Voor Kinderen.

VOOR EN NA EEST WOELIGEN PAASCHDAG.

IV.

HELAAS! EEN VLEK!

Nog ziet men op de Bierkade bij den hoek der markt, waar toen ter tijd het stadhuis stond, een witten, ronden steen, zes decimeter in middellijn; die steen wijst de plek aan, waar de galg op 29 April 1572 werd geplaatst, waaraan Facheco gehangen werd.

Noch op een doodvonnis, noch op zulk een onteerende terechtstelling had de man gezonnen. Hij biedt een hoog losgeld aan voor zich en de edelknapen, tevergeefs; men beduidt hem de ladder te bestijgen. Hij roept in gebroken HoUandsch: „Het zwaard, het zwaard". „Uw zwaard is goed bewaard", wordt hem spottend geantwoord. Als hij nu in zijn moedertaal betuigt van even edel bloed te zijn als Egmond en Hoorne, kannen de saamgestroomden zich niet meer inhouden, en snouwt men hem toe: „Wat Spacjiard! wou jij op één lijn staan met onze heeren? Zoudt gij heeren zijn, gij zijt schelmen! Hang op, hang op, wie kan met hem nog kallen? " Éa weinige oogenblikken later hebben Alva's neef en de twee jonkers den laatsten adem uitgeblazen.

Terecht betreuren wij deze daad, al had Pacheco, gelijk de Hertog, meer dan éen dood verdiend, het gerecht behoorde zijn loop te hebben gehad. Maar voor ons, die maag, noch vrind, onverhoord of om het geloof een onverdienden, wreeden dood zagen sterven, is het wel gemakkelijk die enkele d2ïd van wraak of wreedheid, door ons voorgeslacht bedreven, af te keuren. Toch blijft Pacheco's vonnis helaas! een vlek op de schooue geEchiedenis van Vlissingens bevrijding van het Spaansche jak.

Viissingen werd spoedig het groote veisenigingspunt met Etsgeland, Oranjs's wapenplaats, det bannelingen schuilplaats, de wieg en bakermat 3er stoutste helden. — De handel ter zee zonder welken de middelen tot het voltiardcn in den strijd niet wel konden gevonden worden, begon hier zich te vestigen en zeker getuigt de / brief (in 37 punten of artikelen vervat) van den „hoogst te gedenken en Steeds waardiglijk te vereeren Prinse van Oracjs" van diens scherpzinnigheid, als hij in dien brief aan de poorters en poorteressen van Vlissingen in 7ajn hoedanigheid van 's Koninga Stadhouder vele voorrechten schenkt; alle strekkende tot vermeerdering der welvaatt van de stad en tot belooning der dapperheid harer burgers.

V. (Slot).

HELPT ELKAAR.

Genoegzaam van verdedigers, ammunitie en schepen voorzien, zeker van de hulp der lieden op het platteland van Walcheren, besluit men, na een mislukten aanslag van Treslong op Middelburg, Veere om te zetten, opdat het gezag van Oracja weldra door het geheele eiland zal geëerbiedigd worden.

De onvermoeide Jan van Cuyck, heer van Erpt, die naar Den Briel was gegaan om hulp voor Vlissingen, had toen ook van Lumty de invrijheidstelling verkregen van Taaijen ea Koeijevleesch, twee Veersche visschers, in Brielle gevangen. Op Van Cuycks voorspiask werden zij niet alleen zonder rantsoen losgelaten, maar kregen zeifs verlof om vrij voor den Maasmond te visschen, zij en alle hunne medepoorters. Deze twee bad Van Cayck niet vergeten, maar was besloten met dit „taaie koevleesch" te eenigertijd zijn voordeel te doen.

De beide visschers waren in Veere weergekeerd, nadat de burgerij een kleine tweehonderd Orasjegezinden, die door een der poorten, (welke het scheepsvolk opengebroken had, ) bisneiigedrongen waren als ongenoode gasten ter deure weer had uitgezet; en daarna vjjt voertuigen gewapend had, om de vaste te bewaken, tonder zich beslist voor, noch tegen den Hertog te verklaren. Taaijen en Koeijevleesch verhaalden aan allen, die het hooren konden of wilden, van de gulhartigheid der Geuzen, en schimpten even luide op de schraap zucht en het uitzuigen der Spaacjaarden; aldus brachten zij de gemoederen in Ter Vaere nog meer aan het gisten; waarop Van Cuyck en S B E h V s — A F B K D W O Tseraerts, 's Prinsen bevelhebber, naar Veere kwamen met zestig man; deze moesten echter vóór de poort blijven en alleen de beide heeren werden binnengelaten, doch vonden bij de vroedschap geen gunstig oor; men duchtte Alva's wraak, en vreesde zijn macht niet te kunnen afslaan, gelijk in Den Briel was geschied. Onverrichterzake moesten de heeren en hun lieden terugkeeren.

Tseraerts ging naar Vlissingen weerom, doch als Van Cayck ergens zijn zinnen op gezet had, gaf hij zelden zijn doel op, daarom bleef hij nu ook in Veere. Hij liet Taaijen en Koeijevleesch opsporen, en in zijn herberg ontbieden. Van hen vernam hij, dat het grootste deel der burgerij, al gezind was zich voor den Prins te verklaren, mits er krijgsvolk ter verdediging zich binnen de stad bevond. Van Cuyck zendt dadelijk een der visschers met een brief naar Vlissingen en bij het aanbreken van den dag is hopman Jeannin, (door Lodewijk van Nassau uit Lï Roebelle naar Vlissingen gezonden), met veertig flink gewapende krijgsknechten voor de poort; die terstond door de visschers en hun volk opengeloopen wordt.

De baljuw en de magistraat door hun komst verrast, geven hun een kerk ter huisvesting, doch nauwelijks daarin getrokken, laat de baljuw die sluiten, en zendt tegelijk naar Middelburg om hulp.

Van Cuyck heeft echter, zoo spoedig hij den kleinen troep onder Jeannin zag, in Vlissingen om meer hulp onder De Rijk gevraagd. Deze ontmoet de bende uit Middelburg naar Veere gezonden, valt die aan, verslaat ze en vervolgt ze tot onder Middelburgs muren; waarop hij den tocht naar Veere voortzet en tegen den avond daar aankomt, doch de pootten gesloten vindt, die hem evenwel den derden van Meimaand bij 't ochtendkiieken geopend worden.

De baijaw had zijn fraaiste ambtsgewaad aangetogea en wandelde met eenige leden der Magistraat op de markt, toen Koeijevleesch hem in de oorea snerpt: „Hopman de Rijk en driehonderd Geuien zijn in de stad".

Sneller dan hij het aantrok, werpt hij nu zijn gewaad van zich, rent naar de haven, springt in een pink en gilt: „Steek af, berg mijn leven".

De Rijks eerste werk is naar de kerk te gaan, niet om een predikatie te hooren of beelden te breken of grooten schoonmaak te houden op „sijn Geus", maar om Jeannin en zijn veertig man te verlossen, die zich beklagen, dat men ze ganschelijk vergeten had. De Rijk bekent dadelijk schuld, doch voert aan, dat deze aan goeden ijver te wijten was.

De Magistraat wordt nu bijeengeroepen en De Rijk, Van Cuyck en Jeannin op het Raadhuis gekomen, stellen de vroedschap voor oogen „hoe zij alleenlijk tegens der dwingeland Al va gekomen waren, uit last van den Prinse als Stadhouder des Konicgs, tot afbreuk van wiens Majesteit men niets dacht voor te nemen" Voorts vraagt De Rijk: „Hoe zijt gij in zoo smal een getale vergadert? "

„De meeste blijven weg uit vreeze, mits 't vluchten des baljuws; die evenwel, om het tegentij, in stroom moet blijven hangen".

Fluks zendt De Rijk hem een roeiboot na, en aldus wordt de baljuw ten stadhuize teruggebracht, en hoort aldaar hetzelfde voorstel der hoplaiden aan.

„Wat zal er van mijn ambt worden, heer Van Cayck? "

„Gij behoudt uw ambt met uw voorzeiden titel, mits aanvaardende des Prinsen eed, als Konings Stadhouder".

Weldra hebben baijaw, burgemeester en schepenen den gevorderden eed afgelegd en is binnen éen maand ook Veere den Prins toegevallen, zoodat met uitzondering van Middelburg, (die uitzondering zou nog lang duren, ) geheel Walcheren onder Oracjï in naam van Filips den strijd tegen Alva aanvaardde.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen