Oecumenische Synode

Stods de Hervorming to de zestiende eeuw, zoo schrijft men van de zijde van voorstanders eener „oecumemsche synode", hebben de Gereformeerde Kerken van haar eenheid •willen getuigen en op geestelijk gebied elkaar van dienst willen zijn. In het bijzonder door de bemoeienissen van Calvijn onderhielden de Gereformeerde Kerken van verscheidene landen een nauw, levendig contact. Op de Nationale Synode van Dordrecht, 1618—1619, zonden verschillende Kerken afgevaardigden om de Synode in haar gescWl met de Armtoianen en de Remonstranten bij te staan. Wat dit punt betrof, namen de afgevaardigden actief deel aan de beraadslagingen en beslisstogen. Hierdoor droeg de Synode eenlgszlns een oecumetosch karakter, hoewel het een nationale en geen oecumenische Synode was.

In 1924, op de Synode van Rustenburg ta Transvaal, begon de Gereformeerde Kerk van Zuid-Afrika een actie, die naar een bijeenroeping van een oecumenische Synode streefde. Een van degenen, die in dien tijd invloed op de Synode uitoefende, was Dr H. H. Kuyper, hoogleeraar aan de Vrije Universiteit, toen een bezoeker van dat land. In 1927 vaardigde deze Zuid-Afrikaansche Kerk Rev. D. Postma af naar de Gereformeerde Kerken in Nederland, om deze Kerlten van de noodzakelijkheid, om een oecumenische Sjmode bijeen te roepen, te overtuigen. De Synode in Nederland kwam niet tot een besllssmg, er waren veel bezwaren en er waren personen, die het beter oordeelden een Calvtoistlsch congres samen te roepen dan een oecumenische Synode van de Gereformeerde Kerken.

De Synode van Burgersdorp van de Gereformeerde Kerk in Zuld-Afrika handhaafde echter de meening, dat het noodzakelijk was, een Synode bijeen te roepen, omdat een congres niet in staat zou zijn besluiten in kerkelijke aangelegenheden te nemen. Op die Synode werd een Commissie aangewezen om de mogelijkheid, het karakter en de organisatie van een oecumenische Synode to studie te

nemen. De Gereformeerde Kerk van Zuid-Afrika zocht ook contact met de Christian Reformed Church van Amerika, die gunstig reageerde op de suggesties en voorstellen van de Z.-Af rlkaansche Kerk. Sinds dien tijd gingen de drie Kerken Iti Zuid-Afrika, Amerika en Nederland hoe langer hoe meer samenwerken. Het begon er naar uit te zien, alsof la de •nabije toekomst een Synode samen zou komen. De economische crisis maakte 't echter erg moeilijk om de onkosten van een vergadering, bestaande uit de afgevaardigden van verschillende landen, te dragen. Gedurende de crisis werd weinig voortgang gemaakt. Het was pas in 1939, dat afgevaardigden van de Gereformeerde Kerk in Zuid-Afrika en van de Christian Reformed Church in Amerika samenkwamen met de Synode van de Gereforineerde Kerken van Nederland in Sneek, om plannen voor een oecumenische Synode te beramen. Weer scheen er, aldus de opsteller van dit stuk, iets tusschen beide te komen. Toen de oorlog uitbrak, moesten de buitenlandsche afgevaardigden de vergadering plotseling verlaten, het aan de Synode van de Gereformeerde Kerken overlatend, uit te werken wat in principe was besloten gedurende de aanwezigheid van de buitenlandsche afgevaardigden (hier wordt, naar mijn meening, niet juist gerefereerd, maar dat laten we gaan). Maar ook deze plannen werden verijdeld. De tweede wereldoorlog maakte correspondentie tusschen Nederland en Zuid-Afrika en Amerika onmogelijk. Intussehen slaagde de Christian Reformed Church van Amerika, in samenwerking met „De Gereformeerde Kerk in Zuid-Afrika" er in, voorbereidingen te treffen voor een oeciunenlsche Synode In de Vereenigde Staten. Toen met Nederland weer contact kon worden verkregen, werden de voorloopige plannen voorgelegd aan de Kerken in Nederland, die er haar goedkleuring aan hechtten.

In Augustus 1946 kwam de „Eerste Gereformeerde Oecumenische Synode" samen in Grand Rapids, Michigan. De „Gereformeerde Kerken in Nederland" (de steller bedoelt de synodocratlsche, die niet meer waren wat te Sneek aanwezig was) zonden vier afgevaardigden. De Gereformeerde Kerk in Zuid-Afrika drie en de Christian Reformed Church tien. De Orthodox Presbyterian Church van Amerika verzocht de Synode, of één lid van haar Kerk als toehoorder aanwezig mocht zijn. De Synode verleende hem het voorrecht het woord te mogen voeren. De professoren van het Calvin Seminary werden ultgenoodigd de Synode bij te wonen en haar als adviseerende leden te dienen.

De grondslag voor deze Synode is de Heilige Schrift, zooals die vertolkt is in de Formulieren van Eenlgheld van de respectieve Kerken, die deel nemen aan deze vergadering; deze Formulieren zijn de Nederlandsche Geloofsbelijdenis, de Heidelbergsche Catechismus en de Dordtsche Leerregels.

Het doel, waarvoor deze Synode bijeen komt Is in hoofdzaak, om te zoeken wat het meest dienstbaar Is voor den algemeenen opbouw van de deelnemende Kerken en een gezamenlijk getuigenis te geven van het geloof, eenmaal aan de heiligen overgeleverd.

Dit doel trachten, volgens schrijver, de deelnemende Kerken te bereiken door haar eenheid in Christus tot uitdrukking te brengen, door elkaar in het geloof te versterken, en elkaar in de handhaving der zuiverheid van leer en leven bij te staan.

De vergadering, op dezen grondslag en voor dit doel bijeen komend, draagt z.i. het karakter van een „Synode", omdat het een bijeenkomst van Kerken is, die door wettig aangewezen afgevaardigden samenkomen om kerkelijke zaken In den kerkdijken weg te behandelen. De beslissingen van deze Synode kunnen — aldus schrijver — niet in denzelfden zin bindend zijn als de uitspraken van de meerdere vergaderingen, zooals Classicaleen Synodevergaderingen, want die vergaderingen behooren tot eenzelfde kerkelijke gemeenschap en vormen één Kerkverband.

Tot op zekere hoogte zijn echter — zoo vervolgt hij - ^ de beslissingen van deze internationale of oecumenische Synode bindend, omdat in deze vergadering Kerken bijeen komen om kerkelijke zEuken „in den kerkelijken weg" te behandelen.

In hoeverre en in welke gevallen de beslissingen van deze Synode bindend zijn, hangt natuurlijk af van de instructies, die aan de afgevaardigden door hun respectievelijke Kerken gegeven zijn.

De z.g. „eerste oecumenische Synode" streeft ernaar — zoo hooren we verzekeren — grondslagen te'leggen en voorbereidingen te-treffen, ten einde den weg te banen voor een grootere, meer oecumenische vergadering van Kerken. Deze grootere oecumenische Synode zal hetzelfde algemeene karakter en doel hebben • als de voorbereidende Synode, maar, zooals uitdrukkelijk dient te worden geconstateerd, van een buitengewoon karakter, tot reformatie iii leer en leven als een van haar voornaamste doeleinden.

Voor deze toekomstige Synode heeft (naar men praetendeert) de eerste vergadering den grondslag gelegd. Deze grondslag is In beginsel dezelfde als die van de „Eerste Gereformeerde Oecumenische Synode". Vastgesteld werd t.o.v. den grondslag:

„De grondslag voor de Oecumenische Synode van de Gereformeerde Kerken zal zijn de Heilige Schrift van het Oude en Nieuwe Testament, zooals die vertolkt is in de Belijdenisgeschriften van de Gereformeerde waarheid, namelijk, de tweede Zwitsersche Confessie, de Heidelbergsche Catechismus, de Fransche Geloofsbelijdenis, de Nederlandsche Geloofsbelijdenis, de Westminstersche Confessie, de Dordtsche Leerregels, de Negenendertig Artikelen". Dit moet zoo worden verstaan, dat deze Schrift In haar geheel, zoowel als in ieder deel daarvan, het onfeilbare en altijd blijvende Woord van den levenden Drieeenigen God zij, volkomen gezaghebbend in alle zaJcen van geloof en leven, en dat de Confessies van de Gereformeerde waarheid aanvaard worden, omdat zij de Goddelijk geopenbaarde waarheid Inhouden, waarvan de verzaking het betreurenswaardig verval van het moderne leven heeft veroorzaakt. Er moet, zegt men, de nadruk op gelegd worden, dat alleen een van ganscher harte' en duurzaam terugkeeren tot deze Schriftuurlijke waarheid, waarvan het Evangelie van Jezus Christus de kern en het hoogtepunt is, het menschelijk geslacht heil kan brengen en de zoozeer noodzakelijke hernieuwing van de wereld ian bewerkstelligen.

Wegens de verscheidenheid in de vormen van regeering der Gereformeerde Kerken, kan (zoo zegt men, en let op!) op de eenheid van kerkelijk handelen rilet, als een fundamenteelen elsch, de nadruk worden gelegd, behalve Inzooverre de beginselen van deze kerkregeering in de Gereformeerde Belijdenisgeschriften vervat zijn, zooals b.v. het Koningschap van Christus en de kenmerken van de ware Kerk: de zuivere prediking van het Evangelie, de Schriftuurlijke bedlening van de Sacramenten, en getrouwe uitoefening van de tucht.

Alle Kerken, die naar het oordeel van de Synode de Gereformeerde waarheid belijden en handhaven, zullen uitgenoodlgd worden deel te nemen aan de Oecumenische Synode, op boven vermelden grondslag. Bovendien zullen ze vriendelflk verzocht worden, haar uitdrukkelijke instemming daarmee te betuigen en alle afgevaardigden naar de Synode zullen getuigenis hebben te geven van him binding, zoowel aan de Gereformeerde Belijdenisschriften als aan deze verklaring: .

Tot zoover de weergave van een communiqué, dat Is opgesteld vanwege de synodocratlsche kerk van Amsterdam, die bijeenroepen moet.

We hebbeu beleefdheidshEilve den steller van dit stuk aan het woord doen komen zonder hem in de rede te vallen. Maar nu veroorloven we ons enkele kantteekenlngen.

1. Wel, wel, zijn wij zooveel waard (of is de synodocratle zóó weinig waard) dat wij worden uitgenoodlgd om onze uitdrukkelijke instemming te betuigen o.a. (!) aan de Gereformeerde Belijdenisschriften? En ik dacht, dat wij ermee in strijd zijn, en In dat kwaad volhardden? Zullen de H.H. Aalders-Rldderbos-Berkouwer en zoo d& ar onze verklaring van instemming accepteeren, en voor God volhouden, dat die verklaring een pertinente onwaarheid is, die ons den kansel onwaardig en van de toegangswegen tot Gods vergaderd volk af te houden maakt? Laat hen eerst herroepen wat ze van ons zelden. Opdat ze straks niet te kijk staan aJs neen-zeggers den éénen, en ja-sprekers den anderen keer (vgl. Acta der synodocraten Zwolle, bl. 49). De Invitatie der amsterdamsche synodocraten is eigenlijk beleedigend door haar spelen met ons.

2. Een synode was die vergadering in Grand Rapids niet. Hoogstens een kerk. De heele kerkenordenlng kent geen oecumenische synode. Haar men neemt toch het woord synode over, opzettelijk den naam convent of congres vermijdende. Maar ALS 't een synode is, dan geldt voor haar de regel van art. 31. En dan zeggen de synodocraten: wat de synode besloot, dat HEBBEN alle kerken besloten, en nog eens praten over de vraag, of men 't ratlficeeren zal, is beslist verboden. Waar blijven de zware redeneeringen toch?

3. Een reeks confessies wordt genoemd. Maar op bepaalde punten weerspreekt de eene de andere. Zoo is de Westminster afwijkend van de onze inzake kerlixegeerlng. Geen wonder, dat men dit brandende pimt hier maar blauwblauw laat. Maar dit laatste kan en mag niet, omdat de nederlandsche confessie (bijvoorbeeld!) wel degelijk principes geeft over de kerkregeering, die Indrulschen tegen de synodocratlsche , , principes", waarmee ze hén de kerk ultjoegen, die ze thans Inviteeren.

4. Het eerste convent in Grand Raplds heeft al de vervangingsformule van '46 gesanctioneerd als schriftgetrouw. Wij verwerpen het stuk. Had men ons zoo graag willen hebben, waarom heeft men dan bij voorbaat zich laten opwarmen door de amsterdamsche vrienden, om ons vast te laten afwijzen? En dat clausuletje van het eerste congres, pver het nlet-scheuren en alle door de kerkenordening opengelaten mogelijkheden waren uitgeput, wel, dat ging eigenlijk tegen de synodocraten (die ons die mogelijkheden afnamen), maar is daarom een des te bedwelmender suggestie van venijnig karakter tegen ons. En dan daarna ons vragen?

Wat heeft de kerkelijke lioogmoed der drijvers van '44 toch een ellende gesticht, ook „oecumenisch".

We zullen zien wat de synode doet.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen