VU Magazine 1974 - pagina 396

bestuurder en zijn gemeentenaren als bestuurden is nodig wil er van democratie sprake zijn; maar anderzijds neemt hij als beroepsbestuurder deel aan de bureaucratie van de staatsorganisatie. De burgemeester functioneert op een plek waar twee lijnen elkaar, bij wijze van spreken, snijden: een 'horizontale' lijn (relatie en wisselwerking met gemeentenaren) en een 'verticale' (zijn contacten met provincie en rijk bij wie hij bepaalde zaken voor zijn gemeente gedaan zal moeten krijgen). In het onderzoek werd onder meer nagegaan hoe de burgemeester tegen zijn tweepolige functie aankijkt en waar hij de accenten legt bij het uitoefenen van die functie. Ook werd nagegaan wat de gemeentenaren vinden van het burgemeestersambt. Daartoe werden alle veertig burgemeesters van het Friese vasteland (die van de Waddeneilanden vielen buiten het onderzoek) en 912 van hun gemeentenaren ondervraagd.

Geen partijman Om eerst enig idee te geven wie we in 'de' Friese burgemeester voor ons hebben, enkele persoonlijke gegevens. Om te beginnen zijn het allemaal gehuwde mannen en ze vinden meestal dat dat maar het beste is ook. Ongeveer zestig procent beschouwt het burgemeesterschap van hun gemeente als een 'mannenberoep'. Zestig tot zeventig procent van de ondervraagde gemeentenaren vindt dat ook en 78 procent meent bovendien dat de burgemeester getrouwd moet zijn. Op het tijdstip dat de gegevens werden verzameld (tussen september en december 1968) was ergeenburgemeesterjongerdan35jaar; iets meer dan de helft van het aantal was ouder dan vijftig; gemiddelde leeftijd: ruim 52 jaar. Een derde deel van de Friese burgemeesters heeft de u.l.o. doorlopen, een derde de middelbare school, een derde voltooide een universitaire studie. Ongeveer de helft haalde ten minste één vakdipoma. De gemeentenaren hadden de neiging meer waarde te hechten aan schoolopleiding en behaalde vakdiploma's dan de burgemeesters zelf 47 pro-

cent van de ondervraagde gemeentenaren vond het gewenst dat hun burgemeester aan de universiteit zou zijn opgeleid. Noch de burgemeester, noch hun gemeentenaren leken veel waarde te hechten aan de opvatting dat een burgemeester moet behoren tot de politieke partij die in de gemeente de grootste aanhang heeft. In zijn gemeente zal de burgemeester alle moeite doen niet de naam te krijgen een 'partijman' te zijn: hij vindt dat hij boven de plaatselijke politieke groeperingen behoort te staan. Dit neemt echter niet weg dat burgemeesters vaak weinig schroom hebben nauwe banden met hun politieke partij te onderhouden buiten hun gemeentelijke rayon. Het gemeentelijk belang kan zijn gediend met een burgemeester die op provinciaal en landelijk niveau de weg weet in de politieke kanalen. 'Ook voor de burgemeesters persoonlijk,' aldus het proefschrift, 'is het aan te bevelen, dat zij lid van een politieke partij zijn. Volgens hun waarnemingen bestaat er op 'binnenlandse zaken' een duidelijke voorkeur voor gegadigden voor vacante burgemeestersposten, die politiek aangesloten zijn. Bovendien missen partijloze sollicitanten tijdens een benoemingsprocedure de (eventuele) steun van politieke geestverwanten.'Woox de carrière en beroepsuitoefening vinden de burgemeesters dus dat het wenselijk is lid van een partij te zijn, liefst van een invloedrijke. Welke partij dat is, doet er minder toe, omdat de burgemeesters zich in hun gemeente zo 'boven-partijdig' mogelijk gedragen en omdat het hun gemeentenaren weinig kan schelen of de burgemeester nu lid is van de grootste partij in de gemeente of van een andere.

Duwmachine Van de persoon van de burgemeester nu naar De Friese burgemeesters gaven uiteenlopen- diens taak. Die is, naar bekend, nogal veelde antwoorden op de vraag waarom ze des- omvattend. Dr. Faber had enige aspecten tijds burgemeester hadden willen worden. van de burgemeestersfunctie uitgesplitst. Een kwart van hen solliciteerde omdat ze Het waren: de rol van gezagshandhaver, de niet meer tevreden waren met de positie die rol van volgzaam bestuurder (volgzaam ten ze op dat moment in het bedrijfsleven of opzichte van het bovengemeentelijk gezag), elders (bijvoorbeeld in het onderwijs) in- de rol van hoofd van het gemeentelijk appanamen. 'Wat inkomen betreft gingen ze er niet raat, de rol van promotor en de rol van eerste zelden op achteruit, maar dat hadden ze er wel burger. Alleen deze laatste twee 'rollen' krij-

Aanzien

ASSURANTIEBEDRIJF VAN DIJKEN B.V. GRONINGEN ;

10

_:: "

Petrus Campersingel 225 postbus 4008 telefoon kantoor: 050 -130143*

voor over. Ze kregen namelijk steeds meer bezwaren tegen hun hiërarchisch ondergeschikte positie in het bedrijfsleven en tegen het feit, dat zij in het geheel van hun organisatie betrekkelijk anonieme figuren bleven'. Een kleine groep (een achtste deel) had van huisuit al de bedoeling gehad een carrière als burgemeester op te bouwen. Door het beroep van hun vader waren ze van jongsaf aan vertrouwd met 'de publieke sfeer'. In het proefschrift werden zij omschreven als 'typische carrièreburgemeesters'. Ongeveer een derde deel van de ondervraagde groep burgemeesters was via een loopbaan als gemeente-ambtenaar tot het ambt gekomen. Ze waren na verloop van tijd op een post terechtgekomen die geen verdere promotiekansen meer bood en kwamen, op die post gezeten, 'langzamerhand tot de overtuiging dat het burgemeesterschap een bekroning zou zijn van hun loopbaan bij het openbaar bestuur'. Voor een aantal van hen was achteraf gebleken, dat ze zich het burgemeesterschap te mooi hadden voorgesteld. Een vierde categorie tenslotte legde de nadruk op de inhoud van het burgemeesterschap zelf Ze vonden het met name een aantrekkelijke gedachte, dat zij als burgemeester 'daadwerkelijk iets konden doen voor de gemeenschap'. 'Bij het doorvragen,' zo merkte dr. Faber in zijn proefschrift op, 'kregen wij sterk de indruk dat de speciale attractie van het burgemeestersambt voor hen vooral lag in de hoge sociale waardering, die dit ambt in de samenleving geniet'.

ü M B1 ASSURANTIËN ] FINANCIERINGEN

1 1 1 1 I1 1 1 1 I1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

;.:::::

: =; :: :: : 3

• 11

onafhankelijke adviseurs op het gebied van assurantiën hypotheken praktijkfinancieringen (hypotheek tot liü/o en hoger) aantrekkelijke voorwaarden voor academici

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen