STEMMEN UIT ONZE KERKEN

Leidt de leer der „Gemeene Gratie" tot erkenning van Rusland?

In „De Groene Amsterdammer", 60e Jrg. no. 3086, blz. 8, schrijft Prof. Dr Ph. Kohnstamm over: Godsdienstige bezv/aren tegen de erkenning van Sovj et-Rusland?

Nadat hij de argumenten, die aangevoerd worden om te bewijzen, dat er in Rusland op godsdienstig gebied een kentering waar te nemen valt, niet duidelijk en overtuigend genoeg heeft bevonden, merkt Prof. Kohnstamm het volgende op:

„Maar gesteld nu eens, dat wij hier slechts met een schijn-bekeering hebben te doen; dient dan de nieterkenning op grond van onverzoenlijke tegenstelling van wereldbeschouwing en geloof te worden geëischt? Wij raken hier aan een bij uitstek moeilijk theologisch vraagpunt. Het is niet minder dan dat, of er zoo iets bestaat als een „natuurlijke moraal", een „natuurlijk recht", of — om in de taal van Dr A. Kuyper te spreken —• of er een „gemeene gratie" naast de „bijzondere" te onderscheiden valt. In meer algemeen bekende termen kan men zoo ongeveer zeggen: is er een gebied, waar Christen en humanist elkaar ontmoeten en steunen, en waar zij in een gemeenschappelijk front staan tegenover de aanhangers van het Geweld, van den Oppersten Machtsmensch? Ik meen inderdaad, — zonder dit hier nader te kunnen argumenteeren — dat dit het geval is! Ja, ik ga verder, en ben overtuigd, dat in de eerstkomende halve eeuw de groote strijd der geesten — en naar te vreezen is niet van de geesten alléén — zich in deze formatie zal voltrekken."

Tot zoover Prof. Kohnstamm.

Al dient samenwerking met andersdenkenden o.i. op zeker gebied binnen bepaalde grenzen en met inachtneming van eigen beginselen niet altoos te worden afgekeurd, — een samenwerking met Rusland tegen het Fascisme is toch wel heel erg! En dat nog wel op grond van denkbeelden van Dr Kuyper! Wanneer Dr Kuyper geweten had, dat zijn leer van de gemeene gratie daartoe zou gebruikt worden, dan zou hij zich wel wat duidelijker en wellicht ook iets principiëeler hebben uitgedrukt.

Dat zijn opmerkingen dus verduidelijking en principiëeler verdieping van noode hebben, blijkt uit het hier aangehaalde voorbeeld van misbruik overduidelijk.

W. d. Z.

Wij voor ons gelooven, dat Prof. Kohnstamm de meening van Dr Kuyper geen recht doet. Vraagpunten als „natuurlijke moraal", „natuurlijk recht" zijn andere dan dat der „gemeene gratie"; waarbij nog komt, dat de onderbouw van dit „leerstuk" bij Dr Kuyper in strijd komt met elke theorie omtrent „natuurlijk recht" etc. Toch is kennisneming van deze uiting goed; ze illustreert een bekend misverstand en toont daarvan de gevaren.

Gelijk ook die van de „terreinenleer".

Redactie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen