GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

B0EKBE8PREKING.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

B0EKBE8PREKING.

11 minuten leestijd Arcering uitzetten

Bezig, de boeken uit het O'Ogp'unt van hun geschiktheid als geschenken te bespreken, ben ik mét de jeugdlectuur nog niet geheel gereed.

Daaronder zou ik ook wülen rekenen de r y t h m i - sche bewerking van het Boek der P'salmen door Dr J. C. de Moor, uitgegeven bij de Gebr. Zomer en Keuning te Wageningen, Waarvan thans een goed'fcoope uitgave verscheen. AVat mijn beoordeeling zelf betreft, verwijs ik naar wat ik zeidei omtrent de duurdere uitgave. In de goedfcoopere uitgave ontbreekt alleen het Voorbericht, de Catechismus, het Kort Begrip - en een paar witte bladzijden aan het oind. Blijkbaar is hierbij dus alleen gedacht aan schoolgebruik, zangclubs en niet te vergeten het huiselijk gebiToi'k. Eén exemplaar is in een gezin natuurlijk niet voldoende. Ieder, die kan meezingen, most er een hebben. Hoe lijkt u zulk een geschenk?

Bij dezelfde uitgevers verscheen een A a r d r ij k s - kundige Platen-atlas voor gymnasia enz. door A. van Deur sen met een inleiding van Pro'f. J. van B-a r e n.

Volgens Prof. Van' Baren heeft deze atlas in verschillende op'zichten iets aantrekkehjks. „In de eerste plaats is hier, en Wel voor de eerste maal, gebruik gemaakt van luchtfoto's, die, zoo zij aan bepaalde eischen voldoen, o.a. wat betreft de hoogte, vanwaaruit zij zijn O'pgenomen, e^n uitnemend hulp'middel vormen voor het ve^kiijgen van juiste vqo'rstellingen; in de tweede plaats - nordt hier odk O'p het landschap gelet en worden die plaatsen der aarde, waarheen de gedachten van tallooze geloovigen gaan, onder de aandacht der leerlingen gebracht en in de derde plaats eindelij'k is zoo'wel aan het eoono'misch, als aan het volkenkundig element de volle aandacht geschonken." BehO'cft aan dit deskundig oordeel nog wel iets te wo-rden toegevoegd? Onze rijp'ere jeugd, ook dat deel, dat rüet van aardrijlkskunde houdt, zal er 'blij' mee zijln. Geen land van eenige boteekenis is overgeslagen. Het leeuwendeel levert vanzelf Nederland. Van Palestina en Syrië zijln er 15, van de Poolstreken 7 platen. De afwerking beantwoordt aan de hoogste eischen. Gij'' hebt hier een album van heel de wereld. Als gij 't aan een van uw spiring-in-'t velds cadeau doet, zal hij er u op betrap'p'en, dat gij er oolc een avond of wat in zoek brengt.

En wanneer ik nu meer aandacht schenk aan volwassenen, mag ik dan beginnen met de Stichtelijke Lectuur. Of uw aanstaande o£ tegenwoordig© echtgenoot tot de stoere Gereformeerden kan geteld worden, die gaarne onderzoeken, kunt gijl zien aan zaj: n gezicht, wanneer hij' het pak o-pen maakt, met de drie stoere deelen van Kuyper's E Vo-to erin, vergezeld van de belofte, dat hij, bij de verschijhing van het vierde de-el dat ook zal ontvangen. Is hij o-pgetogen, dan kunt gijl gerust zijn. Moet hij zijn téleursteUing bedwingen, dan is er wer'k voor u aan den winkel. Dian moet gij hem bearbeiden op'dat hij zich geestelijk! krachtiger vo-ede en zich niet altijd liflafjes laat o-pidienen.

Mocht hij „E Voto" reeds bezitten, doe hem dan Van - d e Engelen G o d s cadeau, indien bijl althans dat 'O-o-k al niet heeft. Dlaareven is er bij denzelfden uitgever J. H. Kok te Kampten een tweede druk van uitge'komen. Misschien zou Kuyper, zoo-hij' zelf nog 'de revisie ter hand fcon nemen, enkele, dingen nu anders zeggen of hier en daar uitbreiden, omdat de angelogie (de leer der engelen) de laatste jaren nog al de aandacht getrokken heeft. Maar ook in dezen onveranderden vorm is het kostelijik gebleven. Die uitgever heeft er een ptachtigen, staligen band voor uitg-e'kozen. Dit werk is in één deel kompleet en vanzelf voor bescheiden beurzen gemakkelijker aan te schaffen dan „E Voto".

Een waje verra-ssing is de herdruk van het „Boek der Geboorten", verfdaring 'van het boek Genesis, bewerkt - door wijlen D s J. Q. S i k k e l. Dit boek heeft een geschiedenis, zelfs een droevige geschiedenis. Met veel idealisme opgezet, royaal gedrukt in twee banden, was het al spoedig voor sterk' verminderden prijs te 'koop-Het ging niet hard. Wanneer iemand toien zoiu gezegd hebben, dat hèt zlou worden herdrukt, zo-uden velen het niet hebben geloofd. Maar dat de uitgever H. A. van B-o t ten burg het aandurft is een teekeh, dat er weer vraag naar ko-mt. En dat is verblijdend. Tegen de wijze .yan bewerking zijn rechtmatige bezwaren in te brengen. De auteur geeft van een Schriftgedeelte eerst een j.To-elichting en Uitlegging", dan „Lichtstralen des Wo-ords" en eindelijk , , Practicale op'meikingen". Het onderscheid tusschen , .Toelichting en Uitlegging" en „Lichtstralen des Wo-ords" is niet erg duidelijk. Denkelijk heeft de'*auteur eeriigszins de methode van Lauge's Bibelwerfc willen volgen. Maar over deze methodische bezwaren stap-t men gaarne heen om den inhoud. Wat rijke stof is hier verzameld! En welk origineel werk is hier geleverd! Diit zal wel het edelste zijn uit Sddcels geestelij-ke nalatenschap'. Niet alleen kan het als geschenk voo-r studenten, maar ook voor - ontwikkelde gemeenteleden zeer worden aange-P'rezen. De uitvoering 'van dezen tweeden druk i's veel ec-onomischer dan die van den eersten. Toch do-et dit aan den inho-ud niet te kort. Ook zóó is de uitgave w-el verzorgd. Wij beseh-o-uwen de verschijning van dit boek als een betere waardeering van Sikkel. Jamm-er, dat die waardeering niet wat vroeger kwam. Zijn Sikkel en Schilder tegenstellingen ? Zeker niet. Zij geven elkander in originaliteit niets toe. Ook hebben beider geschriften vo-or het groote piublisk dingen, die zwaar-zijn om te verstaan. Toch zijn bei-den zichzelf. Sikkel verkeerde in spireken en schrijven als in barensnood. B-iJ Schilder komt er, dunkt mij', zoodra hjj schrijft, een gevleugeld wezentje öp zijn pen zitte-n en hij schiet vo-o-ruit. Daarbij is Schilder P'i'kanter. Dat blijkt ook uit zij; a jongste boek: Licht in den RoiO'k, uitgegeven biJ^WI. D|. Meinema, Delft. Meditaties wil hij het niet noemen. Wel overdenkingen. Maar dan toch nog tusschen aanhalingsteekens. Een groot' deel van deze „overdenkingen" zullen onzen „Refoi-matie"dezers niet vreemd yo-orfcom-en. Ze verschen-en in den loop der jaren reeds in ons blad. Eonigermate kunnen onze lezers er dus reeds over oorde-elen. T-och niet geheel. Want men heeft hier te - doen met e-en editio castigata, dilatata et eanendata (besno-eid, 'uitgebreid, verbeterd). Men ontvangt hier stichtelij'be lectuur met zout besprengd en van onderscheiden spfecerijen doortrokken.

Eva's - dochteren! Het cliché is bekend. Men gebruikt het VOOT' de vrouwen, soms ook met de bijbedoeling, zoo, even en piassant haar te verwijten, dat er van haai e-en verleidende tracht uitgaat. De ap-pel valt niet ver van den boom; . Maar is dit cliché niet al te versleten? Zij'n de vrouwen , ook geen do'Chteren van Adam? De iman voelt zich bijna gepasseerd, als hij zijlri dochters, op' wie hij zoo-trotsch is, altijd maar weer ' Eva's dochteien hoort noemen. Helpie de heer A. J a n s e er - ons - van af, wanneer er van zij|n boek, door den uitgever J, H. Kok te Kampen , qp de boekenmarkt gebracht, eens een tweede druk verschijnt. Dan yersiere , liij zijn p'apieren kind met e-en anderen titel. 'En hij' late den ondertitel: Oud-Testamentische opivattingen over de plaats der vrouw in de wereldgeschiedenis. 95 als wat al te weidsch. Weg. Deze vlag' dekft de lading! niet. Want draad zit er in het boek niet veel. In het eerst zoudt gij da.t wel meenen, maar al spioedigi moet igij u met losse o-p'merfciugen vergenoegen. Soms worden het marginalia, kantteek-eniugen. Die zijln vaak snedig. Zij raken den sp'ijker precies op z'n kop. Maar ge mo-et er ook voor lief nemen, die ge meer hebt gehoord. Of die oip! abuizen berusten. Een beeld omtrent de pCaats der vrouw in de wereldgeschiedenisvolgens - Ou-d-Testamentische gegevens krijgt ge niet. Dius als - ge dat nu eens wegdenkt, dan blijft er van dit' boek nog heel veel over, dat waarde ho-u-dt en waardoor het zich als geschenk niet ten o-nrechte aanbiedt. Ook onze G-ereformeerde 'kri^g-en hebben hmi , , Eva's dochteren". Gelukkig houden die nqg al van degelijke lectuur. Ik vermoed, dat zij het boek van den heer A. Janse gaarne zullen ontvangen. En dan leenen zij het wel weer aan „Adams zonen" uit.

Schreef ik voor eenigen tijd o-ver Dis Johs. van der Linden als apokalyptische figuur, ik voegde er aanstonds bij-, dat hi] zich niet zóó in de toeko-mst verliest, dat hij niet ten volle zou leven in het heden. Een nieuw bewijs daarvoor hebt ge in zijn pas verschen-en boek: , , In de oefenschoiol des gebeds", uitgegeven bij Js. Boots ma, 's Gravenhage. Dis van der Linden is blijkbaar wel emeritus in het preeken, maar geen emeritus in het schrijven. Zij-n pen is nog nieuw. En daaruit is - thans gevlo-eid dit aangename, teedere boek. Djt is nu eens werkelijk een boekje vo-or een hoe-kje. Want al moogt giji in een hoekje uw leven niet slijten, gij moiqgt er wel rustige oogenblikkendoorbrengen. En neem dan dit bo-efc mee-Hierin zit waarlijk wel draad. Laat ik u de eerste tien hoofdstukken noemen, de echo. de genade, de leerschool, de voorwaarden, de grond, de inhoud, het voorwerp-, de drang, de nood, de verho-oring, de niet-verhooring, de ernst, de teederheid, de eenvoudigheid, de vrijfmoedigheid, de kern, de Geest, de volharding, de heiliging, de troost, de vordering, het hoagtepiunt, de lofzegging des gebeds. Men ziel hiei-uit, hoe "gij in het gebed naar alle zijden wordt ingeleid. Voor wie het gebed levensbehoefte werd, zal naar zulk een bo-ek gaarne grijlpen.

Nog is er een scheurkalender nagekomen. Vergun mij die onder de stichtelijke lectuur te rangschikken. D-at kan ook gevo-eglijlk. Want „Gezelle Meerburg's Scheuikal-ender", uitgegeven bij Dj. H. Litto-oy Azn., te Terneuzen, met zijn staf van bekwame medewerkersi (Ds van Arkel, L. B-ouma, Dioekes, Gispen, Hamming, (J. P. ïazelaar, B. v. d. Werff, D|rs van Gelderen, Honig, Keizer, A. Knuypier, Los), geeft z-o-nder tegenspraak ve-el stichtelijfcs en dikwijls van niet alledaagsch gehalte. H-et schild is bij lange na niet het minste onder de seheuA-tdender-schilden. En dat zegt wel iets. VoorsteUinjg: Rebecca bij de „Bron.

En nu de Verhalende Lectuur.

De schrijvens van meer lettéricundige werken duiden' het mij niet euvel, dat ik ook hun" boeken hieronder rubriceer. Ook - onze no-vellisten en rO'manciers(cière3), zullen tO'Ogeven, dat hun belletristische ptoiukten met volksverhalen toch het verhalende gemeen hebben.

Ik heb - een paar boekj-es, waarmee ik niet voor den dag durf komen. Zij zijn van de Uitgeversmaatschappiij J. M. Bredée te Ro-tterdam. Het eene heet: „Anecdoten en Schetsen'', door Dis J. L. de Heer, het and-ere; „Verborgen voor de Wij'zen", door A. J. Hoogenbirk. In het laatste vindt men den heer Hoo-genbirk niet in zijn kracht. Het eerste is heelemaal niets. Mocht voormelde uitgeversmaatschappij „De Reformatie" alleen zulk prullegoed waardig keuren, dan verzoek ik haar vriendelijk van haar to'ezendingen verschoond te blijven.

Roel f Dir'ksz. dqor Johannes, is ook eenvoudig geschreven en Kan niet bij de belletrie ingedeeld, maar Johannes - kan boeiend vertellen.-Men maakt 't beleg van Leiden mee door. Het boekje is de premie bij den Maranatha-kalender van den heerJI H. Ko-k, Kampen. Voioral - onze jongens zouden geen jongens moeten zijn om het ni-et mooi te vinden.

Van veel b-ooger waarde is echter: G a j u s van Dier be, Paulus' reisgeno-ot, een beeld van wording, en worsteling in 't jong-e Christendom, cultuurhistorische ro-, man van F. Broek es, vertaald door Dr N. D. v.'Le-euwen - en uitgegeven bij den heer Wi. t e n H a v e, Amsterdam. Natuurlijk bedo-elt dit boek niet een bijdrage te leveren vooi--onze schoone letteren, hoewel de vertaling zich vlot laat lezen. Maar wel kan 't uitnemend dienst doen om zich - op een g-emakkelij'ke wijze te o-rienteeren (zij het dan ook wat vluchtig) in de R-omeinsch-Hellenistische were-Id, w-clke het jonge Christendom binnentrad. Van dit igenre bo-eken moet tnen h-o-uden. Maar het te vero.or-deelen , gaat te ver.' Sommigen zien liever niet de - Christenen, - die ons in het Nieuwe Testament vermeld worden, in roman-vo-rm geteekend. Zij vinden dat te fannüair. Nu beweer ik niet, dat hierin niets waars ligt. Het schrijven van zulke romans moet door uiterst voorzichtige - en uiterst bevoegde hand geschieden. Maar zulk een hand blij'kt Brookes te bezitten. Ik voor mijl stel het boven „Ben-Hur". Vanzelf heeft het zwakke p'lekken. Doch dat weet ieder, die het leest ook wel, al kan hij ze misschien niet aanwijzen. Maar men legge het daarom niet ter zij!. Juist zij, die met dit genre niet veel o-p hebben, zou ik raden, dit boek nu eens' te lezen. Zij zullen in hun oordeel veel vooroordeel vinden. De tendenz van dit bo-efc kan ik niet beter w-eergeven dan door de versrege-ls: , •

'k Gaf mijn alles opi voo-r Jezus, Al het andere acht ik scha.

Vergis ft; mijl, dat Run a met haar Niets m ease he lijk s vreemd in ons land debuteerde? Indien ik 't mis heb, heeft dit werk toch vojr haar replutatie alhier 't

meeste bijgedragen. Als zij' door haar latere virerfcen zich nog naam moest verschaffen, zou dit zieker niet zoQ gemakkelijk gaan. Zij blijven beneden het bovengenoemde. Diit beleefde dezer dagen, naar de vertaling van Joh. Wörmser, een derden druk bij den heer J. H. Kok te Kampen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 21 december 1923

De Reformatie | 8 Pagina's

B0EKBE8PREKING.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 21 december 1923

De Reformatie | 8 Pagina's