VU Magazine 1974 - pagina 364

bruik onder de plattelandsbevolking bomen te kortwieken, takken op een hoop te gooien en te verbranden. Het kleine stukje land dat ten koste van een enorme verwoesting van het landschap, door de as vruchtbaar wordt gemaakt, dient voor één jaar als akkertje. Het volgend jaar een volgend stuk. Op de Schemes nu wordt met dit roofbouwsysteem afgerekend. Boeren uit de omgeving kunnen zich vestigen om een centrum. In dat centrum, meestal een klein stenen huisje, woont de manager, die de boeren stukjes land toewijst. Het begin is 1 hectare. Als de zaken goed gaan, krijgen de boeren meer. Het land kost niets. Er worden zelfs garanties voor het inkomen van de boer gegeven, zolang hij nog bezig is zijn stukje land te stumpen (het land van boomstronken ontdoen door uitgraven). Wanneer er een minimum aantal boeren (± 20) op een terrein samenwoont kan de manager met zijn programma starten. Hij leert de boeren hun land té bewerken, te zaaien en te oogsten. Veel managers worden bijgestaan door een Europese vrijwilliger. Wanneer zo'n vrijwilliger niet de al aanwezige tegenstellingen kan overbruggen, is hij vaak aanleiding tot nieuwe conflicten. Het meest komen voor stammenconflicten, ruzies tussen traditionele leiders onderling en tussen deze leiders en gezagsdragers van de overheid. De verlammende werking van deze conflicten hebben velen van ons van zeer nabij ervaren als de Chief, de eigenaar van de grond als vanouds, het niet kan vinden met de Councillor, de official van de lokale overheid. Dan gebeurt er namelijk niets. Als dan ook nog de Scheme manager het niet eens is met een headman, de overste van een dorp, zijn de moeilijkheden niet te overzien. Het functioneren van zo'n Scheme is in hoge mate afhankelijk van de watervoorziening, van de aanvoer van zaden en van het transport van de oogst. De organisatie van het een en ander is niet voldoende op elkaar afgestemd. Wat daar ook de oorzaken van mogen zijn, het is een trieste zaak, mensen die met veel overredingskracht tot vestiging op een Scheme zijn bewogen, hun enthousiasme te zien verliezen. Het gevolg is veelal dat de boeren weer verspreid gaan wonen. Op de oude manier hadden ze tenminste nog wat. Village re-grouping wordt op die wijze onmogelijk. Als zo'n Scheme eenmaal goed draait (slechts één van ons heeft dat meegemaakt), komen er voorzieningen, zoals een school, een medische post, een community hall (een gezamenlijk gebouwd gemeenschapscentrum). Bij ons heerste sterk de indruk (maar wie zijn wij met nauwelijks drie weken ervaring), dat het ontbreken van primaire voorzieningen de belangrijkste rem is op de ontwikkeling. Hoewel, er is hier sprake van een vicieuze cirkel. Als er geen medische voorzieningen zijn, zijn er geen gezonde boeren. Als de boeren niet samenwonen, een voorwaarde voor een goede begeleidingsmogelijkheid, kan er geen medische post worden ingericht enz.

Medische voorzieningen Van de problemen van Zambia maakte de zeer grote sterfte van kinderen onder de vijfjaar toch wel de meeste indruk op ons. De kindersterfte is circa 40%. Maar ook onder ouderen is het aantal ziekten groot, oogziekten, struma, ingewandstoornissen, slaapziekte en andere tropische ziekten zijn veel voorkomend. Men kan zich voorstellen dat in acute gevallen medische hulp vrijwel zeker te laat komt. In het gebied waar wij hebben gewerkt (% Nederland) zijn slechts twee ziekenhuizen. Eens in de maand hebben deze hospitaaltjes een kinder-5-dag. Alleen kinderen onder de 22

vijf jaar mogen dan komen voor een behandeling. Een doodzieke jongen van 16 jaar wordt dan nietgeholpen. Slechte voeding is er de oorzaak van dat velen een kinderziekte niet overleven. Een jochie van twee jaar bijv. dat de mazelen krijgt, wordt 's morgens voor zonsopgang (het kan dan vriezen!) bij moeder achterop de rug naar het land meegenomen en 's avonds tegen zonsondergang weer naar het hutje gebracht. Het is de meest efficiënte manier om besmetting te voorkomen; het is wel dodelijk voor zo'n kind. Tot een jaar of twee worden de kinderen aan de borst gevoed, daarna eten ze nchima. Een overgang die nauwelijks te overleven is. Het initiatief van dr. Van der Hoeven, een Nederlandse arts in Chitambo, om een dorp op te richten in de buurt van het ziekenhuis waar moeders wordt geleerd hun kinderen minder eenzijdig te voeden, is een stap in de goede richting. Als er helemaal geen preventie is, is genezen een schier hopeloze taak. Het hospitaal in Chitambo is voor een gebied met een straal van ca. 100 km. De familie van de mensen die opgenomen zijn bivakkeert in de directe omgeving. De dorpjes in de buurt voorzien het ziekenhuis van voedsel. Het bereiden van het voedsel gebeurt in een keuken, die van binnen en van buiten zwart ziet. De kok stookt hout. Op nauwelijks 100 m. afstand staat een gloednieuwe keuken geschonken door president Kaunda, maar deze kan niet worden gebruikt, omdat de ovens op elektriciteit werken en die elektriciteit is er niet. Zo zijn de gevallen van een gebrek aan coördinatie met tientallen aan te vullen. We hebben ze erg veel gezien. Alle elf hebben we een rapportje gemaakt van een bepaald probleem. De één over de nadelige invloed van de aanwezigheid van Jehovagetuigen, de ander over het niet aanwezig zijn van een depot voor de oogst. Over het niet onderhouden van watervoorzieningsinstallaties, omdat de instantie die dat zou moeten doen, geen materiaal heeft, over het slecht afgestemd zijn van het onderwijs op de werkelijke behoeften. Ga zo maar door.

Rapporten Het tweede gedeelte van de studiereis bestaat uit een week evaluerende besprekingen aan de hand van de gemaakte rapportjes met ambtenaren op districts- en provinciaal niveau. Het district Serenje maakt deel uit van de Centrale Provincie van Zambia. Uit de gesprekken komt als voornaamste conclusie dat de meeste problemen en knelpunten die wij hebben gesignaleerd door de officials onderkend worden. Ze maken ons duidelijk wat de voornaamste oorzaken zijn. De geringe macht van het bestuur op districtsniveau en het gebrek aan coördinatie tussen de regeringsinstanties op lokaal niveau en centraal niveau zijn oorzaken voor de stagnatie van de ontwikkeling. Ook geldgebrek is daarvan vaak de oorzaak. De meeste ambtenaren die wij spraken zijn realistisch, doch kunnen het zo af en toe niet laten om te denken in idealen. Een stukje zelfbehoud misschien wel.

Voetbalwedstrijd en aanbieden daken In de laatste week in het district Serenje zijn er naast de Seminars met officials van de regering verscheidene andere aktiviteiten gepland. Een voetbalwedstrijd Serenje United (gevangenen die heel hard kunnen lopen samen met de politie) tegen Univers (VU) eindigt met een 8-1 winst voor de Zambianen. Een ooggetuigeverslag wordt voor de radio uitgezonden. Onze studiereis in Zambia krijgt veel publiciteit. De aanbieding van 173 ijzeren golfplaten, die als daken dienst doen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen