1942 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 20

12 leerde Het ging bij Freud om de wetenschappelijke idee van de ,,homo natura" zooals Binswanger het heeft uitgedrukt, den mensch als stuk natuur i'J) Door zich de ,,homo natura" te scheppen, te construeeren, geloofde hij iets van de werkelijkheid omtrent den mensch te zullen verstaan Welnu, bij de theoretische constructie van zijn homo natura, gmg hij uit van de in de natuurwetenschap gebruikelijke reductiemethode, het herleiden van het gecompliceerde tot het eenvoudige, van het ongelijknamige tot het gelijknamige, van het ongelijksoortige tot het gelijksoortige, van de qualitatieve verschillen tot de quantitatieve verhoudingen Het psychoanalytische onderzoek nu leert volgens Freud, dat , das tiefste Wesen des Mensche m Triebregungen besteht, die elementarer Natur, bei allen Menschen gleichartig smd, und auf die Befriedigung gewisser ursprunglicher Bedurfnisse zielen". Zoo spreekt hij van sociale driften, en reduceert deze tot de egoïstische driften, als onderdeel der Ich-tnebe Deze egoïstische driften worden getransformeerd in sociale driften door dwang van buiten, ,,ursprunglich, d h in der Menschheitsgeschichte, nur durch ausseren Zwang spater sowohl durch das Mitbnngen emer ererbten Disposition 2u solcher Umwandlung als auch durch ihre Fortsetzung und Steigerung ,,im Leben selbst". Het ligt dan m de lijn van deze ontwikkeling, dat ,,ausserer Zwang vennnerlicht wird indem eme besondere seelische Instanz, das Ueber-Ich des Menschen, ihn unter seine Gebote aufmmmt Jedes Kind fuhrt uns den Vorgang emer solchen Umwandung vor, wird erst durch sie moralisch und sozial". In dit ,,moralisch en sozial" worden speelt de verdringing een groote rol Het verdrongene is m het onbewuste verzonken, maar niet zóó, dat ,,dass die Verdrangung alle Abkommlmgen des Verdrangten vom Bewusztsem abhalte" W a n t wanneer deze zoo ver waren verdrongen, dan zoude hun de toegang tot het bewustzijn juist weer openstaan Neen, het is, ,,alsob der Widerstand des Bewuszten gegen sie (die Abkommlmgen) eme Funktion ihrer Entfernung vom Ursprunglich Verdrangtem ware" Hier ziet U m mathematische formuleering het verloop van psychische processen uitgedrukt De weerstand van het bewustzijn tegen bepaalde ,,Abkommhnge" van het verdrongene is afhankelijk van den afstand, dien ZIJ gekregen hebben tot het oorspronkelijk verdrongene Hier is de mechanica m optima forma aanwezig Binswanger drukt zich hieromtrent als volgt uit ,,Dasz die Idee des Homo natura bis zur Moglichkeit der Formulierung seelischen Geschehens m emer mathematischen Funktionsgleichung zu fuhren vermag, m dieser Behauptung kann man Freud's Lebensarbeit formelhaft ausdrucken Diese Behauptung besagt nichts besonderes, als dasz Freud der Nachweis gelungen ist, dasz die Herrschaft des Mechanismus bis hinauf m die scheinbar freiesten Regionen menschlichen Geistes reicht, wodurch

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen