1937 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 20

12 versnelling m de richting van de zon D e laatste alleen heeft een natuurlijke oorzaak de gravitatiekracht De eerste echter heeft geen mechanische oorzaak I do not know any power m nature whicr could cause this transverse motion without the divme arm De zwaartekracht kan de planeten m beweging zetten maar zonder de goddelijke macht kan zi] hun niet de circulaire beweging o p d w m g e n die ZIJ hebben rond de zon H e t zal duidelijk zijn dat door deze beschouwing zoowel het traagheidsbegmsel als de idee der absolute beweging heenspelen Is het nu zoo dat G o d na de wereldmachme op gang te h e b b e r gebracht den planeten de nauwkeurig berekende impulsen te hebben medegedeeld en zijn macht aan de natuurlijke krachten de actieve prmcipia te hebben gedeleqeerd zich verder van een leidinq van of een ingrijpen m den natuurlijken gang der dingen o n t h o u d t ' Z o o ziet N e w t o n het zeker met getuige zijn uitspraken omtrent Gods heerschappij Zijn regeermg aller dingen Zijn voorzienigheid Zelfs meent hij naast de instandhouding van het geschapene en de regee rmg door middel der natuurlijke oorzaken noq een direct ingrijpen van G o d s voorzienigheid m den gang der dingen te mogen en te moeten aannemen W e l i s w a a r is het heelal zoodanig gearrangeerd dat de stabiliteit voor eeuwen g e w a a r b o r g d is maar toch er blijven kleine onderlinge storingen over Deze storingen zouden na zeei langen tijd de stabiliteit m gevaar kunnen brengen D a n zal echtei God weer reguleerend moeten ingrijpen en de stabiliteit weer voor een nieuwe periode w a a r b o r g e n H e t is alsof N e w t o n hier de consequentie van zijn eigen methode de verklaring van het gebeuren uit de door God zelf m de schepping gelegde natuurlijke oorzaken nog niet aandurft D a t hem deze mefkwaardige inconsequentie veru e t e n zou w o r d e n w a s te verwachten Reeds Leibniz schrijft hierover m 1715 aan Conti W a t betreft de dynamica of de leer der krachten ik verwonder mij er over dat N e w t o n en de a a n h a n g e r s van zijn secte gelooven dat God zijn machine zoo slecht heeft geconstrueerd dat mdien hij er niet o p zettelijk de hand aan legde zij spoedig zou ophouden te gaan D a t beteekent wel zeer bekrompen ideeën te hebben van de wijsheid en de macht G o d s D e verdere uitwerking van N e w t o n s theorie zal trouwens ook de overbodigheid van deze inconsequentie aantoonen In zijn verhandeling over de Seculaire variaties der planeten toont Laplace m 1789 aan dat de storingen veroorzaakt door de onderlinge a a n trekking der planeten steeds besloten blijven binnen n a u w e grenzen en na verloop van bepaalde perioden elkaar weer annuleeren H a d N e w t o n dit beleefd hij had zich wellicht verheugd dat zijn systeem de wijsheid van den Schepper nog rijker demonstreert dan hij zelf h a d durven vermoeden Laplace echter ziet hierin wel een nieuw

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen