1932 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 76

Bespreking van het referaat van Dr. Q. J. Sizoo over „Causaliteit en Waarschijnhjkheid in de nieuwere Physica" op de vergadering van 2 flpril 1932. Dr. FOKKENS : Met veel genoegen heb ik het referaat van Prof. Sizoo gehoord en later gelezen. Gaarne zou ik een vijftal opmerkingen willen maken. 1. Volgens Klein kan de wiskunde een probleem alleen continu behandelen. Indien dit waar is, behoeft het ons niet te verwonderen,dat het met de wiskundige beschouwingen, die toegepast werden op de nieuwere physica, spaak geloopen is. 2. Van der Waals Sr. zei vroeger altijd : De wet van het behoud der energie geldt alleen in een „heelal-tje op zich zelf". Is hiermede wel voldoende gerekend? 3. De kwestie der causaliteit zie ik aldus : Wanneer men precies alle krachten kende, dan zou men weten, hoe het electron zich zou bewegen. 4. Is het juist, dat men een electron tegenwoordig beschouwt als een staande golf in den aether? 5. In Nederland worden veel Duitsche studieboeken gebruikt. Dit heeft invloed op ons natuurkundig inzicht. De Duitschers geven altijd een apodictische voorstelling van zaken. Het zou mij daarom interesseeren, wat de Engelschen over deze problemen zeggen. Dr. SIZOO : 1. De conclusie, die Dr. Fokkens trekt uit de opmerking van Klein lijkt mij niet juist. Dikwijls wordt in de physica ter wille van de wiskundige behandeling de onderstelling van de continuïteit der materie ingevoerd. Dit gebeurt bijvoorbeeld in de hydrodynamica en de aërodynamica. Men heeft dan echter met een opzettelijke vereenvoudiging van een ingewikkeld probleem te doen. Maar ook een discontinuiteitstheorie der materie laat wiskundige behandehng toe. Denk b.v. aan de mechanica van een systeem van massapunten. De idee der continuïteit is hier natuurlijk niet afwezig, maar zij heeft betrekking op de beweging der punten in ruimte en tijd en niet op de materie zelf. Alles hangt af van de physische beteekenis der symbolen, die in de wiskundige formules voorkomen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen