De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 60

50 ware het daarin uitgedrukte feit noodwendig, en indien het valsch ware, dan zou het betrokken feit niet mogehjk, en dus de toekomst toch weer ten deele — zij het ook slechts negatief — bepaald zijn, wat op dit terrein weer niet kan, wijl dit immers zou strijden met de toevalligheid daarvan 97). Al rijzen hier tal van bedenkingen, men zal ARISTOTELES toch de eer niet kunnen ontzeggen, ook hier consequent te zijn geweest. Dat verhindert niet tevens op te merken, hoe duidelijk juist door deze consequentie z'n paganisme uitkomt, ook in de logica. ARISTOTELES heeft blijkbaar niets te verbergen: hij denkt met z'n hart, niet het minst bij het schrijven van z'n Organon. En ook van hem geldt het woord van den Christus over het verband tusschen schat en hart: wanneer hij niet moede wordt den lof van het denken te bezingen, met name wanneer het zich in de deterministische astronomie ervan bewust wordt met de goden verwant te zijn, dan toont ook deze groote onder de heidenen waar z'n schat lag, nl. in de kennis omtrent de toekomst. En deze staat z.i. alleen veilig, wanneer ze betrekking heeft op de toekomst van het noodwendige.

De uitzondering inzake de geldigheid van het principium exclusi tertii berust, naar we zagen, op tweeërlei. Het eerste is die vorm van dualisme, die den gang der wereld ten deele aan het noodlot, anderdeels aan het toeval toeschrijft; het tweede de correlaatstelling van waarheid en noodwendigheid. Houdt men dit maar in 't oog, dan verstaat men ook, waarom wie deze waarheidsopvatting aanvaardt, doch het dualisme van ARISTOTELES verwerpt, ook inzake het principium exclusi tertii van hem moet verschillen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen