GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Tweede druk Witboek

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Tweede druk Witboek

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Van het bekende boek van ds H. J. Schilder wordt een tweede, en dan vermeerderde, druk in uitzicht gesteld. De auteur heeft op verzoek daarvan een aankondiging geschreven; eerst laat hij uitkomen dat en waarom die herdruk iets later verschijnen zal dan eerst in uitzicht gesteld was; daarna lezen we iets over de „uitbreiding":

„Nieuwe copie moest worden verzorgd voor een „Naschrift", waarin o.m. op enkele persreacties werd gewezen en een missive behandeld, afkomstig uit het midden der „classe Gorinchem" (syn.) met enkele aanvullende bescheiden".

Vervolgens:

„Aan deze verklaring — die eigenlijk de bedoeling is van deze publicatie — voeg ik tegelijk iets toe, dat in ander opzicht dezelfde zaak — het boek en zijn historie — raakt. Immers diende de uitgeefster in vorenbedoelde annonce van de tweede uitgave het boek ook aan als „niet-weer s proke n". Nu zou wat de synodocratische pers betreft, er vrijwel aan toe te voegen zijn: „niet b e sproken". Thans evenwel zou het er den schijn van kunnen hebben, dat tenminste dit laatste ter elfder ure aan het veranderen is. Immers vangt een der meest geprononceerde bladen van die zijde, n.l. „De Strijdende Kerk" in het nummer van 30 Juli aan met een relaas (in het kader van een reeks „Zoo is het gegaan") over het geval cand. Schilder. Nu heeft het blad zich daaraan vroeger ook al eens gewaagd, maar thans geschiedt het zoo, dat het artikel althans v e r b a n d houdt met de verschijning van mijn boek (zij het dat deze al weer een heelen tijd geleden geschiedde). De redacteur wil n.l. bestrijden de conclusies, die Ds J. A. Schep in zijn brochure uit de door mij gepubliceerde gegevens trok. Terwijl hij dus eerst den inhoud van mijn boek links liet liggen, raakt hij deze nu althans aan, — „nu", d.w.z. nu hij door de analyse in een publicatie onder zijn eigen kring zich tot een contrapropaganda genoopt acht. Reeds hieruit valt af te leiden, hoe het staat met de liefde tot de waarheid en den haast in eerbiediging van de feiten. Maar aangezien nu dan toch op dezen datum een „bespreking" van den inhoud in dit zeer uitgesproken orgaan schijnt te komen (een artikel dat dit blad eerder aan mijn boek wijdde, deed alleen maar vreeselijk boos doch roerde den inhoud zelfs niet aan), is het dienstig; er op te vidjzen, dat dit ook nu z o o m i n als tevoren het geval mag heeten. Integendeel blijkt het blad nog geen haar veranderd te zijn in de beoefening van zijn aloude practijken. De redacteur wekt n.l. den indruk, dat hij uit mijn boek de gegevens put, maar halverwege s c h a k e l t hij, zonder

dienaangaande iets te zeggen, over op andere bronnen zooals de door mij reeds lang g e w r a a k t e voors t e l l i n g e n v a n Prof. Grosheide. Hij komt dan o. m. tot een zoodanige caricatuur van mijn „lee r", dat er verder geen woord aan tevers p i l l e n is; wie mijn stukken en verklaringen leest, zal de „leer" waartegen hier „de kerk" heet te „strijden" nergens vinden. Het blad construeert een d, e nkbeeldige zaak van een hypothetischen candid aat en verbindt daaraan mijn naam en boek. Dit artikel is als symptoom niet onbelangrijk, daar het geschreven wordt in het gezicht der Haagsche synode (waarover hetzelfde no. dierbare klanken laat hebren), omrand is van hereenigingsgeruchten en zelf wil dienen ten bewijze, dat de synode moet blijven weren een leer, als welke door den ten tooneele gevoerden candidaat zou gehuldigd zijn. Zulke don-quichotterie als voorbereiding der nieuwe synode is een wel heel droevige (en helaas maar al te consequente) voortzetting van de gewichtigheid, waarmede in Oosterbeek in schijnbare eendracht (b.v. door Di Schep en Toomvliet, om bij twee synodocratische conferentiegasten te blijven, die zich in de pers beide met het candidaatsgeval bezig houden) de vredesbel werd geluld. Hier ziet men nu, wat er waar is van de luide en pathetischebeweringen, dat in Q o s t e r b e e k de „o ogen geopend" zouden zijn voor „de feite n". Eerst zwijgt men een .boek vol feiten dood, en als dit tenslotte zonder meer niet vol te houden is (omdat b.v. Ds Schep in eigen kring te nadrukkelijk om een antwoord heeft gevraagd), verkracht men het door een s c h ij n weergave van zijn, inhoud en materie. Zoo het een als het ander geschiedde in dit geval door een man, die het dierbaarst roemde over de Oosterbeeksche „wonderen" en deze belangrijk genoeg vond om er een apart nummer van zijn orgaan aan te wijden. Dan komen we altijd nog iets verder met hetgeen Dr De Bondt volgens „De Reformatie" heeft geschreven; met hem is tenminste nog over de zaak te vechten, hoe verward en zakelijkonbetrouwbaar hij overigens de kwestie van het leergeding heeft gesteld en behandeld. In het „Naschrift" bij de tweede uitgave heb ik in dit verband (voorzoover mij bekend; ik moet het doorgaans hebben van toevallige toezending van bevriende zijde) nog op een enkel punt kort gewezen; ditmaal signaleerde ik deze feiten om eraan te herinneren, dat zoo vlak voor de aangekondigde tweede uitgaaf de e e r s t e aan de bespreking (laat staan aan het wéérsproken-worden) nog niet eens is toegekomen. Op dit punt blijft de uitgeefstersannonce dus wel droevig van kracht. Op het andere (de verschijningsdatum der tweede uitgave) hopen we, dat zij althans ten naasten bij van kracht zal blijken; ook de spoedige herhaling van een „witboek"-uitgave is een vorm van VMnieuwd appèl, waarmee men aanklopt bij de gewetens om nu toch eindelijk eens open te doen".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 10 september 1949

De Reformatie | 8 Pagina's

Tweede druk Witboek

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 10 september 1949

De Reformatie | 8 Pagina's