Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 58
Rede bij de 54ste herdenking van de stichting der Vrije Universiteit te Amsterdam
50
Waarom zouden wij ook nog trachten de „vlottende grenzen" tusschen beide tot zekere stabiliteit te dwingen? Laat overloo* pen, wat er neiging toe heeft: zulke overgangen hebben in allerlei talen en perioden plaats gehad. Een groote moeilijkheid ligt voor de jeugd — zelfs nog voor die het gymnasium heeft doorloopen, als „gecommitteerde" kan ik het getuigen — in de onderscheiding der sterke en zwakke verleden deelwoorden: gelede dieren, ge« leden verliezen. Ook dit bezwaar zal men weldra zijn te boven gekomen. Want waartoe zou men altijd op het einde van dui* zend woorden en vormen #en blijven schrijven, waar de toon* aangevende groote meerderheid *e zegt? Op den laatsten man kan men niet wachten. Maak een einde aan de energieverspilling, en de spreekverwarring (de enkele raadselachtige uitzonderin? gen, als regen, mag men daarbij ter wille van de goede zaak wel met al het andere over een kam scheren): gekome, te kome, we, ze kome, bome, ope, houte huize, een stichting voor oude van dage. De taaiwaarheid is er ook ten hoogste mee gebaat. Een ferm stuk van de grammatica kan weer geschrapt worden: wat zal men nog gaan onderscheiden, waar de grond, het vormverschil, wegvalt? Jammer, dat de plaatsnamen nog onder kapverbod lig* gen; daar was anders een rijke oogst binnen te halen. ^" Wij herinneren ons ouwe, gouwe, dooie, goeie: een ander zeer wijd gebied, waar echter iets meer onzekerheid nog bestaat. Die vlot* tende grenzen worden hier toch wel wat hinderlijk. Natuurlijk zou de litteraire kunstenaar altijd het recht willen behouden om Men zal het hem op den ouden voet onmid» dellijk toestaan. Het baat niet, en het schaadt niet, mits men de school maar heeft. „Taal, die goed genoeg is om in het be* schaafdste gezelschap gesproken te worden, mag ieder schrijven", zegt De Vooys om te bewijzen, dat „het Algemeen Beschaafd" in het onderwijs heerschen moet. En al wat ik opsomde, is volgens hem en zijn medestanders „algemeen beschaafd". Dat er ook nog wel eens anders gesproken wordt, meer in overeenstemming met de „boeketaal", behoeft hen niet te weder houden-Dat is ook het geval met c/er en des, buigings*n, zij en haar voor niet*personen;
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934
Rectorale redes | 142 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934
Rectorale redes | 142 Pagina's