GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

De kerk op zolder

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De kerk op zolder

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

OP EN OM ‘T KERKPLEIN

Aan een van de grachten van Amsterdam, bekend om hun schilderachtige schoonheid, staat ergens een huis, dat in de wandeling de naam draagt: , , Onzelieve-Heer-op-zolder". Het was in de dagen, toen aan de Pausgezinden na de Alteratie van 1578 het houden van openbare godsdienstoefeningen niet was toegestaan, een roomse schuilkerk. Een plaats, waar, als de Schout met zijn rakkers op inspectie kwamen, altaar en miskelk op zeer snelle wijze konden worden weggemoffeld op de zolder. Aan die miskelk en deszelfs inhoud, de hostie — naar roomse opvatting het lichaam des Heeren, of, zoals roomse mensen zeggen , , Ons Heer" — dankte die schuilkerk haar naam: , , Onze-lieve-Heer-op-zolder''.

Iets dergelijks kende voor meer dan honderd jaar het Friese Bolsward. Ik heb het verhaal onlangs uit de mond van een oude vrijgemaakte en dus ook in de lijn der Afscheiding gebleven dame — n' en déplaise Professor G. M. den Hartogh — opgetekend. Toen ze een meiske was van een jaar of tien ging een oud, tot het ouderlijk huis behorend pakhuis verbouwd worden om bij de woonruimte te worden getrokken. Bij die verbouwing zou een van de relieken van de Afscheiding in Bolsward verdwijnen. Maar voor de slopers en bouwers begonnen nam de vader het meiske mee naar het achterhuis. En zei: Ik moet jou nog wat laten zien en je ook wat vertellen. Zie je daar dat luik in de zoldering? Ja? Nu, dat luik is nog uit de tijd van de Afscheiding. Toen werd in dit achterhuis kerk gehouden. Meer dan twintig mensen mochten daar van de politie niet komen. Er waren hier beneden dan ook nooit meer dan negentien mensen. Maar de rest van de gemeente was er ook wel. Die zat op zolder. En luisterde naar de preek door dat geopende luik. Kwam de politie controleren of er soms meer dan twintig mensen waren, dan ging het luik dicht. Was de politie verdwenen, dan ging het weer open en werd de dienst voortgezet. Jij bent groot genoeg om dat te onthouden. Onthoud het."

Zo heeft die Bolswarder vader op zijn wijze Psalm 78 betracht: „Wij zullen het niet verbergen voor onze kinderen."

Het verhaal gaf me stof tot denken.

Mijn gedachten snelden van Bolsward naar Amsterdam. Naar , , Onze-lieve-Heer-op-zolder". En van Amsterdam weer naar Bolsward. Daar was het écht zo: De Heere Christus op zolder. Daar óók. Onder de prediking: met Zijn genade, met Zijn Heilige Geest.

Daar was nu — om een geliefde onderscheiding van Schilder te gebruiken — óók een boven- en een benedenafdeling der kerk.

Ze hebben daar geen gezangen gezongen. Maar je moet er ook niet aan denken in die situatie: , , Door gans uw kerk wordt steeds, daar boven, hier beneden "

Zo kwamen de Afgescheidenen samen.

De HEERE had ons later toch wel ruimte gemaakt! En toch

Ons geslacht heeft wéér op zolders gekerkt.

In het hoge Noorden.

In het West-land.

Alleen: niet in een boven- en een benedenafdeling.

En ongehinderd door politionele maatregelen.

Tegelijk in vele plaatsen in het wel betwist, maar door de rechterlijke macht beschermd bezit van het kerkgebouw.

Wat is de HEERE goed!

Onze politieke invloed is zeer gering.

Onze rechtspositie stevig.

Door 's HEEREN gunst.

Hij zit in de vergadering der „goden".

Ook in de vergaderingen der Nederlandse rechters.

En al zit er geen man van ons in de kamer, zo het God belieft zal de kerk der Scheiding, der Doleantie, der Vrijmaking een gerust en stil leven hebben.

Bidden we maar veel voor onze koningin.

En voor allen, die in hoogheid zijn. 1 Tim. 2.

En óók: dat luik in Bolsward niet vergeten!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 6 september 1952

De Reformatie | 8 Pagina's

De kerk op zolder

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 6 september 1952

De Reformatie | 8 Pagina's