Omvang en invloed der Zuid-Nederlandsche immigratie van het laatste kwart der 16e eeuw - pagina 30

28

OMVANG E N I N V L O E D D E R Z U I D - N E D . IMMIGRATIE.

ware geweest? Heeft 't er niets van. De bedrijvigheid van het antwerpsche commerciëele leven is in de tweede helft der 16e eeuw eenvoudig phaenomenaal geweest! Maar even opmerkelijk als die zelf, was daarbij het verschijnsel, dat vreemdelingen (Duitschers, Italianen, Portugeezen en Joden bijv.) en niet de ingeborenen der stad aan dat handelsleven zijn felheid en zijn succes hebben geschonken »). Ja, er valt wel niet aan te ontkomen : Usselincx heeft door zijn brabantsche motionaliteit, door chauvinistische vaderlandsliefde, door de lust om zijn medeexulanten te winnen, den stand van zaken wat bijgekleurd. En als Eggen, niettegenstaande al wat wij gezien hebben, in zijn daar straks genoemde studie tenslotte toch in staat is heel wat flinke, zuid-nederlandsche firma's op te sommen, die voor en na te Amsterdam zaken hebben gedaan ), dan is het voor mij eer de vraag of ten aanzien van den handel de Zuid-Nederlanders niet door de Noordelijken zijn geïnstigeerd, dan of Hollanders en Zeeuwen door Vlamingen en Brabanters op sleeptouw zijn genomen. Nog te gereeder neig ik daartoe, omdat wie de traditioneele voorstelling in deze volgt zich ook in dat opzicht laat misleiden, dat hij zich voor het tijdperk, dat aan de immigratie vooraf ging, in Noord-Nederland een handelstoestand denkt, die ongeveer niets te beteekenen had. Hoe kon de wind uit het Zuiden eerst vaart aan het scheepje geven! Het was, vóór hij opstak, al lang met volle zeilen zijn reis begonnen! Vertelt van Meteren niet, dat in 1587, dat is dus zeker verscheiden jaren eer er van invloed der uitgewekenenen in deze sprake kon zijn, meer dan zes honderd schepen voeren alleen door de Sont. En werd in 1588, met het oog op de komst der Armada, niet de verklaring gegeven, dat men in veertien dagen honderd schepen vechtklaar zou hebben; wat trouwens nog niet eens zoo'n buitengewone belofte was, daar men immers, behalve een massa 2

") S. VAN BRAKEL, a. w., Inleiding, bldz. XII. *) J. L. M. EGGEN, a. w., bldz. 160 vv. Bevestiging vindt de in den tekst geuite opinie daarin, dat er onder die firma's heel wat zijn, die de door Eggen gemelde welvaart eerst in de tweede helft der 17e eeuw hebben gehad.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen