KRONIEK.

Nu heb ik deze weeK alleen maar wat kleingoedi lezer. Ik bedoel dan zulk' kleingoed, dat niet de moeite van een poging om zijn belangrijldieid te suggereeren, waard is.

Kiet, dat er niets achter steekt, dat groot is. Maar een kroniek moet nu eenmaal alleen de „historische stoffen" a, an de hand doen, die dan. de lezer zelf vian een kommentaax voorzien en, met een behoorlijke toepassing, in zijn archiej opbergen kan.

Daarbij valt voor de statistiek ran de moraal der journalistiek te constateeren, dat „Het Leven" tegenwoordig zijn persoonHjke qngaar-en onguurheden niet eens meer bewaart voor 1-A.prilnummers, als wanneer zulks nog een schijn van er-bij-door-kimnen heeft, doch langzamerhand zijn publiek eraan gewoon maak't. De laatste vertooning van wat naakts kbn de onbeschofth'eid van eenig gezwadder op den Amsterdamschen burgemeester ter inleiding al niet missen. Het blad houdt veel van naakt; maar men moet toegeven, dat het daarbij eerlijk is; behalve de vertooning van veel half-naakte lichamen van niet-redacteuren geeft het blad ook aan aller blikken prijs de naakte zielen der redacteuren. Dat is een zekere eerlijkheid, vooral als men bedenkt, dat het eerste naakt w è 1, het tweede niet geretoucheerd wordt.

Tot do verzameling van statistische gegevens omtrent het internationaal verkeer kian worden gevoegd het niet van tragiek ontbloote feit, dal de Zuiderzee, waaraan reeds geknabbeld wordt, een symphonie gekregen heeft. Hamburg heeft de opvoering der Zuiderzee-symphonie van Cornells Dopper geslikt. Als contra-praestatie zijn wij in Nederland gaan luisteren naar duitsche klanken. Steiner, die de anthroposofie hier importeert, gaat weer hier en daar voordrachten houden over zijn uitvindingen en combinaties op geestelijk terrein, terwijl Nederlandsche auteurs hun boeken niet Ikfwjjt kunnen. En Waldemar Bonsels, die op den aanvalligen leeftijd van 17 jaar met 3 (echte) Marken op zak, de wijde, wijde wereld intrafc^ en veel schreef over kleine bijen en kleine meisjes, over mannelijke en vrouwelijke pallieterigheden en vagabondages, heeft in Nederland gesproken, om zoo de belofte va-n H. G. in de Amsterdamsche Dameskroniek: te vervullen, de belofte, - „dal hij eens naar ons land zal komen om te spreken over „de heerlijkheid van 't leven en den weg tot geluk". Inmiddels zijn de Hol land sche kunstenaars bezig te verhongeren, mag men „De .Dag" gelooven. Bonsels is een man, die evenals de fotograaf van „Het Leven", momentopnamen doet van „het stille strand", maar toch weer heel anders. Als hij naakte menschen toekent op het strand, dan is het niet zoozeer om wat vleesch als wel om ziel te doen, zij 't ook vagabondeerende ziel. En aan „ziel" heeft „Het Leven" nog nooit gedaan.

Intusschen zijn er vélen, die de vrijmoedigheid van „het stille strand" tegenwoordig aandurven; en aanprijzen. Als Waldemar Bonsels vagebonden laat klimimen in slaapkamers van meisjes, die later een kippige tante trotseeren om met den vagebond te gaan zwemmen, dan kan niemand hem verwijten, dat hij buiten den tijd staat. En ook in dezen zijn we bezig, almeer zijn typen na Ie maken. Ook' de V r o u w e n doen era, an mee. De „Nieuwe Rott.. Crt." (Letterkundig bijblad van deze week), komt er rond voor uit, dat de vrouwen in het spreken, over liefde en verliefdheid tegenwoordig de „opienhaaligheid" en de „rondborstigheid" vyel aandurven. Er zijn vele vrouwen, die er in geschrifte voor uitkomen, „dat de liefde voor haar geen geheimen; meer heeft". Dienovereenkomstig hebben dan ook' weer twee vrouwen niet al te preutsche cople geleverd aan den uitgever QueridO', die veel geld verdient aian de overprikk'elde hartstochten van' geslachtelijk onrijpen of onverzadigden.

Het is ook leen vrouw geweest, die voor de Wereldbibliotheek een vertaling gaf, dezer dagen, van lingers werk: „Morell's Milliarden". Getrouw is 'de vertaling, ook als Dagny, een der hoofdpersonen, zich opwindt over de kwestie, wie haar kkïine voeten en andere dingen kussen mag; ook, als het ontmoeten van vrouwen in Eva-costuumi een „wonderbaarlijk gelu'k" heet. Al gaat het hier om andere dingen, toch is het ook waax, dat iedere vroriw zelf uitmaken 'Idan, wat zij al dan niet vertalen wil; zoodat Ook in zijn vertaling men zijn moraal doet zien. !

Overigens is dit boek v!a.n Unger merkwaardig als toekomstprofetie. „De Dag" zou het cynisch noemen, want het gelooft aan oorlogen in de toekomst: .v. drie groote oorlogen in één menschenleven en de groote vrijheidsoorlog in 1952 (bl. 87). Voorts op de ontwikkeling der-cultuur en' techniek een kijk, die zich aan de volgende gegevens laat kennen:600 mijlen' per uur is voor een toekomst-vliegtuig maar boemelen: n den zak van ieder beschaafd mensch zit een Kamer-spreektransformator, waarmee je alle draadlooze berichten met 't grootste gemak opvangt (8); en eveneens een radio-zak-telegraaftoestel, waarmee iedereen zoo niaar op te roepen is (16); men heeft een snel-genees-machine, die operaties even in de gauwigheid voltooit (23); kunstoogen, die aan de ge-, zichtszenuw aan te sluiten zijn en dus perfect zien (een verloochening dus van een professorale preek over Spr. 20:12, waarin opgemerkt vsrordt, dat menschen oogen maken, die niet zien); 'verwarming in den winter , niet door kolen, die óp! zijn, miaar door platen, die zonnewarmte opsparen en vasthouden (35).

Voorts kan men zielsfoto's malken, d.i. gedacfa-ten fotografeeren, en een rij'dende auto tegenhouden door het opwekken van sterk-frequens-stroomen. Bliksemtreinen (van de onderzeeschelijn New-York—Hamburg) rijden niet meer, doch worden heen-en weer geschoten, als kogels, 800 K.M. per uur. En het mooiste van alles is de vervaardiging van kunstmenschen, die in vier weken tijds gepraepareerd worden, door voeding met een zeker elixer op de been gehouden worden, en bij - onthouding daarvan niet sterven, doch zich in zonnestolges oplossen.

Dat zijn zoo van de voornaamste dingen, waarmee deze week de hersenen van het publiek worden volgepropt. En de jongelui, die zic'h erin verdiepen, (ik zag ze al) bekommeren zich er niet om, dat de heer Kooien een ministerie probeert te krijgen, onder de bezwarende omstandigheid, dat hij van de gedachten der „tien Roomsche dissidenten" geen zielsfoto's maken kan, die 'de booze plannetjes verraden, noch kunstmenschen praepareeren kan, die precies doen, wat hij commandeert. En nog' minder malen ze erom, dat Dr Gerretsen en Frans Netscher beide dood zijn. De een had het zware ambt van hofprediker, 'de tweede heeft, anders da, n de hoflucht verdraagt, in Nederland de rol van een kleinen Zola gespeeld. De een is begraven, de ander verbrand. De een sprak de taal van het hof en de ander schreef studies naar het naakt model.

Zoo komen we tot het begin terug. Ik heb, - gelooE ik, onderweiT^en aangeraakt, die niet van de pleizierigste zijn; maar een kroniek' moet nu eenmaal een soort tijdspiegel .wezen en de lezer moet zijn eigen ziclsfoto maar probeeren te krijgen. En in elk geval krijgen we, 'krijgen onze kinderen, te doen met de moraal, die achter de hier vermelde dingen ligt. In da, t opzicht zijn wij nieuwerwetscher dan sommige Amerikanen. Want zoo juist voor de verzending der copie komt uit Amerikla een boek van Ds J. K. v. Baaien aanwaaien, waarin deze een breed en verdienstelijk betoog noodig heeft om aan sommige broeders te vertellen, dat er toch heusoh een „gemeene gratie" is 1). Inderdaad, zóó gemakkelijk, als 'die Amerikaansche loochenaars der algemeene genade hebben wij 't niet. Want wij kunnen niet buiten het leven staan. En juist wie aan de gemeene gratie gelooft, heeft het zwaar, als hij „het kostelijke, van het snoode onderscheiden moet".

Bij zulk een taak baat geen verstopipertje spelen.

1) Nieuwigheid en Dvraling, Eerdmans-Sevensma Co., Grawi Rapids.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen