1944-1945 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 30

26 Het zou geen zin hebben al deze theorieën de revue te laten passeeren. Slechts ter illustratie van het feit, dat men het totemisme uit de meest verschillende gezichtspunten heeft beschouwd, enkele voorbeelden. Er zijn enkele onderzoekers, die aan het totemisme het karakter van een rehgie hebben willen ontzeggen. Zij zijn van meening, dat het een zuiver sociaal karakter draagt. Deze meening is zeker onjuist. Hoewel op dit systeem een sociale organisatie is gebouwd, is duidelijk, dat de oorsprong een religieuze visie is. „Religion in allen ihren Gestalten ist immer eine Beziehung des Menschen zu einer Macht oder zu Machten, denen er begegnet" (Van der Leeuw). En het gaat er bij het totemisme in eerste instantie om, zich van een macht meester te maken en deze te cultiveeren. Een andere groep theorieën gaat van de onderstelling uit, dat de bedoeling is geweest zich van een naam te voorzien. De menschen nemen den naam aan van het totem. Bij het echte, hier bedoelde, totemisme wordt echter een heele groep naar het totem genoemd en niet een bepaald mensch. De naamgeving gaat hier zeker niet voorop. Bovendien is deze opvatting te simplistisch en doet zij geen recht wedervaren aan het duidelijk religieus karakter. Nadat Frazer zijn twee eerste theorieën had opgegeven, heeft hij een derde gelanceerd, die genoemd wordt de ,,ontvangenistheorie" ^). De wijze waarop de Australische inboorling te weten komt tot welke totem hij behoort, berust volgens Frazer op een verkeerde voorstelling van de conceptie. Het is volgens dezen auteur den wilden niet bekend welke rol de man bij de bevruchting speelt. Zij kennen het verband niet tusschen coïtus en graviditeit, en denken dat het kind eerst in de vrouw binnenkomt op het moment, dat deze de eerste kindsbewegingen voelt. Het kind komt dus van buiten. Een ,,geestkind" neemt op een bepaald oogenblik zijn intrek bij de vrouw. De inboorlingen van Midden-Australië meenen dat de geesten der dooden bij een boom, rots, waterpoel en dergelijke staan te wachten om weer geboren te worden. Op een bepaalde plek verzamelen zich de geesten der menschen, die eenzelfden totem hebben. De inboorlingen weten precies waar deze geesten gehuisvest zijn. Wandelt een vrouw b.v. in de buurt van een boom waar de geesten der kangoeroemenschen verblijf houden en voelt zij daar voor het eerst leven, dan is het voor haar duidelijk dat haar kind van het kangoeroetotem zal zijn. Frazer veronderstelt dus bij de primitieve volken een onbekendheid met de rol, die de man bij de conceptie speelt en deze oorspronkelijke onbekendheid zou geleid hebben tot het totemisme. Het blijkt echter dat verscheidene totemistische volken wel degelijk met het verband coïtus-conceptie bekend zijn. Frazer, die dit ook wel weet, neemt aan dat het gebruik, dat in oude tijden is ontstaan, is blijven voortbestaan ook nadat het inzicht van den primitieven mensch op dit gebied was vermeerderd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen