Existentieele Exegese? - pagina 14

een kunnen zijn en de tekst moet hem zeggen, hoe hij in een bepaald oogenblik zal zijn. Daaruit volgt tevens, dat de exegese nooit klaar komt, want elk oogenblik wordt door den tekst slechts één mogelijkheid der menschelijke existentie gegrepen en wij kennen niet alle mogelijkheden, omdat wij onze eigen mogelijkheden niet kennen 27). De existentieele exegese bestaat slechts, terwijl zij levend geschiedt 28). Hoe komt nu de exegeet tot een dergelijk verklaren? Hier raken we aan het punt, dat ik straks uitzonderde, omdat ik het vanwege zijn belangrijkheid liefst afzonderlijk bespreek. De exegeet kan slechts verklaren hetgeen, waardoor hij zelf gegrepen is, slechts verklaren in het geloof. Men kan niet van vergeving spreken, als men geen vergeving heeft 29). Dat hier iets spaak loopt en dat men dan ook niet van den dood zou kunnen spreken, tenzij dat men gestorven is, heeft Bultmann zelf reeds gevoeld so). Wij kunnen alleen spreken van wat is geopenbaard, uitleggen, beslissen in geloofsgehoorzaamheid, door de werking van den Heiligen Geest, als er bereidheid is om te hooren, om geloovig te vragen. Over deze geloofsgehoorzaamheid beschikt de exegeet echter niet, zij wordt werkelijkheid, als zij wordt bewezen si). Ik zou niet zoo breed tot U over de existentieele exegese hebben durven spreken, indien ik niet van oordeel was, dat dit nieuwe pogen ook ons. Gereformeerden, iets heeft te leeren. Kort gezegd is het dit. Ook onze exegese, ja zelfs onze prediking, staat niet zelden onder den ban der historisch-psychologische methode. Er mag met blijdschap worden vastgesteld, dat er, misschien nog meer onbewust dan bewust, verzet tegen zulk doen begint te komen. Verzet is er in elk geval. Het teekenen van feiten, zonder dat hun beteekenis voor ons voldoende in het licht wordt gesteld, het schilderen van het meestal nog gegiste psychologische proces in de Bijbelheiligen, dat ons dan ten voorbeeld wordt gesteld, is in onze kringen niet onbekend. De existentieele exegese met haar protest tegen wat aan haar voorafging, kan ons leeren, hoe de historische methode ook zelf op een wijsgeerigen grondslag rust, die voor ons niet is te aanvaarden, hoe rationalisme en idealisme hier invloed oefenen en beletten de Schrift te zien als Gods openbaring aan ons. Ik weet wel, dat dit laatste onder ons algemeen worden aanvaard, maar dan past het ook niet te werken naar een methode, die in feite met dit geloof in strijd is. Maar dat moet dan ook in de practijk van de exegese uitkomen, meer dan soms onder ons het geval is. Om in de termen van de existentieele exegese te blijven, zou ik willen zeggen, we mogen geen oogenblik vergeten, dat de Schrift ons altijd aanspreekt, ons te allen tijde en onder alle omstandigheden iets te zeggen heeft. De vraag, wat zegt dit Schriftwoord mij, mag ook de wetenschappelijke exegese nooit nalaten te stellen. Dat is geen in de wetenschap te weren stichtelijkheid of toepassing, de toepassing begint eerst, waar ik iets, dat buiten het Schriftwoord staat, met het Schriftwoord in verband breng. Maar ik mag mijzelf niet buiten het Schriftwoord stellen. Want de Schrift is niet iets naast andere dingen in de wereld. Zij is Gods Woord in betrekking tot 12

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen