GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Uit de Pers.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Uit de Pers.

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

Terecht merkt Ds. Gispen in de Bazuin op, dat de reformatie der kerk eigenlijk door allen bedoeld wordt. Niemand is met haar huldigen toestand tevreden. Ook de Ethischen niet. Maar ziehier, waarom hun wijze van reformatie slechts op kerkontbmding kan uitloopen.

Vatten wij alles samen dan komt het hierop neer • De ethische methode geeft geene grenzen aan voor de zichtbare kerk. Zij wil voor de kerk niet het enge kader van een instituut. Van herstel der Gereformeerde belijdeniskerk verwacht zij geen geestelijke vrucht. Zij wil liever alle levenssferen doordringen met het Christelijk beginsel. Het koninkrijk Gods acht zij onnoemelijk hooger dan eenige zichtbare kerk. Met kalmen ernst ziet zij alle belijdeniskerken afbrokkelen, en legt den nadruk op de vrije, persoonlijke belijdenis. Zij neemt dan ook tegen alle pogingen tot kcrkherstel een afwerende houding aan Het is haar niet om de belijdenis als zoodanig, maar alleen om het beginsel te doen Immers de belijdenis bevat niet slechts zedelijke, maar allerlei verstandelijke bestanddeelen, die tot de philosophie van de i6e en 17e eeuw behooren, en door de kinderen der 19e eeuw niet meer aanvaard kunnen worden.

Dat deze methode geen reformatie der kerk kan teweegbrengen, is reeds in haar eigen grondbeginselen openbaar. Voor haar is het «bovennatuurlijke" niets anders dan het: «volmaakt menschelijke". De kerk moet dus ook eenmaal opgelost worden in het «volmaakt menschelijke". De gemeente is: «het zelfbewustzijn der menschheid". Haar taak is de menschheid tot zeltbewustzijn te brengen.

De philosophie der i6e en 17e eeuw verwerpend, past zij de philosophie van de kinderen der 19e eeuw op kerk en theologie toe. De philosophie der ervaring en van het individualisme. Hare beteekenis ligt in hare overeenstemming met de - wijsbegeerte der eeuw. Haar invloed is echter groot, omdat zij niet staat in de vrij heid van het uitgestootene en verworpene der wereld, maar ambten goederen rechten en titels der Ned.

Hervormde kerk in haar bezit zijn. Zij kan dil alles ge bruiken, en gebruikt dit alles voor de verspreiding harer denkbeelden Zij gebruikt de kerk om de kerk te doen wegvloeien in de menschheid.

Helaas, zoo is het!

W. uit Sneek, maakt in de Bazuin van 2 Maart een zeer juiste opmerking.

Hij acht, dat diegenen, die nog Synodaal bleven, en toch voortdurend tegen de organisatie der kerk ageeren, tegenstrijdig handelen.

Immers van tweeën één: Deze actie is niets dan looze schijn, om de lieden te misleiden, en oordeelt dan zichzelf. Of wel, ze is ernstig gemeend, maar moet en zal dan geen andere uitkomst hebben, dan dat ze op nieuwe scheuring uitloopt Doch de schuldigen in dezen zijn niet alleen bij de doleerenden te zoeken, maar zijn vrij zeker ook nog te vinden onder de tegenwoordige Predikanten en ge meenteleden der N. H. Kerk.

Immers wordt er nog voortdurend op gewezen, dat de organisatie van 1816, en hetgeen daaruit later is voortgekomen niet goed is ; dat die geheele organisatie moet worden verworpen, omdat ze het kenmerk van de wereldmachten aan het voorhoofd draagt.

Zulk een doorgaande prikkeling, die tegelijk eene prikkeling is tot verzet, moet noodzakelijk tot verdeeldheid en scheuring aanleiding geven; welke uitkomst reeds vóór jaren door enkele heldere hoofden is voorzien.

Al op de eerste vergadering, waarin tot oprichting van de Confessioneele vereeniging werd besloten, werd er door wijlen Ds. G. Barger op gewezen, welke gevolgen het dadelijk verzet tegen de Synodale organisatie zou oplereren. En dat is nog niet veranderd. ' 1 En nu wil men toch handelend optreden in het zoogenaamd lijdelijk verzet, hetwelk toch ten slotte, als het goed wordt aangevat, op dadelijk verzet moet uitloopen.

Wil men het goede van de Synodale organisatie aanvaarden men; aanvaarde dan ook het gebrekkige en verkeerde, om het gebrekkige te herstellen en het verkeerde te verbeteren, opdat alzoo openbaar worde, dat de liefde van Christus ons dringt.

Afbreken is kinderwerk in vergelijking met ontwerpen en oprichten Men strijdt in.hoofdzaak over den vorm en niet over het wezen der Kerk.

Dat moet anders worden. En dat kan anders worden, door terug te keeren tot waarheid en eeriijkheid op het gebied van het kerkelijk leven.

Is de organisatie niet goed en in strijd met Gods Woord, men verlate haar en begeve zich onder een andere; maar de nu betreden weg loopt op een ver keerd einde uit.

Overal waar verzet wordt gepredikt, al zij het ook maar in woorden treedt de leugengeest tevoorschijn; en al roept men dan ook ver genoeg: «om niet te ver te gaan, " het zal niet baten. Het hellend vlak is een gevaarlijk vlak en voert ons menigmaal, waar wij niet moeten en ook niet willen zijn.

Dat is, wat ook de Heraut steeds beweerde.

Men fopt óf de gemeente óf zichzelvèn Woorden zijn niet onschuldig. En ook al hoorde men dan een man als Dr. Van Ronkel eerst dreigen met drie puntjes, om, toen de Synode hem smadelijk afwees, niet anders te baren dan het muisje van zoetsappigheid voor de Synodale Hiërarchie, en van kwaadsappigheid voor zijn niet-Synodalen broeder, dit doodt daarom bij anderen de werking der eerste actie niet.

Op en top Synodaal worden, of een nieuw proces beginnen, dat straks toch op botsing uitloopt.

Een derde is er niet.

De redactie van de Hoop wijst op een protest door Dr. Donner ingediend tegen eenkeuvelarij van Dr. Van Ronkel, als zou reeds vóór zes jaar een geheime overeenkomst zijn gesloten om de School van Kampen met de Vrije Universiteit te verbinden.

Ziehier wat zij er van zegt: Volgens Dr. Van Ronk«l moet er reeds jaren g - eden een soort overeenkomst getroffen zijn tussch ^ Dr. Kuyper (en Rutgers? ) en de toenmalige Docenten der Theol Kweekschool te Kampen, om die School

der Theol Kweekschool te Kampen, om die School bij de Vrije Universiteit in té lijven, en is al wat daaromtrent nu gezegd en gedaan wordt slechts in uitvoering der - vroegere daaromtrent gemaakte plannen. Afgesproken-werk dus. o, Dat jammerlijk geknoei!

o, Dat jammerlijk geknoei! Zoo wordt de goê gemeente beetgenomen. Doch. .. is het wel zooals Dr. Van Ronkel zegt? Dit wordt door niemand minder dan Ds. Donner, te Leiden, die verwacht kan worden geen vreemdeling te zijn in Kampen, openlijk in twijfel getrokken. Dr. Van Ronkel heeft nu het bewijs te leveren voor zijn diep ingrijpende beschuldiging, zoowel tegen Dr, Kuyper als tegen de Prof. der Theol. Kweekschool ingebracht.

Is er geknoeid, gelijk hij te verstaan geeft; is de Doleantie, en is thans de beweging, om tot vereentging der Kerken te komen, bloot ter wille van de Vrije Universiteit, naar een vóór jaren reeds beraamd plan — Kuyper, Van Velzen, Brummelkamp & Co. — op touw gezet laat dit dan door Dr. Van Ronkel aan het licht gebracht worden.

Maar door bewijzen gestaafd, als hij ze kan bijbrengen.

Insinuatiën zijn uit den Booze.

Wij zaak. hebben een andere opvatting van de

Ons komt voor, dat Dr. Van Ronkel eens een eend heeft laten vliegen, om te zien, of ons kerkelijk publiek zelfs zulk een praatje ook maar een oogenbUk als ernstig zou opvatten.

En nu dit metterdaad geschied is, zal hij, denken wij, in zijn vuistje over het goed gelukken van zijn misplaatste aardigheid lachen.

Natuurlijk is er van heel dit potsierlijk verhaal geen woord, geen syllabe, geen enkele letter waar.

Maar Drt Van Ronkel is nu eenmaal een man van »vernuft, " en vernuftige lieden hebben soms behagen in de bizarste spelingen yan hun phantasie.

Men moet dit dragen.

KUYPRE.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 10 maart 1889

De Heraut | 4 Pagina's

Uit de Pers.

Bekijk de hele uitgave van zondag 10 maart 1889

De Heraut | 4 Pagina's