GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 59

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 59

Rede bij de 54ste herdenking van de stichting der Vrije Universiteit te Amsterdam

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

51 en toch hebben zij op de afschaffing daarvan alle krachten ge* concentreerd. Des achten zij al zoo goed als begraven. Hun doel is zeer duidelijk, der in den kortst mogelijken tijd den weg van des uit te zenden. Dit gebeurt op de meest vernuftige wijze: men laat het gebruik volkomen vrij, doet er zelf soms nog wel aan mede, maar sluit elke onderscheiding van mannelijk en vrouwelijk taalkundig geslacht volkomen uit van het taalonderwijs. Het bestaat immers niet meer! Royen ziet ook het onderscheid van dei en het'woovdcn al flink op weg naar de verdwijning: „hon* derden en nogmaals honderden woorden weifelen tussen de en het: de reïnterpretatie van de nominale klassen bestrijkt (dus) het geheele terrein der substantieven." Zal men dan binnenkort niet afkondigen, dat het in plaats van de te gebruiken, geen fout, maar heuglijk symptoom van voortschrijding is naar den beteren tijd, waarin het ons eenig lidwoord zijn zal? Er is nog perspectief voor „vereenvoudigers". Thans wordt nog alleen het vrouwelijke genus afgeschaft. Voor oudere leerlingen zal men alleen bij be* handeling van litteratuur, om dat vreemde der te verklaren, „de vroegere splitsing... ter sprake brengen"."' De berekening is doorzichtig: het nu schoolgaande geslacht zal, onder invloed van wat het leest, soms ook nog der gebruiken, maar het af en toe ver* keerd aanwenden (der bond, der Raad, der rijkdom), en door ouderen berispt, zonder van de school beter te hebben geleerd, het spoedig gaan mijden."° Precies zoo zal het gaan met het ge« bruik van zij en haar; het is er evenzeer op aangelegd; alleen voor vrouwelijke personen zal dit nog noodzakelijkerwijze in stand blijven. Overigens volkomen triumf voor KoUewijn: alle abstracta, alle verzamelnamen, alle stofnamen, alle concreta op *heid, *nis, *schap, *te, 4ng, *ij, enz. aangeduid door hij, hem en zijn. De uit* drukkingen met „versteende naamvallen", nu alle aansluiting bij algemeener gebruik, en allen steun in grammatica*onderwijs mis* send, door de radicalen zeer opzettelijk gemeden en, bij het onder* wijs, achter de bank geschoven, verdwijnen gaandeweg eveneens. En aldoor wordt de schoolgrammatica dunner. Helaas, ook de taal! De hervormende taalheerschers ontkennen het: elk verlies

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934

Rectorale redes | 142 Pagina's

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 59

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934

Rectorale redes | 142 Pagina's