Buitenland.

Duitsohland. Ter gedachtenis van Dr. A. Zahn. In de Reformirte Kirchenzeitung gaat Dr. A. Funk voort met den arbeid van Dr. A. Zahn in herinnering te brengen. Na medegedeeld te hebben welk eene machtige welsprekendheid Dr. Zahn bezat, waardoor hij tot het hart der toehoorders doordrong, zegt hij, dat hij echter in zijne gemeente te Stuttgait maar weinig leden had, die hem verstonden. Hij had ervaren, gelijk hij in zijn boek over de toerekening zegt, dat slechts twee of drie toehoorders eenig gevoel hadden voor de groote waarheden van Paulus, van zonde en genade, die hij zeventien jaar lang te Stuttgart voorgedragen had. Zijne beste toehoorders waren de stillen in den lande, de vreemden die uit andere kerken van, Stuttgart kwamen, die voor het meerendeel behoorden tot de Luthersche kerk en deels tol de predi kanten en tot den zoogenaamden geestelijken stand konden gerekend worden. Hoezeer Dr. Zahn in laatstgenoemden kring gewaardeerd werd blijkt uit het getuigenis van een Luthersch predikant, die kort na den dood van den geliefden leeraar sprak: „Diepe dankbaarheid vervult mij jegens hem. Ik eer in hem een meester in de Schrift, gelijk er niet gemakkelijk een te vinden was. Welk eene diepe uitlegging, welke grootsche gedachten en gezichtspunten kon men van den' kansel ot in , het particulier verkeer, van hem vernemen ! Ik houd het er voor, dat men uit dankbaarheid verplicht is hem in Zwaben te gedenken". Zoo stond het in het nummer van II November 1900 in Stuttgarfs Sonntagsblatt.

Mét het oog op het feit, dat men zijn woorden gaarne hoorde, maar den zin daarvan niet verstond, moest Zahn met Ezechiël klagen, dat hij wel het geluid der bazuin had laten hooren, doch dat men zich daardoor niet liet waarschuwen.

Als men het hersenschimmig optimisme van de Methodisten op eii onder den kansel had leeren kennen, en wist dat de predikwijze Van het vleesch verheerlijkend Arminianisme, geen wegzinken vooi Hem, die in het heiligdom woont, verstaat, maakte Zaha's prediking in haren diepen ernst eene overweldigende n indruk.

Ds. Funk had te voren nooit zulk etue verschijning op den kansel gezien. Het was aan hem te bemerken, dat deze prediker niet tot de kinderen Enaks behoorde, die zich sterk wanen en gewichtig doen, maar dat iets in zijne ziel gevonden werd wat Jesaia deed uitroepen : „Wee mij, ik verga, omdat ik een man van onreine lippen ben en woon, te midden van een volk dat onrein van lippen is." Men hoorde ook nooit in zijn preeken uitdrukkingen als: „wij moeten, wij kunnen dit of dat doeu, of wanneer wij dit en dat deden, zou het beter met de wereld, de zending eni. staan."

Wanneer iemand in de verloopen eeuw aan de „Schwatmgeisterei" den oorlog had verklaard, dan was het wel de Geretormeerde predikant Zïhn. Daarom zijn zij niet op de hoogte, die volgens de oude traditie, geïnspireerd door den geest van een hatelijk confessionalisme, de Ge reformeerde leer met die der geestdrijvers op een lijn plaatsen. Juist uit Zahn's geschriften moest men zien, dat de twee genoemde denkwijzen door eene niet te overbruggen kloof van elkander gescheiden zijn.

Uit zijn preeken herinneit Ds. Funk zich nog de volgende zinsneden: „Ieder - nuchter denkend mensch moet met angst en zorg de toekomst tegemoet gaan. Het groote, nieuwe rijk, dat zij die droomlaeelden najagen, voor hunne kerk verwachten, zal niet komen. Wij leven in de laatste tijden. Is de menschheid met een reformatie• te helpen? De reformatie bracht ons wel het Woord, de genade en het leven. Maar de menschheid is niet meer te helpen. De afval komt, zegt een apostel, en is gekomen, en hij neemt toe en met hem de stroom des verderfs. De wonde, die de Reformatie aan den Antichrist sloeg, is geheeld en wij loopen met reuzenschreden den dag des gerichts tegemoet".

Wij onderschrijven deze woorden niet geheel. Dr. Zahn sprak hier uit den verborgen wil Gods, want de eisch tot reformatie geldt voor alle tijden en wordt niet opgeheven, maar eer aan gedrongen door het feit, dat wij met rassche schreden den tijd, waarin de Christus zal wederkomen óp de v/olken des Hemels, naderen Maar dit neemt niet weg, dat wij kunnen verslaan, dat deze 'woorden op Ds. Funk grooten indruk maakten.

Tenslotte vermeldt de schrijver dat het woord van Dr. Zahn, tot hem gericht: „Zonder dat gij van Boven geleerd wordt, zult gij de Paulinische tegenstelling van geloof en werken, van wet en genade niet kunnen verstaan. Lees vlijtig de werken van Luther, Calvijn, Kohlbrügge en de geschriften hunner leerlingen", — hem tot een keer punt in zijn Theologische loopbaan werd. De dagen die hij nu doorleefde waren de schoonste van zijn leven, want door het lezen van de geschriften van de genoemde Godsmannen week de Roomsche Methodistische duisternis en gevoelde hij iets van hetgeen Luther aldus uit spreekt: „Toen ik uit den brief aan de Romeinen de rechtvaardigmaking leerde kennen, heb ik mij als geheel nieuw of wedergeboren bevonden en ben door de open deur in het paradijs gegaan, en daar is aanstonds de geheele Heilige Schrift in eene andere gestalte voor mij komen te staan".

Wij begrijpen dit volkomen. Dr. Zahn is menig predikant, die in de strikken van het Methodisme verstrikt was, of die dreigde mede gesleept te worden met den geest des tijds, tot zegen geweest. Maar als ons niet alles bedriegt, heeft Dr. Zahn geen school gesticht en hebben zijn leerlingen, die hier en daar verspreid arbeiden, geen organisatie, die hun vergunt gemeenschappelijk te arbeiden of gemeenschappelijk het goede voor de Gereformeerde kerken in Duitschland te zoeken. Hoe gansch anders zouden de dingen in Duitschland met betrekking tot de Gereformeerde Kerk aldaar geloopen zijn, wanneer een man als Dr. Zahn de ziel had kunnen zijn van den Gereformeerden bond!

— Uit den Elzas.

De viering van het Avondmaal door middel van het drinken uit afzonderlijke kelken heeft te Straatsburg in de Evangelische kerk bij het jongste Paaschfeest plaats gehad. Voor eenige maanden had niemand er aan gedacht dat zoo iets mogelijk was, maar de door de hoogleeraren Spitta en Smend doorgezette agitatie heeft het daartoe gebracht, dat bij de jongste viering van 's Heeren Avondmaal 450 personen aan een Avondmaalsdisch hebben aangezeten waaraan geen gemeenschappelijke beker rond ging. Terwijl in andere landskerken vrees om in strijd te komen met de kerkorde van het invoeren der nieuwigheid weerhield, dreef men in den Elzas door, wat in strijd is met eiken kerkelij ken regel. Immers het veranderen van een gebruik dat reeds 400 jaar gevolgd is, en voortspruit uit liturgische voorschriften, ligt niet op den weg van eene plaatselijke kerk, maar moet door de geheele kerk geschieien. Dit begrijpt men in de landskerken niet zoo goed als in de Gereformeerde kerken; toch-begrijpt men dat, hetgeen te Straatsburg geschied is, zonder dat daarin het kerkbestuur of het opperconsistorium gekend is, niet kon bestaan. Nu is het echter de vraag, of dat college het gebeurde als een fait accompli zal aanvaarden.

Wanneer de A llgemeine Evangelische Kirchenzeitung zegt, dat op die manier de Gereformeerde wijze van Avondmaalvieren wordt ingevoerd, dan toont dit invloedrijke blad in Duitsch Luthersche kringen de Gereformeerde Avond maalsviering met te kennen. De Gereformeerde kerken hebben zich, nauwgezetter dan de Luthersche, gehouden aan de inzetling van Christus omtrent het Heilig Avondmaal.

Uit het oogpunt van de gezondheid behoeft men waarlijk niet te ijveren voor hergebruiken van afzonderlijke kelken. In de Medizinische Reform schreef A. Grotjahn, dat in de uitge breide literatuur der geneeskunst niet één geval beschreven wordt, waarbij ziekte door middel van den Avondmaalsbeker is overgebracht. Een Straalsburgsch predikant bracht een bacte rioloog van Straatsburg, na de laatste Avond maalsvieringen resten van hetgeen in Avond maalsbekers overgebleven was, met verzoek die te willen onderzoeken. Hij kreeg ten antwoord : „Gij gebruikt hier in den Elzas rooden Franschen wijn, deze bevat zooveel looizuren, dat aanstonds alle bacillen gedood worden, " en de bacterioloog ging niet tot het onderzoek over. Van lieverlede laten de voorstanders van het gebruiken van afzonderlijke kelken bij het Avondmaal het argument van de gezondheid varen. Het is te hopen, dat de gemeente des Heeren niet lang meer door dezen stuitenden strijd beroerd worde

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen