Omvang en invloed der Zuid-Nederlandsche immigratie van het laatste kwart der 16e eeuw - pagina 60

58

OMVANG E N I N V L O E D D E R Z U I D - N E D . IMMIGRATIE.

Ja, waarlijk een geluk was dat! Want, mij dunkt, het kan onmogelijk zonder invloed zijn gebleven. Zullen die kunstnijveren, door zich een afzetgebied voor hun producten te zoeken, niet onwillekeurig den goeden smaak hier te lande hebben bevorderd ? En zal het gedrag van die groot-kooplui niet eveneens bijna zeker aanstekelijk hebben gewerkt op wie in staat waren hun voorbeeld te volgen, en bij wie daartoe niet in de gelegenheid was toch althans een ongemeene verruiming van blik hebben te weeg gebracht? En daarom, ik herhaal het, is de komst der Vlamingen en Brabanders — naast een middel ter bewerking van onze nationale eenheid, ter versterking van het calvinisme en ter verdediging van de zelfstandigheid der Kerk — ook een factor ter verfijning van onzen volksaard en ons nationale leven geworden. En daarmee dan tegelijkertijd — waar welvaart toch slechts dan aan haar bestemming beantwoordt, als zij leidt tot behartiging van ideëele cultuurgoederen — voor ons vaderland een werkelijke winst. Zooals zij, door de bevordering dier eenheid er een stevige steun voor is geweest. En in haar opkomen voor 't calvinisme en de zelfstandige zuiverheid der Kerk zelfs een bijzondere zegen. Als beschermster onzer vrijheden! Als heraute van de consequentste erkenning der voor 't ware volksgeluk onmisbare Goddelijke genade! En als een der krachtigste middelen, zoowel tegen nationale ontbinding als voor de komst van het koninkrijk van Christus! Want: Af7 ccCiróv fixaiXeveiv!

men ons, Hollanders, 't zij in schimp, 't zij in ernst, telcken innewreef ende voor de schenen wierp, wech ghenomen ende ghebetert zij", is daarvan nog maar een zwak bewijs. Maar krachtig komt het uit als Roemer Visscher zijn volksgenooten toeroept: „Schaemt U dan van Uwe bottigheydt niet, dewijl dat ghy in de zeehandel en vaert alle andere volcken in grondige wetenschap te boven gaat" (zie het Woordenboek der Nederlandsche Taal, in voce „bot"), of de bldz. 22 aangehaalde Quick eindigt met de vraag: „Amstcrdamsche dochters, segt mij bescheyt, Schaemt ghij U de Hollandsche botticheyt?" Mag ik daarin niet een bevestiging van de door mij in den tekst ten beste gegeven opinie zien? Uittartende overmoed is toch zeker geen bewijs van naïeve sukkelachtigheid.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen