De Strijd om het Souvereiniteitsbegrip in de moderne Rechts- en Staatsleer - pagina 50

44 de mensenrechten, waarin inderdaad de beginselgrondslagen van het burgerlijk privaatrecht waren gevat, wordt dan als „metaphysische speculatie" aan de kant gezet. Het begrip subjectief recht wordt vervangen door het begrip „sociale functie", dat voor een burgerrechtelijke vrij heidssfeer geen plaats meer laat. En zo voert ook deze variant van de leer der rechtssouvereiniteit tot het absolutisme van een bepaald soort recht.- Het substantivum absorbeert ook hier weer het adjectivum. Bijzondere belangstelHng verdient in het kader van ons onderzoek de tweede sociologische variant dezer leer, die in de jongste tijd door GEORGES GURVITCH is uitgewerkt **"). Want deze schrijver gaat bij de ontwikkeling zijner theorie juist uit van de grote sociale verscheidenheid van rechtssferen en van het daarmede opgeworpen competentieprobleem en komt dan in een eigen uitwerking van de volksrechtstheorie der Historische school tot en volkomen irrationalistische en universalistische conceptie van de rechtssouvereiniteit. Hier vinden wij m.a.w. precies de omgekeerde ontwikkeling als bij KRABBE. Het souvereiniteitsprincipe is volgens GURVITCH zowel uit sociologisch als uit juridisch en politisch gezichtspunt volstrekt onmisbaar. Van sociologisch en juridisch standpunt bezien moet er een souvereine rechtsstructuur zijn ter harmonisering van verschillende bijzondere structuren van recht, die met elkander in botsing komen. Van staatkundig oogpunt bezien moet de staat een politieke souvereiniteit bezitten, die door GuRvrrcH scherp van de reehtssouyereiniteit wordt onderscheiden, en niets meer inhoudt dan het monopolie van onvoorwaardelijke dwang op een territorium. De politieke souvereiniteit van de staat strekt zich dan uit over alle locale groepen, die in hem tot eenheid zijn gebracht. Ook volgens GURVITCH komt aan de macht geen zelfstandige betekenis toe in het souvereiniteitsprobleem. ledere sociale macht is volgens hem slechts een functie van de sociale rechtsorde der groep, waarbinnen zij wordt uitgeoefend. „That is why sociological analysis leads to the conclusion that the fundamental problem of souvereignty is that of law", zo merkt hij op ^^). De souvereiniteit is dan slechts te zien als een bijzondere kwaliteit van de aan de sociale rechtsorde der groep ontleende macht. ^'') Vanaf zijn eerste grote werk L'idée du droit social. Notion et social (1932) en het meest systematisch in zijn L'expérience juridique pluraliste du droit (1935) p. 138 e.s. en zijn Sociology of Law (Section I I I : „Sovereignty and the relations of various jural orders State"). 81) Sociology of law (1947) p. 198.

systems du droit et la philosophie (1947) p. 197 f with that of the

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen