Officieele Gerichten.

De Prov. Synode van Zuid-Holland 3 en 4 Juni te Gouda vergaderd geweest zijnde, nam, na een aangename, broederlijke en opgewekte bespreking van het bekende concept contract met algemeene stemmen op één na, het volgende besluit:

De Prov. Synode verzoekt de Gen. Synode met de Ver. voor hooger onderwijs op Geref. grondslag aan te gaan het contract, gelijk dat in concept door de br. Van Andel c. s. den kerken is aangeboden, en dat in bijlage hierbij gaat', 2 verzoekt in dat contract tevens op te nemen zoodanige bepalingen, waardoor wordt vastgesteld, dat a de vereenigde inrichting tegelijk school der kerken en Theol. faculteit der V. V. is en derhalve de hoogleeraren in de Theologie een dubbele qualiteit dragen, nl. die van hoogleeraar aan de Theol. school der kerken, en die van hoogleeraar in de Theol. faculteit der V. V. b de band, waardoor Art. 2 der statuten van de ver. voor hooger onderwijs op Geref. grondslag de Theol. professoren aan de belijdenis bindt, voor hen dezelfde beteekenis heeft als de onderteekening van de Formulieren van eenigheid door de kerken gevorderd, c de ver. voor hooger onderwijs nimmer zoodanige subsidie van de overheid aanneme als waar door de Theol. faculteit der V. V., en met haar de kerken, ten opzichte van benoemingen, onderwijs-program of examina, in eenig opzicht afhankelijk zouden worden van den staat.

Nog dient gemeld, dat de eene broeder, die tegen stemde, dit niet deed om principieele redenen, maar omdat de kerken, naar zijn inzien, eerst meer in den geest van het concept contract dienden te worden bewerkt vóór men tot zulk een gewichtig besluit kon komen.

Uit het agendum van de Prov. Synode van Gelderland op Woensdag, en zoo noodig, Donderdag u en 12 Juni 1902, des voormiddags elf uur. in het kerkgebouw der Geref. kerk te Tiel te houden, is he volgende overgenomen:

Voorstellen.

Classe Apeldoorn.

De classe verzoekt aan de prov. syn. het C.C. door te zenden naar de gen. syn., kan het zijn met de aanbeveling om het aan te nemen; mocht evenwel de tegenstand tegen het C.C. bedenke lijke afmetingen aannemen, die de Geref. Kerken met scheuring zou bedreigen zoo wordt der gen. syn. wijsheid van den Heere toegebeden, om zulk een beslissing te nemen, als het meest strekt ter eere Gods en den welstand der Kerken.

Classe Harderwijk.

De classe deelt aan de prov. syn. mede, dat in haar midden de gevoelens omtrent het C.C. gedeeld bleken te zijn, en wel als volgt:6 berken adviseerden tot aanneming van het CC,

3 kerken stelden voor om principieele redenen het te verwerpen, i kerk adviseerde tot niet aanneming uit vrees voor scheuring.

Art. 13 D. K. O. Verzoek om doorzending naar de gen. syn. van haar verzoek om eene meer bevredigende regeling van de em. pred. enz., hetzij in den geest van de regeling en proeve der classe 'sGravenhage 1899, hetzij in dien van het rapport der classe Groningen.

Classe Tiel.

De classis Tiel heeft zich in hare meerderheid om verschillende redenen tegen het C. C. verklaard en spreekt als hare verwachting uit, dat de Synode het zal verwerpen.

De classe sprak met algemeene stemmen hare instemming uit met het concept zendingsorde.

Classe Zutphen.

Inzake het C C. nam de classe met meerderheid van stemmen het voorstel aan om Prof. en cur. der Theol. School en der V U. te danken voor hunnen arbeid, mede op haar verzoek ondernomen, tot vereeniging van beide genoemde inrichtingen; hoewel zich vóór de practische op lossing verklarende in dit C C geboden, laat zij het aan de wijsheid der syn. over, of dit advies, met het oog op de oppositie daartegen opgekomen, nu reeds kan worden aangenomen.

Met het oog op de aangevraagde tweede coll. voor hulpbeh. kerken buiten de classe, dringt zij er bij de prov. synode op aan, dat van haar een krachtig woord uitga tot die classes en kerken die nalatig bleken het verschuldigde bij te dragen.

Aan het agendum voor de Provinciale Synode van Groningen, te houden te Groningen in het Kerkgebouw in de Nieuwe Ebbingestraat, Woensdag u Juni 1902, ontleenen we het volgende:

Classis Groningen.

Aangaande de vereeniging van Theol. School en Theologische faculteit der Vrije Universiteit is er een voorstel der meerderheid en een der minderheid.

Het voorstel der meerderheid is:

„De Classis Groningen besluit met het oog op allerlei overwegingen in deze tijdsomstandigheden geen der contracten aannemelijk te verklaren, maar geeft de Synode in sterke overweging om deputaten te benoemen, om de zaak van de éénheid van opleiding onder de oogen te zien, en, indien mogelijk, tot eene minnelijke schikking te komen, met dien verstande, dat het beding van '92 van kracht blijve, en de regeling van het hooger onderwijs met betrekking tot de rijks-subsidie en den effectus civilis is publiek geworden.”

Het voorstel der minderheid is:

„De Classis acht, met het oog op den toestand der kerken, het niet wenschelijk, dat de Synode op de contracten inga."

Wat belangt het concept zendingsorde voor de Geref. kerken in Nederland, stelt de Classis Groningen de volgende wijzigingen voor:

Om in Art. VIII na „De beroepende Kerk is gehouden met zich brengt", in te lasschen :

„Indien meerdere kerken of classes of provincies samenwerken, verbinden deze zich daartoe de beroepende kerk in staat te stellen.”

Wat de betwiste huwelijken betreft, brengt de Classis Groningen het volgende voorstel ter tafel:

„De Classis, overwegende, dat, nu Art. 70 D. K. O. vervallen is, er geene bepalingen aan gaande de betwiste huwelijken zijn;

„dat op de vraag, welke huwelijken volgens de Schrift niet geoorloofd zijn, verschillend geantwoord wordt;

„verzoekt de Synode zich omtrent deze zaak uit te spreken."

Be Classis zag dit voorstel gaarne doorgezonden naar de Generale Synode. Het concept-zendingsorde wordt onveranderd aangenomen.

Inzake het concept-advies vereenigt de Classis zich met het volgende voorstel:

„De Classis, de eenheid van opleiding wenschelijk achtende, kan echter met het voorgestelde contract niet medegaan, omdat het he recht der kerken tot het hebben van eene eigene inrichting, niet onverkort handhaaft.”

Classis Warfum.

De Provinciale Synode vrage, dat de Generale Synode bepale, op welke wijze doopleden, die onder kerkelijke vermaning staan en zelve den band met de kerk niet verbreken, buiten de kerk moeten worden gesloten.

Concept-contract inzake de eenheid van opleiding tot den dienst des Woords;

De Classis, ofschoon overtuigd, dat eenheid van opleiding dringend noodzakelijk is tet bevordering van de eenheid en de rust der kerken en dat het wenschelijk is, die eenheid met allen ernst te zoeken in zulk een weg, waarin het behoud van de eigene inrichting der kerken overeenkomstig het besluit van de Generale Synode te Groningen voldoende gewaarborgd blijtt, echter overwegende,

dat het resultaat der conferenties van Pro­ . fessoren en Curatoren der Vrije Universiteiten der Theol. School in dit contract geboden, niet beantwoordt aan hetbesluit der Classis Zutphen;

overwegende, dat dit contract zelfs nietpractisch, de finale oplossing van de quaestie der opleiding biedt;

dat genoemd advies nu reeds oorzaak is van veel onrust en ernstige verdeeldheid;

dat de kerken op dit oogenblik nog niet rijp zijn voor samensmelting van beide inrichtingen;

dat eventueele a-.nneming zou leiden tot twist en tweedracht, zoo niet tot scheuring der kerken;

dat met de aanneming van dit contract de kerken het offer der Theologische School hebben te brengen, zonder de zekerheid dat daarvoor iets beters in de plaats wordt verkregen;

en eindelijk, dat door Art. 12 van het Concept heel de zaak der opleiding, zooals zij in dit contract wordt voorgesteld, op losse schroeven gezet wordt;

adviseert de Provinciale Synode om aan de Generale Synode voor te stellen:

a. dit Concept-contract ter zijde te leggen, en

b. het voorstel te doen, niet tot de practische oplossing van de quaestie der opleiding voort te varen, zoolang inzake het principieele van het vraagstuk der opleiding geen eenstemmigheid is verkregen.

De Classis stelt de Provinciale Synode voor, de Generale Synode te adviseeren de Concept-Zendingsorde der Geref. Kerken vast te stellen, met wijziging van enkele artikelen. Zij wenscht n.l. dat in Art. 4 en 6 de vaste bepaling van den leeftijd vervalle;

dat Art. 10 gelezen worde: „de vereischten .. worden, de algemeene vergadering der arbeiders op het terrein gehoord, door de Deputaten vastgesteld;

en eindelijk, dat in Art. 28 zin 2 en 3 worde omgezet voor meerdere duidelijkheid.

Classis Appingedam,

De Classis heeft het „Concept-Zendingsorde" voor de Geref. Kerken in Nederland unaniem aangenomen.

Het concept-contract in zake de eenheid van opleiding tot den dienst des Woords is door de Classis met meerderheid van stemmen aangenomen.

Classis Winschoten.

De Classis kan zich over 't geheel met de aangeboden Concept-Zendingsorde wel vereenigen, maar zag gaarne 't woord missionair overal door een goed Nederlandsch woord vervangen.

Ovei ’t Concept contract door de 25 broeders aangeboden:

de classe was van oordeel,

a. dat het Concept contract in zake de eenheid van opleiding tot den dienst des Woords in de Geref. Kerken, ons aangeboden door Ds. van Andel en andere broeders, in de gegeven omstandigheden gelijk het daar ligt, onaannemeijk is;

b. dat de Kerken hunne eigene inrichting van opleiding moeten behouden; maar dat eenheid van opleiding gewenscht is en naar het verkrijgen daarvan met ijver dient te worden gearbeid;

c. dat geene vereeniging van beide inrichtingen tot opleiding tot den dienst des Woords worde getroffen, tenzij men waarborg heeft, dat de Staat de vrijheid van het onderwijs niet aan banden legge, en het recht der Kerken onverzwakt gehandhaafd blijve.

Classis Stadskanaal.

De Classis spreekt uit, wat de Concept Zendingsorde betreft, dat zij voor zoover zij er over oordeelen kan, aannemelijk is.

De Classis spreekt uit:

a. dat het Concept-contract door de 25 broeders aangenomen inzake de eenheid van opleiding tot den dienst des Woords, gelijk het daar ligt, onaannemelijk is.

b. dat de Kerken hare eigene inrichting van opleiding moeten behouden; dat echter nadere regeling tot eenheid van opleiding gewenscht is, en tot het verkrijgen hiervan moet worden voortgewerkt.

c. dat geene vereeniging van beide inrichtingen tot opleiding tot den dienst des Woords inga voor de regeling van het Hooger Onderwijs door den Staat is vastgesteld, en dan alleen inga, als die regeling niet de minste verandering in het ontworpen contract noodzakelijk maakt.

Op het agenduin van de Provinciale Synode, Woensdag in de Gasthuiskerk te Middelburg te houden, komt o a het volgende voor:

Concept-Contract.

a. De classe Axel adviseert de Prov. Synode het concept contract der 25 Broederen niet aan te nemen.

b. Van de clasds Goes:

1. De Prov. Synode verwerpe het „Advies aan de Geref. Kerken in Nederland inzake de eenheid van opleiding tot den dienst des Woords"; en

2. dringe er bij de Generale Synode op aan, dat er andere pogingen in 't werk worden gesteld om tot die eenheid te komen, waarbij de rechten der Kerken ten opzichte van het Theol. Onderwijs worden gehandhaafd.

c. Van de classis Middelburg:

De Prov. Synode brenge als haar voorstel op het agendum der e.k. Generale Synode het „Advies aan de „Gereformeerde Kerken in Nederland" inzake de opleiding tot den Dienst des Woords, " der B. B. J. van Andel c.s. mits de navolgende wijzigingen daarin worden opgenomen :

1. Uit de bijlage worden I en II in he concept contract zelf overgebracht, zij het met de noodige redactiewijziging; zoo ook III, maar aldus te verstaan, dat, mocht ooit uit art. 2 van de Stat. der Ver. v. H. O. iets worden afgeleid in strijd zijnde met de onderteekeningsformule der Kerken, de Hoogleeraren daarmede niet zullen hebben te rekenen, en dat bij hooge uitzondering aan Hoogleeraren in de Theologie de verplichting niet worde opgelegd, te verklaren, t dat zij het in art. 2 van de Statuten der Ver. V. H. O. aangegeven standpunt aanvaarden.

2. In het concept contract worde opgenomen de bepaling, dat bij de vereeniging de vereenigde scholen noch te Kampen noch te Amsterdam worden gevestigd.

3. In het concept contract worden opgenomen de grondslagen of beginselen van alle gevolgen van finantieelen aard, die uit de vereeniging zullen voortvloeien, met dien verstande, dat de finantieele regeling voordeeliger voor de Kerken worde.

4. Nog worde in 't concept-contract opgenomen de bepaling, dat nimmer met den Staat eenige overeenkomst mag worden aangegaan ter verkrijging van subsidie ofandere rechten, waardoor de rechten der kerken in zake van benoeming, ontslag en salarieering der Hoogleeraren, alsmede ten opzichte van het onderwijs en de examina, ook maar in het minst zouden worden gekrenkt.

5. Wijzigingen kunnen in de eerste 15 jaar in dit contract niet worden aangebracht, dan met wederzijdsch goedvinden.

d. Van de classis Zierikzee :

1. „De classis Zierikzee, van oordeel, dat het tot bevordering van de rust en den bloei der Kerken van het grootste belang is eenheid te verkrijgen in de opleiding tot den dienst des Woords, wenscht daartoe gaarne mede te werken in den geest van het concept-contract der 25 Broederen met de daarbij gevoegde adviezen en mededeelingen. Daar zij echter veronderstelt, dat deze adviezen en mededeelingen door de broeders zijn uitgesproken met het doel, om bij vereeniging der tweeërlei opleiding ook van kracht te zijn, zooals blijkt uit den aanhef, waarin de wensch is uitgedrukt, dat zij ter Synodale tafel^worden gebracht, stelt zij aan de Prov. Synode het volgende voor:

De Prov. Synode van Zeeland verzoeke de aanstaande Generale Synode

a. Het concept contract der 25 Broederen aan te nemen, met dien verstande dat artikelen I, II, III, IV, uit de adviezen en mededeelingen ter aanvulling worden opgenomen in, het contract, respectievelijk bij artikelen I, II, IV, VI.

b. Overgangsbepalingen te maken in zake de regeling der finantiën, zoodanig dat de Kerken niet met grooter last worden bezwaard.

c. Ook in het contract op te nemen, dat geen subsidiën van de regeering zullen worden gevraagd of aangenomen, indien daarvan het gevolg zou zijn, dat de Kerken in de benoeming en schorsing van hare Hoogleeraar of in de regeling van het onderwijs, ook maar eenigermate afhankelijk zouden worden van den Staat".

2. „De classis Zierikzee, waardeerende de goede bedoeling van het concept contract der 25 Broederen en met het oog op het wenschelijke der eenheid van opleiding, ook niet ongenegen zijnde daartoe mede te werken, is evenwel van oordeel, dat het thans niet geraden is daarop verder in te gaan, aangezien er zooveel verschil van meening openbaar geworden is, dat aanneming van genoemd contract bedenkelijke gevolgen zou hebben”.

Dit laatste voorstel is met meerderheid van stemmen aangenomen.

e. De classis Tfwlen vereenigt zich, zoo noodig geamendeerd, met het concept-contract der 25 Broederen. Eene belangrijke minderheid had echter groot bezwaar er in, omdat er zich zoovelen tegen verklaren.

Zendingsorde.

a. De classis Middelburg stelt voor: de Prov. Synode betuige haar adhaesie aan de concept-Zendingsorde, ontworpen door de X Deputaten in opdracht van de Generale Synode van .Groningen.

b. De classis Zierikzee nam de concept-zendingsorde met alle stemmen aan, en zendt haar door naar de Prov. Synode.

c. De classis Tholen keurt goed en verzoekt doorzending van de concept zendingsorde.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen