VU Magazine 1974 - pagina 418

Onrust langs de groeigrenzen door drs Gé Noordzij

In de eerste helft van 1973 heeft een veertiental politicologiestudenten zich in het kader van hun doctoraal-opleiding beziggehouden met een aantal zaken rondom de 'Club van Rome'. Dat politicologen zich met dit onderwerp bezighouden is vfel verklaarbaar. Immers, politicologen houden zich bezig met de bestudering van politiek. En politiek is voor hen zoiets als 'vormgeving aan de toekomst van de samenleving'. Aan deze vormgeving gaat logischerwijze kennis van en inzicht in krachten die de toekomst van een samenleving beïnvloeden vooraf. Vandaar de beslissing ons gedurende een halfjaar bezig te houden met de Club van Rome en wat daarmee samenhangt. Om een indruk te geven van omvang en intensiteit van onze werkzaamheden: van de studenten wordt bij deelname aan werkgroepen een zekere hoeveelheid werd van vol-

doende kwaliteit verlangd. In dit geval bedroeg die hoeveelheid één maand. Afhankelijk van het onderwerp en het enthousiasme, waarmee studenten zich inzetten worden in dergelijke groepen soms redelijke eindprodukten afgeleverd. Meestal wordt daar niet naar toegewerkt omdat men aan groepen deelneemt om te leren, om iets te onderzoeken. Resulteert zulks in een eindprodukt dat zijn weg via tijdschriftartikelen of in boekvorm naar een groter publiek vindt, dan werkt zoiets natuurlijk geweldig motiverend. Hoofddoel is zoiets echter nooit. Zo dient ook het onlangs bij uitgeverij J. H. Nelissen te Bloemendaal verschenen boekje 'Onrust langs de Groeigrenzen' te worden beschouwd als een nevenprodukt van een leerproces waarin door studenten en docent tezamen bijna anderhalf manjaar is gestoken.

Twee onderdelen van het boekje zullen hierna kort worden samengevat. In de eerste plaats zal worden ingegaan op de Club van Rome zelf: het ontstaan, de samenstelling en de activiteiten ervan. In de tweede plaats zal worden nagegaan welke eisen de Club van Rome - problematiek nu eigenlijk stelt aan respectievelijk de individuele burger en de overheid.

De Club van Rome Ontstaan, samenstelling en activiteiten. De Club van Rome is in 1968 in Rome opgericht, vandaar de naam. Dit gebeurde tijdens een bijeenkomst van dertig Europese wetenschappers, humanisten, opvoeders en managers van bedrijven, die op initiatief van Aurelio Peccei naar Rome waren gekomen om te overleggen over de 'wereldproblematiek'. De genodigden waren geen willekeurige personen. Allen hadden op verschillende wijze al met Peccei te maken gehad. Ook prof. F. Böttcher uit Nederland heeft deze bijeenkomst bijgewoond. Men kwam bij elkaar om te overleggen over de 'wereldproblematiek'. Wat moet hier nu onder worden verstaan? De mensen zijn overal in verwarring gebracht door een reeks van ongrijpbare problemen: verslechtering van het milieu, de crisis van de instellingen, bureaucratisering, onbelemmerde uitbreiding van stedelijke gebieden, onzekere werkgelegenheid en verlies van arbeidsvreugde, de vervreemding van de jeugd, het ter discussie stellen van de waarden van de samenleving, geweld en veronachtzaming van 'wet en orde', inflatie en monetaire ontwrichting onder gelijktijdige materiële voorspoed, de niet-overbrugde kloof tussen rijk en arm zowel binnen als tussen de naties - om er maar enkele te noemen. Deze moeilijkheden blijken wereldwijde symptomen van een algemene, maar tot nu toe weinig begrepen, malaise te zijn. Het is dit samenspel van in el-

kaar grijpende problemen dat wordt aangeduid met 'wereldproblematiek'. Nergens ter wereld wordt voldoende rekening gehouden met de onderlinge relaties tussen de belangrijke problemen. De deeloplossingen die men kiest hebben dientengevolge vaak een averechts effect en door het afzonderlijk behandelen van deelproblemen loopt de situatie uit de hand. Onderzoek naar de relaties tussen de problemen is dan ook een dringende noodzaak. De ontwikkeling van de computer heeft in de laatste jaren aantrekkelijke perspectieven geopend voor

dergelijke onderzoekingen. De Club van Rome is zelf van menning dat een internationaal samengestelde groep particulieren veel sneller en efficiënter het beoogde onderzoek op gang kan brengen dan via een - in het gunstigste geval - door moeizaam en jarenlange voorbereiding vergend overleg te bewerkstelligen samenwerking tussen regeringen mogelijk zou zijn. De Club van Rome is een groep wereldburgers die de bezorgdheid met betrekking tot de toekomst van de mensheid gemeen hebben. Ze treedt slechts op als catalysator ter stimu-

32

Het boekje voert niet de pretentie laatste en verlossende woorden te spreken over een problematiek waarin men in anderhalf manjaar nauwelijks kan doordringen. Het bevat de resultaten van ons werk voor wat ze waard zijn. De samenstellers koesteren slechts de hoop dat ze hier en daar informatief zijn en de meningsvorming van sommigen op dit uiterst belangrijke terrein een stimulans zullen bezorgen.

Begin februari '74: regeringsleiders en Club van Rome informeel bijeen in Salzburg. Rechts op de voorgrond Peccei; linlts de Oostenrijkse kanselier Kreisky

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen