PERSSCHOUW

„TUCHT".

„Zwingli" (vrijzinnig, redactie ds H. v. Lunzen.) schrijft over de „tuchtzaak" betreffende dr Hooykaas, Ned. Herv. predikant:

Als U mij vraagt hoe ik denk over deze zaak, dan ga ik niet proberen om deze heele kwestie uitvoerig te beschrgven, maar dan wil ik eenige gronden aaavoeren, waarom ik meen dat hier een en ander niet klopt, en waarom het noodzakelijk is dat een nieuw, geheel onpartijdig onderzoek wordt ingesteld.

lo. Ik heb In zijn tijd inzage gehad in de uitspraak van het P.K. van Zeeland, waarbij coU. H. uit het ambt ontzet werd. Ook al wist men van de zaak zelf niets af, dan waren voor de onbevooroordeelde lezer de motlveertagen weinig steekhoudend. Later is (trouwens deze heele uitspraajc ongedaan gemaakt.

2o. Tijdens zijn schorsing werd er door de Gemeenten ZuUichera-Nieuwaal (classis Bommel) een beroep op coll.-H. uitgebracht. Deze Gemeenten hebben zich gewend tot de A.S.C, met het oog op de te verleenen approbatie, met een verzoek tot rehabilitatie van Ds Hooykaas. Meerdere Gemeenten betuigden adhaesie. Als consulent van Zullichem-Nleuwaal heb ik toen een onderhoud gehad met Ds Landsman en hem bij die gelegenheid gevraagd wat nu eigenlijk door coU. H. misdreven was. Toen ik er weinig voor voejde het dossier te lezen en er op aandrong eens een paar feiten te noemen, kreeg ik er een drietal te hooren, die echter m.l. leder op zichzelf en alle drie bij elkaar zeker geen reden konden zijn voor afzetting.

3o. Intusschen bleef deze zaak maar voortslepen. Uitspraken van Class. Bestuur, of P.K. werden door hoogere besturen ongedaan gemaakt en dan maar weer van voren af aan. Coll. H. was en bleef geschorst, zonder tractement. Denkt het U eens In. De persoon In kwestie sprak van broodroof en het heeft er veel van. Maar eindelijk had men het gevonden. Alle beschuldigingen waarop H. geschorst was, liet men voor wat ze waren. En het P.K. van Zeeland kreeg opdracht Ds H. volgens art. 50 v. h. Regl. op de Predlkantsplaatsen verplicht emeritaat te verleenen op grond van ongeschiktheid voor een behoorlijke vervulling van het dienstwerk. En dat terwijl een gemeente hem ondanks deze kwestie beriep. Ongeschikt! En dat terwijl hij een meer dan middelmatig theoloog is. In zijn studententijd stond hij al bekend als een van de knapste. Spreekt voortreffelijk.

4ö. Nooit hoorden de Kerkeraden van Zullichem en Nieuwaal iets van de Synode. Evenmin de Kerkeraden die adhaesie betuigden. Vorig jaar zond de Kerkeraad van Brakel een schrijven aan de Synode om ten spoedigste een ehide aan deze onverkwikkelijke zaak te maken en Ds H. te rehabiliteren. Ik kreeg bericht van het bureau dat men ons schrijven ontvtog. Maar van de uitspraiak kreeg de Kerkeraad van Brakel in 't geheel geen bericht. Over presbyteriaal gesproken.

Een en ander Is voor mij reden aan de rechtvaardig­ heid van de behandeling van deze zaak ernstig te twijfelen. Het Is heel goed mogelijk dat er" door Ds H. ook fouten zijn gemaakt. Maar Ik zie het zoo. Ds H. Is een fel tegenstander van de nieuwe koers. En hij heeft dat niet onder stoelen of banken gestoken. En nu heeft men indertfld al gezegd uiterst links, maar ook uiterst rechts moeten er uit. Welnu ik meen: de eerste man van „uiterst rechts" is hier gegaan. En het is zaak hiertegen op te komen. Ik voor mij blijf hiertegen protesteeren. Volgens de huidige nog altijd vlgeerende reglementen is leertucht In de Herv. Kerk ondiogelijk. En ook volgens de nieuwe Kerkorde, waarop de heeren al vooruitgrijpen, kan principieel evenmin leertucht geoefend worden, omdat de kerk ook dan nog maar een zwevende belijdenis zal hebben.

Onderteekenaar is ds Van Galen (te Brakel). De redactie teekent aan:

Dit laatste zijn we natuurlijk allerminst met Ds van Galen eens. Leertucht op zwevende grondslag Is nog veel gevaarlijker dan op een precies omschreven belijdenis ! «

Het is overal hetzelfde: groote woorden — geen vaste argumentatie.

NOGMAALS: DE TEGENSPRAAK VAN DS B. A. BOS.

Ds J. Francke besluit zijn artikel (verleden week gaven we het begin door) als volgt:

We komen nu tot het derde punt: het conceptschrijven van Ds Bos aan de a.r. kiesveren. te Voorburg, dat door mij werd gepubliceerd.

Ds Bos verlslaarde in De Roeper van 12 Augustus j.l., dat hij nimmer een brief, van welke Inhoud dan ook, naar een kiesveren. m Voorburg heeft geschreven; dat hij nimmer als lid van de a.r. kiesveren. heeft bedankt; dat hij nimmer een stuk heeft verspreid noch in Voorburg noch ergens elders. Blijkens brieven en gesprekken hebben sommigen daarin gelezen, dat bedoelde brief niet van Ds Bos was, dat h\) die brief zelf niet heeft opgesteld. Maar wie goed leest bemerkt, dat Ds Bos zulks niet ontkent in zijn tegenspraak. Dat zou hg ook niet loumen noch willen. Want hij heeft inderdaad zeU die brief geconcipieerd. Daarna heeft hij — gelijk mij uit Voorburg is geschreven — die brief in een aantal exemplaren gegeven aan een kring van broeders in de gemeente van Voorburg, die hem onder zijn leiding zouden bestuderen en bespreken. Er zou dan nader over vergaderd en beslist worden. Doch daar is niets van gekomen. Want tamelijk kort na de Novemberdagen van '46 begon zich een zwenking in de opvattingen van Ds Bos af te tekenen. Eerst bij de officiële besprekingen, welke dit voorjaar met hem in de Kerkeraad van Voorburg zijn gehouden, heeft hij verklaard, dat hij na een bezoek aan Jan Schouten zijn bezwaren had opgegeven. Doch hij heeft dat Indertijd aan de kring der broeders niet meegedeeld.

Uit dat alles blijkt derhalve onder meer het volgende. Dat Ds Bos na '46 van mening Is veranderd, zodat mijn artikel indertijd over de verandering, welke zich bij hem had voltrokken, juist was en dat die verandering door die conceptbrief van hem achteraf nog wordt bevestigd!

Dat Ds Bos wel het voornemen had als lid van de kiesveren. te bedanken en zich aan de a.r. partij te onttrekken (aangenomen dat hij lid was toentertijd, dat het stuk met persooniyke ondertekening wel aannemelijk maakt) en dat hij de gronden voor die onttrekking (welke, gelijk vorige maal door mij is meegedeeld, voor een goed deel ontleend waren aan een uiteenzetting van Dr Verbrugh) liad geformuleerd en andere broeders voorgelegd, doch dat hij dat voornemen niet heeft uitgevoerd, daar hij van zijn zeer ernstige „principiële" bezwaren (zie conceptbrief!) over verleden en heden van de a.r. partij na een bezoek aan Schouten al was „verlost"!

En tenslotte bUjkt dus ook waar te zijn, dat de a.r, partiji in '46 voor Ds Bos had afgedaan, gelijk ik in '48 sclireef. En daar ging het in mijn artikel toentertijd om. Maar dat heeft Ds Bos in zijn tegenspraak van 12 Aug. j.l. verzwegen. Inplaats van te erkennen, dat hij toen zo over de a.r. partij dacht en zij voor hem blijkens zijn eigen conceptbrief had afgedaan, schreef hij 13 Nov. '48 en hij handhaaft dat nu 12 Aug. '50 nog: Ik had bezwaren, „maar dat is dan ook alles"! Doch blijkens zijn eigen brief was er echter méér in gedmg.

We zullen nu afwachten, of Ds Bos in De Roeper dit mijn antwoord (van vorige en deze week) zal opnemen en/of beantwoorden, dan wel of hij zich evenals na 12 Febr. '49 weer in stilzwijgen zal hullen.

Tot zoover ds Francke.

K. S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen