Uit de Pers.

In het Noord-Hollandsch Kerkblad geeft DS. Impeta de volgende causerie over Boeken :

’n Goed boek is 'n goed vriend, 'n Slecht boek 'LA"^ gevaarlijk vijand. Kwade samensprekingen bederven goede zeden. Verkeerde litteratuur heeft al menigeen gebracht op verkeerde paden, den weg gebaand lot 't bedrijven van allerlei zonden, als twyfelzucht ongeloovigheid, onve-rschiUigheid k TrlT'l^'i ^"^^'t-^^hten van wat God van ons eischt _^at we zwaar-achten zullen als openbaring g • n '^; ] , ^^ ^^'" ""^ - '." '"-^^ ^^el onzen handel en wandel; een onzerzijds verbreken van het veriTr ^^• f ° onze voorhoofden beteekend en D bezegeld is door den Heiligen Doop.

En viel de vijand nu altijd maar aan met open vizier. da.n konden we hem licht onderkennen. Maar G meestentijds wordt 't vizier gesloten ; wordt 't eieen-D di /a^rn, V? ? °'f" ^"^^'^^ ^^"^ '^^'^^'-verheft tt^i °^ ^^"^ ^°l "^' "'•i'i'g "ssen in moordzuchtigheid, maar schuilt de adder onder 't gras. Haar beet is evenwel doodelijk.

Goede boekeri zijn echter goed. vrienden en veilige gidsen. Een goed boek is ’t waard hoo? gewaardeerd te worden.

In een goed boek geeft de schrijver 't beste wat hij in dien tijd, waarin hij 't schrijft, te geven heeft. Hij beziet zijn wereld, mikrokosmos, de wereld iri t klein waarmee hij in aanraking komt. Hij bestudeert de menschen, hun zeden en gewoonten, hun doen en laten, hun deugden en fouten, hun hoogen geestesadel en hun bekrompen kleinzieligheid.

Hij dringt zooveel mogelijk door tot achter t uiteriijk-waarneembare; hij werpt 't dieplood uit m de wateren van het innerlijk zielbeweeg; hij peurt na, zooveel hij kan, de vaak wondere ganen hunner gedachten, de geheime roerselen huner harten. Hij kan dat doen zoo hij de daartoe oodige bekwaamheid van God heeft ontvangen en ij de. studie en zielkunde en veelvuldige oefening niet heeft versmaad.

En dan gaat hij aan 't werk. Ten deele beeldt ij de werkelijkheid uit; ten deele laat hij zijn vereelding vrij spel in 't scheppen wat niet-werkelijk en érkelijk-mogelijk mag heeten; want zoo alleen verschrijdt hij niet de .grens, aan het geoorloofde an het der-verbeelding-vrij-spel-laten gesteld. En nu beziet hij als Christelijk schrijver de enschen en de dingen bij het licht der H. Schrift n legt allen en alles den maatstaf aan van den daarin ons geopenbaarden wille Gods. Zóo werkt hij; zoo schetst hij; zóó laat hij zijn personen optreden, sprekende en handelende; zóp laat hij aan onze oogen voorbijgaan de afwikkeling der gebeurtenissen, die hij ons voor de oogen tooveren wil. Daarbij behoeft zijn boek volstrekt niet een tendenz-geschrift te zijn om toch een doel te hebben: nl. dat wij mooi zullen achten en inooi zullen noemen datgene wat de schrijver ons — lang niet altijd zelf mooi noemt; dan werd zijn boek veel te redeneerend, d.i. vervelend; maar om zóó voor oogen stelt dat wij innerlijk-ontroerd worden door de ïchoonheid van het met dichterlijke visie ons voorgeteekende en met vaardige pen verhaalde; èn dat we zullen afkeuren, met hem, wat de schrijver ons schetst als niet-goed, niet-waar, nietschoon.

De leuze : »De kunst om de kunst» kan daarbij de onze niet zijn. Ware deze leuze, door velen op geheven, te aanvaarden, dan zou elk boek zijn te loven, dat door vormenschoon 'n kunstgewrocht moest heeten, maar naar zijn inhoud zich niet be kommerde om de vraag of, wat schoon beschreven werd, in schoone taal, ook soms in zedelijk opzicht verderfelijk was; of ook, gelegd op de v^eegschaal der waarheid, ten eenenmale zonk beneden peil. De zonde kan zich hullen in een kleed van licht, maar doet zij het, dan dreigt van hare zijde het grootst gevaar.

Het goede — het ware - ^ het schoone; zietdaar een drievoudig snoer, dat niet licht mag worden verbroken.

Houdt een Christelijk schrijver zich aan dit beginsel; plaatst hij zich op 't standpunt hierboven in korte trekken aangegeven; heeft hij talent van God ontvangen, van Wien nederdalen alle goede gaven; talent om te zien met de oogen open, (wat reeds i§ 'n groote kunst, die lang niet allen in beoefening brengen); talent om te begrijpen; talent om te waardeeren; talent om 't te kunnen zeggen; talent om uit te beelden; om te verklanken de uiste gedachte in het juiste woord; bezit hij de gave van te kunnen onderscheiden, ziften, keuren; aan te durven en aan te kunnen het groote en machtige; daarnevens naar voren te brengen het kleine, reine, fijne; weet hij te strooien met goudpoeder, zoo dat het er niet »al te dik opligt«, en toch 't geheel bekoort door den glans waarin 't blinkt; weet hij aan den hemelhoog, die zich over 't door hem in beeld gebrachte welft, sterren te doen schitteren, bij wier tal er liefst ook enkele gevonden worden van de eerste grootte; bovenal, doet hij alle», als schrijver-dichter bij Gods gratie, baden in den gloed, die uitstraalt uit de Zonne der gerechtigheid Jezus Christus — dan kan er van zijn boek 'n geweldige invloed uitgaan ten goede; dan kan 't suggereerend werken en een impuls zijn, als middel in de hand des Geestes, om voort te leiden in of terug te brengen tot de goede richting. Dr. Kuyper in zijn »Confidentie« schrijft zoodanige uitwerking op zichzelven aan het beroemde boek »De erfgenaam van Redcliffe« toe Maar al mikt een schrijver bescheiden-laag, toch kan zijn goed boek ons zijn als een goed vriend, die ons een eindweegs vergezelt bij ons voortwandelen op den levensweg en wiens gezelschap ons vreugde geeft.

De zonde knaagt aan ons geestelijk bestaan. De Duivel is leeg — zeide eens iemand eigenaardig — vandaar zijn vraatzucht.

Maar bij Christus is de Middelaarsvolheid. In Zijn Woord wordt die ons aangeboden. ^ Al wat hu goed en wa^ar en schoon is, gegrond op de Schriften, geeft ons zielevoedsel. Ook goede boeken reiken op hunne wijze ziele voedsel uit. Ze zijn in elk geval als de regendroppelen en zonnestralen, om te doen rijpen de vruchten des Geestes. En als zoodanig zijn ze ons lief!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen