Buitenland.

Duitschland. De Inwendige Zending en het platteland.

In den laatsten tijd wordt in kerkelijke kringen in Duitschland veel gehandeld over de inwendige zending met betrekking tot het platteland. Er gingen arbeiders van de inwendige zending op de dorpen om daar lezingen te houden, predikbeurten waar te nemen, te spreken op „Familienabenden", enz. De voorstanders van de inwendige zending te Berlijn hebben vooral in die richting gewerkt, en niet alleen met het doel om middelen voor hun arbeid in de dorpen te verzamelen, maar ook om door middel van eene getrouwe schildering van stadstoestanden, de zucht om naar de groote steden toe te gaan, te verminderen en zoo bet land evenals de stad te dienen. Want het blijkt dat zij, die door de inwendige zending moeten bewerkt worden, voornamelijk bestaan uit menschen die uit het platteland naar de steden verhuisden. Er werd in het voorjaar van 1909 te Berlijn een cursus gegeven over „de groote steden en het land". En ook in 1910 werd deze cursus gehouden; in 1909 waren er 33 deelnemers, in iSii klom dit getal tot 73 uit alle streken van Duitschland.

Het een en ander van hetgeen bij dien cursus werd gedoceerd, willen wij bier mededeelen. Zoo werd door Dr. Seeberg eene psychologische diagnose van de bewoners der groote steden gegeven. In die plaatsen heerscht de massa, maar een massa van de meest uiteeuloopende persoonlijkheden. Zoo ontstaan de tegenstellingen in de ziel van den stedeling; als deel van de massa is hij te leiden, buigt hij voor gezag en is bereid zich naaf de massa te voegen, en toch is hij aan den anderen kant er op uit om zijn individualiteit te handhaven, zijn rechten te laten gelden en zich te verdedigen tegen al het vreemde dat tot hem gebracht wordt. Aan de eene zijde wordt hij beheerscht door de strijdleuzen die door het volk aangeheven worden, en buigt hij voor de grootheden van den dag, aan den anderen kant is hij vol critiek en twijfelzucht. Slechts schijnbaar geeft de groote stad louter levensgenot, feitelijk is zij de plaats waar de zwaarste arbeid verricht wordt. Het gevoelsleven lijdt onder de alijd invloeiende indrukken, die niet verwerkt kunnen w worden; het innige leven der ziel komt niet tot g rijpheid; vooral voor het godsdienstige leven n ontbreekt de noodige rust. Wie wil de bewoners t der groote steden nog benijden?

De predikant Wagler sprak over den invloed van de steden op het land. Berlijn staat hierin, vooral door zijn pers, vooraan. Hoezeer heeft ons volk een goed en goedkoop dagblad noodig dat in de hoofdstad verschijnt, waardoor de slechte bladen konden verdrongen worden! Het heillooze opzien tegen alles wat uit de groote steden, vooral uit Berlijn, komt, waarover in de cursusdagen zoo dikwijls geklaagd werd, kon den weg banen voor een goed Berlijnsch product. Men moest den bewonderaars der groote steden ook laten zien, dat daaiin niet alleen het kwade, maar ook het goede op groote schaal gedreven wordt. De kerk en de inwendige zending werken op de behoefte aan gezag, en toonen het volk welke de rechte en zegenrijke autoriteiten zijn. Dan kan het respect voor de groote stad, dat men zoo gemakkelijk niet kon wegnemen, nog heilzaam werken.

Den tweeden dag kwam von Lüpke aan het woord om te betoogen, dat men de zaak der religie op de dorpen moest verdedigen, doch op de manier gelijk dit dooi de eigenaardigheid van het platteland geëischt wordt. Niet van lieverlede, gelijk in de steden, maar plotseling kwam hier de crisis op godsdienstig terrein; zij werd niet in bet leven geroepen door gedachten, maar door feiten. Het feit, dat men machines ging gebruiken, dat men onafhankelijk werd van de gesteldheid van den grond, waaruit men bij verstandige bebouwing en het gebruiken van goed gekozen meststoffen als het ware alles halen kan; dat de landman verzekerd is tegen elk verlies, maakte dat men het gebed overbodig en God voor onmachtig ging houden, terwijl ook daardoor de gedachte post vatte, dat loon en straf niet in verband staat met 's menschen toestand op zedelijk gebied.

Von Lüpke wees daarbij óp de beteekenis van de gehechtheid aan den geboortegrond. Ook de overleden pastor von Bodelschwing toonde aan, dat er verband bestaat tusschen uitwendige en inwendige ontworteling, het op prijs stellen van het aardsche en de liefde tot het hemelsche vaderland. Daarom staat, als men spreekt over de oorzaken der volksellende, de huisvesting in stad en land in de voorste rij. Men behoort er op bedacht te zijn „inwendige kolonisatie" in toepassing te gaan brengen. Het is verwonderlijk, dat groot-grondbezitters bij het gebrek aan arbeiders op het land, zoo weinig doen om werklieden aan hun grond te verbinden. En men kan de vrienden der „dorpskerk" slechts aanraden, ook aan dat werk hun aandacht te wijden,

Missionsinspektor Knak van Berlijn steld de vraag: Wat kan de dotpspredikant van den zendeling leeren? Hij kan van hem leeren, dat men naast de bekeering van den enkele ook streven moet naar de bekeering van de gemeenschap die hem omgeeft. Immers gaat er invloed uit op de zielen van de geestelijke atmosfeer waarin men leeft. Verder kan hij leeren, dat men het Christendom met de natuurlijke elementen van het volksleven verbinden moet, opdat het wortel schiete: dat er christeiijke zeden noodig zijn, die den menschen de vormen voor een christelijk leven geven. Hij kan ook leeren hoezeer fiet er op aankomt, in de taal, begripswereld, denkwijze van het volk o h t v t a d v d e l te huis te worden, om tot het volk in zijn taal en naar zijn begrip te kunnen spreken. Het komt ons voor, dat ook in Nederland deze dingen wel overwogen mogen worden, al werden vele, zij het in anderen vorm, reeds tot ons gebracht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen