1942 Extra aflevering Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 10

H O O F D S T U K I. B O Y L E ' S TIJD. § 1.

Het religieuze leven.

H e t godsdienstig leven in Engeland vertoont, evenals de kunst en de wetenschap, een beeld, dat Sterk afwijkt van het continentale. D e Hervorming had daar zijn eigen voorloopers (Wicleff) en onderging tevens sterk den invloed van Calvijn. Zij kwam in haar diepste wezen op uit het godsdienstig bewustzijn van het volk. Als geheel andere oorzaak zien we het streven naar een zelfstanstandige Engelsche kerk. los van Rome. het Anglicanisme, dat veel meer uit rivaliteit tusschen Koning en P a u s dan uit behoefte naar zuivering ontstond. H e t w a s niet te verwachten, dat deze twee stroomingen tenslotte in één bedding geleid zouden kunnen worden. Ook de hervormden kregen hun conflicten met den koning en hoewel met E d u a r d V I de gereformeerde belijdenis in de Staatskerk zegevierde, wil dat nog niet zeggen dat de eenheid blijvend verkregen w a s . N a a s t de episcopalen hield men de, ook in hun kerkinrichting calvinistische, presbyterianen en daarnaast ontstonden de independenten, die de protestantsche vrijheid op de spits dreven. M e n moet echter niet te zeer aan drie kerken met bisschoppelijke, presbyteriaansche en congregationalistische kerkregeering denken. De schakeeringen waren ontelbaar en bovendien wil het nastreven van die kerkvormen nog niet altijd zeggen, dat men met de staatskerk gebroken had.

Tweeërlei EnaelscheVe^k.

.^-.. .. kerkelijke politiek.

In Cromwell's tijd w a s de Staatskerk puriteinsch; ^'^ <^^ Restauratie der Stuarts ,,conformeerden" veel dominees zich; zij trokken eenvoudig weer een koorhemd aan en herstelden de liturgie, zonder dat daarbij een verandering van ,,geloof" optrad ' ) . Als we denken aan Hendrik V I I I , E d u a r d V I , Maria de Bloedige, Elisabeth, Jacobus I en Karel I, dan wordt ons reeds duidelijk welke groote verschillen in kerkelijke politiek van bovenaf in honderd jaar optraden. N a de onttroning van Karel I zien we aanvankelijk de presbyterianen, d a a r n a de ..fanatieken", de independenten. onder Oliver Cromwell zegevieren, terwijl na de abdicatie van Richard Cromwell een presbyteriaansch parlement Karel II in 1660 op den troon zette.

1)

Diafy of Samuel Pepyr,. 5 Oct. 1662; 26 Oct. 1662.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen