„Geheiligd”

Nu we toch over dat sacrament der wedergeboorte bezig waren, dat intusschen met de synodale opvatting niets heeft uit te staan, is het goed, Calvijn rnaar heelemiaal na te gaan. Op de hierboven aangehaalde plaats verwijst hij naar wat reeds eerder door hem is gezegd:40, 484/5. Controle levert rijken oogst.

Soms den oogst, dien dr de B. binnenhalen wil? Dat „het sacrament" (daarbij denkt hij natuurlijk aan doop •en avondmaal, inclusief kinderdoop) geschiede Gestes werking in den ontvanger — kindereu incluis — verzegelt? Neen, dat nu niet bepaald.

Maar wèl, dat ze precies' doen wat er staat in het dankgebed na den doop: dat nl. God door den doop ons bezegelt en bekrachtigt, dat Jiij „ons", d.w.z. zijn volk, de kerk, al onze zonden vergeven heeft, en ons tot lidmaten van Christus geadopteerd heeft. '

Bekende klanken dus.

Maar zonder synodalistlsche interpretatie.

Want Calvijn zegt: n het sacram^ent (van den sabbath) moeten de Israëlieten leeren zien, dat zij door God afzonderlijk gezet zijn, afgescheiden (van' de andere volken): Vergaderd als zijn kudde (segregati). Israels VOLK kan daar dus bemerken, dat het uitverkoren is tot een bizonder volk (, , populus" den eersten, „gens" den tweeden keer). DAT IS DAN DB HEILIGING, bedoeld in Bz. 20 : 12. Geheiligd: at is: fgezonderd van de profane volken (gentes, zeg maar: eidenen). Zoekt u naar woorden? vraagt Calvijn. Maak u niet druk: kunt het wel met één woord zeggen: EILIGEN IS AFZONDEREN. Net, of je Lindeboom, en Bos, en Beuker hoort. En De Cock. En de eerste doopvraag: at onze kinderen In Christus geheiligd ZIJN; dat is al lang geleden gebeurd, zou Calvijn zeggen, b.v. in het uur van Abrahams roeping. Of bij den Sinaï. Ik zeg b.v.: e zouden ook kunnen zeggen: n 1517, of zoo: ij de kerkformatie en - reformatie. - .

Dat is, als men dr de B. tegemoet wil komen, Inderdaad iets uit het 'VERLEDBN; maar dan niet wat zijn synpde uit het dankgebed en de doopvraag distilleerde ten aanzien van de indivldueele inwendige aanwezige genade, verzegeld als individueel aaav/ezig (uitzonderingen te verwaarloozen).

Hoe heeft God zijn volk afgezonderd, d.w.z. geheiligd' Door de belofte aan Abraham te doen: Ik zal uw God zijn en de God van uw zaad. En door daarna ook overeenkomstig die belofte te handelen.

In dien zin was de sabbath symbool der heiliging (d.i. afzondering). Dat begrijpen wij nu beter: want wij hebben thans de WAARHEID en de SUBSTANTIE van dit schaduwachtige ding, dat sabbath, oftewel sacrament der wedergeboorte heeft: d.i. Christus.

Daar hebben we dus weer dat mooie woord „waarheid", dat door de synode, die in het Geref. Wkbl. door dr de B. ^log altijd verdedigd wordt, zoo hopeloos misverstaan is. Goddeloozen, staat er in art. 35, ontvangen de „waarheid" van het sacrament niet, wel het sacrament. Want die „waarheid" is Christus. Düs, zoo sprak de synode, een ongeloovige, niet wedergeborene, ontvangt het ware sacrament niet, want' hij ontvangt zijn „waarheid" niet. Zij vergat, dat „waarheid" in art. 35 hetzelfde beteekent als in art. 25: l. de afgebeelde werkelijkheid. Men zou bij de lectuur van Calvijn over het sabbathssacrament zich kunnen afvragen: oe dan een goddelooze den sabbath' ontvangt: erandert die van karakter (wordt de sabbath minder vol, is hij geen ware sabbath meer? ), als de menschen'veranderen? Neen, 'zegt Calvijn, sacrament is sacrament, hoe men ook eronder verkeert. "Vandaar ook, dat het sabbathssacrament bij Calvijn een teeken is van de mortificatie, d.w.z. van het tweede verbondsdeel: e wereld verlaten, onze oude natuur dooden, ons zelf te verzaken. Tot zoover Calvijn's eerste lezing over Ezech. 20 : 12.

Een dag later komt hij er op terug. De heiliging van de kerk, d.w.z. haar afzondering van de heidenen, is een feit: de Geest heiligt „haar", die kerk dus. En van die aan de kerk bewezen genade is nu de sabbath getuigenis. Het oude volk is de belofte van de regeneratie geschonken, toen de Heer.e 4en zevenden dag heiligde (de belofte!). be, s.atj; bath'was'dus sacrament; waarom? Omdat hij egnjzichfbare figuur (teeken, afbeelding) was van een onzichtbare genade; dat zijn weer uit de-confessie bekende woorden, die echter hier duidelijk bewijzen, dat Calvijn denkt aan de heiliging der kerk als beloofd goed. Daarom stapelt Calvijn de woorden op: onderpand, symbool, der belofte. En, om goed den nadriik erop te leggen, dat we m de sacramenten in het gemeen met een „mutua conventio", een wederkeerlg verbond (twee deelen) te maken hebben, laat hij volgen: als er staat, dat dat sacrament (van den sabbath) een teeken is , , tusschen Mij en u", dan moeten we dat zóó verstaan: in de sacramenten (meervoud) hebben we een mutua conventio, een wederkeerlg verbond; God bindt zich aan ons, wij op on're beurt (vicissimi, d.i. het , , zoo worden ook wij ten andere verplicht" uit het doopsformulier) geven geloof in Hem. De waanzin, het delirium, van hen, die beweren: de sacramenten hebben alleen te maken met een , , bloot uitwendige onderscheiding" (tusschen kerk en wereld) wordt hier weerlegd. Aldus Calvijn. Ook dr Ridderbos vecht terecht tegen dien waanzin. Maar op andere gronden dan Calvijn. En tegen denkbeeldige opponenten. Dacht u, dat dit anti-dellrium-zlnnetje synodaal was ? Heelemaal niet: dat zóu het zijn, als er stond: dus Is die geestelijke onderscheiding bij de individuen aanwezig te achten, reeds op het moment, dat men een sacrament ontvangt (b.v. als het jodenkindje zijn eersten sabbath doorbrengt, in de "Wieg). Neen, zegt Calvijn, ik bedoel het zóó: als de sacramenten alleen maar zagen op de („uiterlijke") belijdenis vwa het geloof, dan zóu er niet gesproken worden van een wederkeerlg teeken, een teeken ook van ónzen kant. God „stipuleert" evenwel het geloof van z^n volk; voor wat betreft Hemzelf belooft Hij datgene wat Hij door het uiterlijke teeken betuigt en afbeeldt.

In heel deze passage vind ik niets contra den weggejaagden candidaat. "Wel heel wat contra zijn jagers. Ik 'Vind zelfs het geloof niet als aanwezig ondersteld, doch als gestipuleerde

We hebben nog meer.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen