Zedelijkheid en recht - pagina 51

47

Hiertegen waag ik op te merken, dat, ook indien het juist is, wat door vele ethici geleerd wordt, dat de zedelijke beoordeeling gaat over het karakter, wij het karakter dan toch, ora het te beoordeelen, vooraf dienen te kennen en wij het, zoo bij ons zelf als bij anderen, eerst leeren kennen uit vele —-één zwaluw maakt geen lente — handelingen. Maar, ook uit het feit, dat wij handelingen veroordeelen zelfs wanneer de gezindheid, die daarbij voorzit lofwaardig is, blijkt wel, dat de zedelijkheid volstrekt niet alleen met de gezindheid van doen heeft. De gezindheid van Chrispijn toen hij het leder van de rijken stal en er schoenen uit maakte voor de armen; de gezindheid van den Buddha toen hij, volgens de legende, in zijn existentie van wijs haasje, in het vuur sprong dat hij den Brahmaan had laten stoken, om er zich ten behoeve van dezen in te laten braden, ^^) — was zeker niet slecht en toch worden, naar onze zedelijke beoordeeling, deze handelingen afgekeurd. Tegenover één argument voor de Gesinnungsmoral zou ik echter uit den weg gaan, indien het juist ware. Ik bedoel dat hetwelk men ontleent aan de Bergrede. Ook Stammler, ^®) volgens wien wij alle handelingen kunnen beoordeelen uit een oogpunt óf van recht of van zedelijkheid, voert dit argument aan om er zijn bewering mee te steunen, dat het zedelijk oordeel alleen gaat over de gezindheid. Ik meen echter de juistheid er van te mogen betwisten. Het wil mij toch voorkomen, dat, waar Stammler zich beroept op uitspraken in de Bergrede, waarin aangedrongen wordt op een opgeven van ons recht, op lijdzaamheid en ootmoed, hij niet genoegzaam rekening houdt met de omstandigheid, dat deze uit-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen