PERSSCHOUW

Ds Van Teylingen moest maar overgaan tot de Hervormde Kerk.

Via „Enschedésche Kerkbode" krijg ik kennis van wat Ds Van Teylingen, predikant bij de synodocratische gemeenschap, heeft opgemerkt in het blad „Eenigheid des Geloofs". Ds H. Meulink vertelt daar het volgende van:

Onder de titel „Om de eenheid" schrijven Ds van Teylingen en Dr F. L. Bos elkander brieven. In brief IX maakt Dr Bos nu een staat van overeenstemmmg en geschil op.

Van Teylingen: Daar alle kerkelijk belijden ten dele is en als worsteling om de waarheid Gods te vertolken ook één-eeuws-meningen kan bevatten, moet men terwille van de eenheid der kerk bereid zijn een kerkelijke belijdenis te onderschrijven en de binding daaraan te aanvaarden, ook als men van mening is, dat er dingen in staan, die uitgaan boven hetgeen geschreven is.

Indien Dr Bos Ds Van Teylingen's meening correct weergeeft, en dit neem ik dadelijk aan, dan komt Ds V. T.'s raad dus hierop neer: et 1 Cor. 4:6 op zij. Niet voor niets heb ik dezen tekst gekozen voor. de eerste preek na de dusgenaamde afzetting, 't Was in Bergschenhoek, de buiten verband gezette kerk. „Enschedésche Kerkbode" vervolgt:

En dan vraagt Dr Bos: , , Hoe is deze relativering van het kerkelijk belijden en de ondertekening daarvan te rijmen met het ondertekeningsformulier, waarmee u verklaart van harte te gevoelen en te geloven, dat alle artikelen en stukken der leer, in de belijdenis der kerk vervat in alles, met Gods Woord overeenkomen? Beseft u wel, dat u met uw „sterke overtuiging" de Gereformeerden in hun strijd vóór het „quia" en tegen het „quatenus" in het aangezicht weerspreekt?

Volgens Ds van T. bevat de belijdenis der kerk ook meningen van één eeuw, meningen dus, die we een volgende eeuw weer overboord werpen, en predikanten, dié de formulieren moeten ondertekenen, verklaren, dat de belijdems der kerk in alles overeenstemt met Gods Woord.

Ra, ra, hoe kan dat nu?

Wat is dat „quia" en , , quatenus"?

Ongeveer 1834 werd er een strijd gevoerd over de vraag of men de belijdenisschriften moest ondertekenen omdat (quia) of voor zover (quatenus) zij met Gods Woord overeenkomstig zijn.

Tot zoover „Enschedésche Kerkbode". Het opschrift boven dit kopje is nu meteen ver­ klaard.

Tot mijn verwondering durft inmiddels Ds v. T. van wat werkelijk vaa ons geëischt is (instemmen, en niets leeren wat niet heelemaal in overeenstemming is met de formules) zakelijk veranderen, zooals ook Dr Ridderbos in den. Kamper kerkeraad deed. Hij maakt er van: niet leven in strijd met. Kuyper sprak eens van het karakterbedervende der toenmalige kerkorganisatie. Ik denk daar vaak aan terug. De kerk zegt iets; ge kunt het punt niet omzeilen; dan moet ge maar leeren wat ge niet gelooft. Het is knoeien. De eenige goede weg, was die, welken ik 13 Dec. 1943 de synode aanwees, doch hij is toen door haar afgewezen. En nu toch doen, alsof die weg wél opengelaten is ? Waarom jokt men toch zoo ?

Blindemannetje spelen?

In , , Trouw" van 11 Febr. 1948 lezen we ten aanzien van de Eindhovensche sjoiode der kerken van de formatie-dr Ridderbos-dr Grosheide c.s.:

Volgens een mededeling in „Het Parool" zou ds Probowinoto, de afgevaardigde der Javaanse Kerken ter Synode, te Eindhoven hebben medegedeeld, dat Soekarno „hoewel een open oog hebbende voor het belang der zending, slechts Indonesiërs met het christelijk zendingswerk belast wenst te zien en bezwaar heeft tegen het uitzenden van Nederlandse zendelingen en missionarissen, waarbij hij zich echter niet verzet tegen ondersteuning van haar zendingstaak door de Nederlandse Kerken".

Naar aanleiding van dit bericht heeft de Synode besloten een verklaring te publiceren, waarin het Moderamen van de Generale Synode der Gereformeerde Kerken te Eindhoven mededeelt, dat ds Probowlnoto ter Synode geen enkele mededeling heeft gedaan als in dit bericht bedoeld.

Tot zoover „Trouw".

Maar „De Volkskrant" van 7 Februari 1948 bevattende volgende mededeeling (die we onverkort opnemen) :

(Van onze correspondent).

EINDHOVEN, 6 Febr. — In de Oosterkerk te Eindhoven houden de gereformeerde kerken ia Nederland hun Generale Synode. Deze tussentijdse bijzondere synode — de eerste sedert 1892 in Brabant gehouden — zal ongeveer drie weken duren en in het teken van de zending •taan. Vier commissies zullen rapport uitbrengen. Het Java-rapport, dat de zending op midden-Java en op Soemba behandelt, toont aan, dat vele problemen van de zending parallel lopen met die ijan de katholieke mis-«le in Indië, welke samenwerkt met de zending.

De Republikeinse vertegenwoordiger van de Javaanse kerken, ds Probowinoto, die door de commissie van Goede Diensten in staat is gesteld, de reis van Djokja naar Eindhoven te maken, vertelde, dat de zending in de toekomst wel door Indonesische kerken zal moeten geschieden in samenwerking met de Nederlandse gereformeerde kerken. President Soekarno, die ook ds Verkuyl en ds Gramberg onlangs in Djokja heeft ontboden, ataat open voor de zending en de missie. Br' heerst echter een zeker wantrouwen tegenover Nederland en 't is dan ook voorlopig zeker onmogelijk Nederlandse zendelingen of missionarissen naar Republikeins gebied te zenden.

Twee stromingen.

„Wel weet ik", aldus ds Probowinoto, „dat de laatste tijd enkele katholieke Italiaanse en Duitse missionarissen in Djokja zijn aangekomen. Als voorzitter van de Raad van Kerken in Indonesië en voorzitter van de Parkindoe (de zogenaamde Christelijk Indonesische Partij) heb ik regelmatig contact met de katholieke missie. Er zijn in de Republiek twee grote stromingen: de Masjoemi en de Islamietische partij, die nauw samengaat met de Partij Nationaal Indonesië. Aan de andere kant staan de socialisten, arbeiders, katholieken en de christelijke partij, die men de progressieven zou kunnen noemen. Bij het ontstaan van de Republiek was er groot gevaar, dat Indonesië een Islamietische staat zou worden. Later Is hierin gelukkig verbetering gekomen.

Soekarno heeft me persoonlijk verzekerd, dat hij de christelijke partijen momenteel als de meest gezonde beschouwde. Dit blijkt ook wel uit de vertrouwensposities, die de christenen innemen In de officiële raden en in de maatschappelijke posities.

In de volksvertegenwoordiging, heeft de Parkindoe (protestantse partij) acht zetels. De P.K.R.I. —• de katholieke partij — vier. Er zijn echter op de 520 afgevaardigden uit Sumatra, Java en Madoera meer dan 12 zetels voor de christelijke partijen".

„Ik geloof echter", aldus ds Probowinoto, „dat de christenen in totaal recht hebben op 32 zetels. Hier moet dus een vergissing zijn gemaakt".

Tot zoover „De Volkskrant".

Tenzij „De Volkskrant" van a tot z fantaseert, moeten we dus constateeren, dat het Eindhovensche moderamen met nadruk er op wijzen wil, dat ds Probowinoto de bedoelde beweringen niet ter synode gedaan heeft. Maar elders dan wel?

Zoo ja, waartoe dan die expresse moderaminale verklaring?

Overigens lette men erop, dat het bericht van het Parool in geen enkel opzicht door de moderaminale verklaring wordt weersprolcen. Er staat een komma achter de woorden „ter synode", niet ervoor. Er stond alleen maar dat de heer Probowinoto de bewering te Eindhoven had gedaan. Niet, dat hij het in de synode van Eindhoven had gedaan.

En Het Parool klopt dus met „De Volkskrant".

K. S.

De conclusies van Eindhoven.

We hebben elders geschreven over wat de zendingsmenschen by de sjoiodocraten vnlden. En daarbij feiten vermeld, die vaststaan, we bedoelen feiten uit het (kerkelijk) revolutionaire gedrag der javaansche kerken („revolutionair", niet alleen volgens mijn opvatting, maar des te meer nog volgens die van den Ridderbos-van-1944). Dr J. Ridderbos heeft als rapporteur der synodale commissie in Eindhoven conclusies voorgesteld. Volgens Ds Y. K. Vellenga (dien van D. E. C.) in „Geref. Kbl. Dr. en Ov." komen de conclusies hierop neer:

In een paar woorden gezegd, komt het genomen besluit hierop neer: dat aan de Indische kerken alle nodige en gewenste hulp en medewerking wordt toegezegd, dat onze kerken voor de verlening van deze hulp en medewerking echter enige voorwaarden stellen en wensen koesteren, en dat een aantal deputaten benoemd worden die nu verder met de Indische kerken zullen overleggen en op de volgende Synode rapport uitbrengen.

In 1944 dus is het gebod voor de „inlanders" niet eens naar de koe kijken. Maar in 1948 voor de „buitenlanders": hebt ge de koe gestolen? wees maar zoet, we komen nog wel eens praten.

Maar geciteerd, en buiten het verband gezet? Niemand!

Oecumertische dienst.

Prof. Veenhof heeft onlangs enkele sprekende bizonderheden over dit onderwerp in ons blad ten beste gegeven. In aansluiting daaraan het volgende berichtje uit de Nieuwe Haagsche Ct.:

In de Grot© Kerk gaat morgenavond om 5 uur niet dr J. Schoneveld voor, zoals in de , , 's-Grav. Kerkbode" abusievelijk gemeld, doch er wordt een oecumenische jeugddienst gehouden, waar ds R. C. Harder (Geref.) en pastoor G. A. van Kleef (Oud-Kath.) over „Oslo en straks" spreken.

Tot zoover het bericht. Kom, kom, haagsche dominees, aanklagers van 1944, na afspraak, en na te zijn opgewarmd door een synodale instantie om een handje te helpen. Kom, kom, de Bondt, Hoek, en gij Barkey Wolf, kom, kom. Van Nes, en wie er nog meer wezen mag. U weet toch wel, wat volgens de Kerkenordening scheurmaking is? Leest artikel 3. U hebt hier werk.

Maar U zult het niet aanvaarden. U zijt machteloos. U hebt geknoeid. En kunt nu niet verder.

Kom, kom, kerkeraad van ds Harder. Waar moest die man wezen op Zondagavond 5 uur? Bij U of naast dien pastoor? Maar U kunt niets. U weet niet meer wat de kerk is. U kunt alleen maar bukken voor uw „opperkerkeraad", dat monster der hiërarchie.

K. S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen