adres van diens collega Veldkamp, dien ik daar óók noemde: , , Ds Veldkamp, U zuigt uit Uw duim, en U dient daarmee de eenheid stellig niet. Hpudt U met dergelijk schrijven op, en tracht U eens in eigen kring te doen wat ik in de mijne poog, en b e g i n dan Uzelf te corrigeeren, want dat is zeer, zeer noodig".

En laten we nu eens ophouden nerveus te worden en synodocratische probleemvervalschingen door overhaasting in de hand te werken. God let op hoe wij in het stem hokje doen. Maar hij hééft al genoteerd, hoe de synodocraten in het stem huis deden, het paleis van zijn heiligheid. Ze hebben daar Greijdanus weggestemd, die mocht ook de Arjos niet meer leeren.

Remember, remember

K. S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen