GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Voor Kinderen.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Voor Kinderen.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

HET GOEDE DEEL.

XXXVIII.

IN DEN VREEMDE,

De lange reis van de Boheemsche grenzen naar de Nederlanden werd door het ge^in zonder ongevallen volbracht, al had men er meer dagen voor noodig dan het thans uren zou vereischen.

Op Groenestein bij Utrecht werden de reisgenooten verwacht en hartelijk ontvangen. Zij vonden er echter niet alle oude bekenden weer. Ada's vader was een jaar geleden gestorven en zijn weduwe was juist van plan het landgoed te verkoopen toen de berichten uit de Palts haar van besluit deden veranderen. Thans zou Groenestein waarschijnlijk voor langen tijd ter woonplaats strekken aan de verdrevenen om des Evangelies wil.

Nog geen drie maanden had graaf Otto hier doorgebracht, of het werd hem op nieuw duidelijk welke groote voorrechten Nederland boven Duitschland genoot. Gelijk we reeds vroeger zagen, was het toenmalig tijdperk een der schoonste uit onze geschiedenis. Van den Spaanschen erfvijand dreigde weinig gevaar meer. De vrede zou weldra gesloten worden , nu Frederik Hendrik de stededwinger, „den tuin met vestingen gesloten had" (de tuin beduidt de Nederlanden).

En nu zou die vrede ook wel voor Duitschland volgen, maar terwijl Nederland krachtig, vrij en welvarend uit den tachtigjarigen strijd kwam, was Duitschland uitgeput en ten deele verwoest. Hier bloeide en tierde alles; in Duitschland moest, om zod te spreken, van voren af 'aan weer begonnen worden. En als graaf' Otto en zoo menig ander zich afvroeg: vaa waar dit ontzaglijk onderscheid, dan moest het antwoord wel luiden: Omdat men in Duitschland elkander bestreed en mensc'selijke insettingen wilden doen gelden boven het Woord des Heeren. In Nederland daarentegen had het Evangelie zijn vrijen loop, en al was ook de Gereformeerde kerk die van den Staat, toch werd niemand bemoeilijkt, ook al behoorde hij tot een andere kerkgemeenschap.

Dacht graaf Otto dikwijls met heimwee aan zijn vaderland, toch moest hij erkennen, dat de Nederlanden voor allen die elders werden uitgedreven om dea geloofs wille, een voortreffe-

lijke schuilplaats boden. Evenwel bleef hst verlangen in lijn hart levendig, dat het den Heere behagen mocht hem nog eens op Rothen. fels terug te brengen.

Dat hij dia verwachting nog niet varen let «as begrijpelijk. Reeds lang liepen er geruchten van een tot Etand te Votnen vrede, die een einde sou maken aan den tachiigjarigen oorlog hier, en den dertigjatigen in Duitscbland. Daartoe nu kwam het werkelijk, zooals wij weten, al mocht onze stadhouder Fredeiik Hendrik dit niet beleven. In 1648 werd te Munster de beroemde vrede gesloten, waarbij de Nederlanden vrij verklaard en de Duitsche caken geregeld werden. Op dat laatste had graaf Otto cijn hoop gebouwd. Misschien zou de Palts weer onder het oude stamhais komen, en dan waren alle moeilijkheden voorbij.

Doch alsoo zou het niet zijn.

Zooals we vroeger zagen was de Opper-Palts, waarin Rothenfels lag, voorloopig onder Maximiliaan van Beieren gekomen. Dit was geschied om den Beierschen vorst een onderpand te geven voor de vijftien millioen gulden voor de oorlogskosten, die hij keizer Ferdinand had voorgeschoten. Al spoedig bleek dat van teruggeven van dat geld vooreerst geen sprake kon wezen. Maar de keizer wist raad. Hij schonk aan Maximiliaan de Opper Palts, als leengoed, en bekleedde hem tevens net de keurvorstelijke waardigheid, die Frederik V, de keurvorst van de P^ts, bezeten had. Dit gebeurde in 1623.

Men kon natuurlijk nog hopen dat de vijfentwintig jaar later gesloten vrede hierin verandering zou brengen, maar het liep anders. De Opper-Palts en de waardigheid van keurvorst bleven aan den vorst van Beieren. Wat de Neder-Palts betreft, die werd teruggegeven aan het oude stamhuis. Karel Lodew0k, een zoon van Frederik V, gbg er als keurvorst over regeeren.

Doch daarmee was natuurlijk de heer van Rothenfels niet gebaat. Toch gaf bij de hoop nog niet geheel op, en we zuUec zien waarom. Eén ding evenwel stond bij hem vast. Hij zou, wat er ook gebeuren mocht, aan de goede belijdenis getrouw blijven en niet het voorbeeld volgen van meer dan een hooggeplaatste en ook van enkele zijner onderhoorigen, die om tijdelijk voordeel of gewin of wel om niets te verliezen, het hoogste prijs gaf. Hij had in zijn leven maar al te duidelijk gezien hoe er grooter en begeerlijker schatten zijn dan die de wereld heeft of geeft en ook dat de vrede des harten meer waard is dan zelfs een kroon en een rijk. Hoe dierbaar Rothenfels hun ook was, toch wisten zoowel de graaf als zijn vrouw, dat we toch hier op aarde geen blijvende stad hebben en dat het betere en ware vaderland is het hemelsche.

Het was zomer in het jaar 1650, en gelijk in de natuur op Duitschlands velden alles weer tot leven en bloei was gekomen, zoo ook begon met den vrede, die kort geleden gesloten was, weer leven, groei en bloei in de maatschappij. In de groote zaal van een aanzienlijk huis in de hoofdstraat van de vrije rijksstad Neurenberg vinden we op een morgen een aantal heeren bijeen. Blijkbaar zijn het allen voot» name lieden, adellijke heeren, aanzienlijke kooplieden en enkele rechtsgeleerden aan hun kleeding kenbaar.

Onder de aanwezigen was ook graaf Otto van Rothenfels, die de lange reis van Utrecht naar Neurenberg, zooals de lezer begrijpt, zeker niet zou afgelegd hebben, indien geen gewichtige redenen hem haden gedrongen. Want wel grensde Nenrenbergs gebied aan dat van zijn oude vaderland, maar toch in de Palts zelf mocht hij niet komen. Bovendien werden zijn landgoederen door den aangestelden rentmeester uitnemend beheerd, die hem tevens op de hoogte hield van al wat er op Rothenfels en in het land voorviel.

Onder de aanwezigen bevonden zich ettelijke «delen uit de Palts, die om dezelfde redenen als hij het land hadden moeten ruimen. De meesten kenden elkander, en hartelijk was het wederzien ca jaren van scheiding, inzonderheid voor graaf Oao en den ouden trouwen magister Becker, die op uitdrukkelijk verlangen van den graaf van Rothecfeli mede tegenwoordig was.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 16 maart 1913

De Heraut | 4 Pagina's

Voor Kinderen.

Bekijk de hele uitgave van zondag 16 maart 1913

De Heraut | 4 Pagina's