Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 51
Rede bij de 54ste herdenking van de stichting der Vrije Universiteit te Amsterdam
43
dat de waardeering dient te geschieden naar de criteria, door hem genoemd. Want de synthetische oude systemen [daar hooren ook de klassieke talen bij] stonden vrij dicht bij den chaos, en de analytische jongere, voorzoover de evolutie die reeds bracht [en dat is dan bovenal het Engelsch], komen nabij den kosmos.'^' Is het wonder, dat „de negende regel", die zooveel „survivals of savagery"^" (alleen die in het werkwoord resten dan nog) met één slag zal „opruimen", het heilig pand is, waarvoor alle aanhangers van Kollewijn en De Vooys, opgevoed in ontzag voor de wijsheid van Jespersen, tot het uiterste willen palstaan? En dat zij veelal maar één ideaal kennen voor onze Nederlandsche taal: dat zij worde als het Engelsch (behalve in spelUng), waarin alles zoo zichtbaar evolueerde „from chaos towards cosmos"? ^^^ Toch wagen wij de vraag: waarom zou juist het Engelsch den toekomstigen ontwikkelingsgang van onze taal uitwijzen en af* bakenen? Juist die ééne germaansche taal, die de duizend jaren der middeleeuwen onder zoo uitzonderlijke voorwaarden heeft bestaan?*" Waarom niet gezien naar Zweedsch, of IJslandsch? Waarom ook niet eens het oog gericht op het Duitsch, "* dat ons althans troosten kon over den tragen gang in ons taalverleden naar een ondersteld ideaal, en wellicht tot objectieve waardee* ring brengen voor het Nederlandsch, zooals het voor zich bestaat, in al zijn rijke verscheidenheid en onbeperkte bruikbaarheid, meer analytisch dan het Duitsch, meer synthetisch dan het En* gelsch, met een eigen groei, en een eigen karakter? Waarom zou* den wij ook niet, zonder rechts of links uit te zien naar voor* beeld of wegwijzer, in nationaal zelfbewustzijn, ons plaatsen op het standpunt van ons eigen volle taalbezit, en dat handhaven en cultiveeren, noch bekrompen, noch bandeloos, naar den eisch van zijn eigen historie en traditie? Dit lijkt ons de eenige juiste weg, dien men — want zulke vergelijking kan geen kwaad — ook elders ziet volgen. Ik ben geneigd, aan te nemen, dat de groote leeraar zelf niet gaarne alles voor zijn rekening zou nemen, wat zijn Nederlands sche geloovigen aanprijzen en nastreven. Ik denk aan ons ietwat
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934
Rectorale redes | 142 Pagina's
![Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 51](https://geheugenvandevu.digibron.nl/images/generated/rectorale-redes/taalbederf-door-de-school-van-kollewijn/1934/10/20/1-thumbnail.jpg)
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934
Rectorale redes | 142 Pagina's