Johannes Maccovius - pagina 130

118 drie richtingen

Conceptualisme.

Had

van het Nominalisme, het Realisme en het ^)

Tertnllianus nog in zijn vurigen geloofsijver geroepen:

„Credo quia absurdum", Augustinus had als Scholastieke stelregel gegeven: per fideni ad intellectum. Lanfranc en zijn groote leerling Anselmus nemen deze gedachte van Augustinus over, zij vindiceeren een fides quaerens intellectum. „Credo ut intelligam." In zijn „Cur Deus homo" wordt

de leer der Satisfactie geheel speculatief ontwikkeld.

De

menschwording Christi wordt geheel uit de rede bewezen. Van Anselmus is het ontologisch bewijs voor de existentia Dei. (Datur idea perfectissima. Ergo datur Deus.) Als Realist belijdt hij de erfschuld, handhaaft hij de leer der Triniteit tegenover het Nominalistisch Tritheisme van Roscelinus. Anselmus, als leerling van Lanfranc, poneert in de Scholastiek het rationeele beginsel dat hij van zóó groote waarde acht, dat z. i. de Heidenen er noodwendig door overtuigd moesten worden van de waarheid van het Christendom. Lombardus, de Magister Sententiarum, geeft den technischen zin,

de architectonische structuur. (Nitzsch.)

Eerst door Thomas Aquinas recht.

De Theologie

is

komt de

Stagiriet tot zijn volle

eene „Scientia argumentativa", dat

wil zeggen, hare leeringen berusten op een rationeel betoog en juiste syllogismen. Het verband tusschen geloof en is als dat van natuur en genade. „Cognitio fidei praesupponit cognitionem naturalem, sicut et gratia naturam."

rede,

Lombardus gaf gaf,

men

lette

slechts de „Sententiae" der Patres,

er wel

maar een Summa

op,

niet een

Theologiae.

Summa

„Dieser Zusatz

Aquinas

Sententiarum ist

zu beach-

Er wordt niet alleen verzameld en geordend, er wordt ook gedacht, er wordt ook eigen, zelfstandig werk ten." (Nitzsch.)

geleverd.

De volgelingen van Lombardus heetten Sententiarii; die van Thomas noemden zich Summisten. Die van geen auctoritas (als Lombardus) en van geen ratio (als Aquinas) in de Theologie wilden weten, heetten

')

VOETIUS,

1.

c, p. p. 18.

Positivi.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen