Die „mïn kundige" Walaeus!

Eén dezer dagen hield ik me onledig met de lectuur van Karl Barth (Dogm. n, 1, 647/8), en schrok toen van eenige opmerkingen, die hij maakte over twee gereformeerden: Gomarus en Walaeus. Walaeus is de lievelingsauteur van ds Bouwmeester, die hem herhaaldehjk plaatste vóór het synodocratische Praaadvieskarretje. Karl Barth nu beweerde, dat èn Gomarus èn Walaeus op een bepaald punt gecapituleerd waren voor de jezuietische leer (der scientia media). D^ar schrok ik zóó van, dat ik de door Barth aangegeven citaten eens ging controleeren. Tot mijn troost mocht ik concludeeren, dat hij hen niet begrepen had, onjuist citeerde, en hun in den mond lei, wat ze nooit hadden gezegd, doch verzweeg, wat ze daartegen hadden aangevoerd.

Maar dat wou ik hier niet vertellen. Iets anders is het doel dezen keer. Ik vond bij Walaeus, zóómaar m 't voorbijgaan, alsof 't vanzelf sprak, deze uitspraak (Opera, 1643, I, 175 b), dat God den mensch in het paradijs het eeuwige leven voorstelde o n d e r v o o r-waarde van gehoorzaamheid aan de wet, doch na den val hem datzelfde eeuwige leven voorstelde onder voorwaarde van geloof in Christus.^)

Toen dwaalden mijn gedachten van Barth naar Bei'kouwer en Bouwmeester. Tria bèta kalUsta;

Als ds D. V. Dijk in de synode precies datgene zegt, wat Walaeus hier beweert, dan verklaart Berkouwer, in vollen ernst: u moet toch eerst met het probleem van het remonstrantisme klaar komen. Walaeus in de synode: zou die óók weggestuurd zijn, net als ds D. V. Dijk en de remonstranten, de laatsten dan door Bogerman ?

Als de indienaars van een gravamen tegen een bijziende synode, teneinde haar van domme nonsens te weerhouden, hetzelfde verklaren als wat Walaeus zegt, dan loopt Bouwmeester de kerkeraden af met Walaeus onder den arm, en vermaant in vollen ernst: u moet Ridderbos-Pohnan-Praeadvies en düs Walaeus niet afvallen. Walaeus in de synode: zou die ook geschorst zijn, net als Greijdanus?

Als de vrijgemaakten zich beroepen op de voorrede van de Statenvertaling op het Nieuwe Testament, die precies het zelfde zegt als Walaeus, maar dan niet in het latijn, doch in gewoon nederlandsch, dan verklaart Ridderbos-synode, om het Praeadvies en heel den onhoudbaren handel toch nog te redden: nu ja, die schrijver van die voorrede op de Statenvertaling is ook maar „min-kundig". Walaeus in de synode: zou die óók als min-kundig op zij gezet zijn, net als de gravamenschrijvers van 1944, van wie één daarna zich Bouwmeester's discipel gemaakt heeft?

Barth-Berkouwer-Bouwmeester. Maar geef mij liever Bogerman, de vierde B. Die stuurde tenminste Remonstranten uit de synode weg, en geen bestrijders van het remonstrantisme. En die snapte iets van zijn bindende uitspraken. En stond er toen ook voor. En

pousseerde geen „Oosterbeek" in 1622/3.

1) Nam Deus primo statuit homini vitam proponere sub conditione legalis obedlentiae, post lapsum vero sub condltione fidel in Christum.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen