VU Magazine 1974 - pagina 507

De waterput 'n reisverslag uit Senegal door Maaike Galle

'Hulp geven kan altijd, maar kom dan eerst kijken wat we hier eigenlijk doen', zei pater Stefan, toen wij de eerste keer in Kaolak waren om te informeren naar mogelijkheden om hulp te bieden aan de boeren in de door de droogte getroffen streek. De 'sinistrés' zoals ze in de krant kortweg worden genoemd, de slachtoffers. Kaolak ligt aan de zuidkant van een voor senegalese begrippen dichtbevolkte streek (60 tot 80 inwoners per km^ honderd kilometer van de kust aan de monding van een rivier. Het is de hoofdstad van de regio SineSaloum. De boeren van Sine-Saloum verbouwen mil (gierst) voor eigen gebruik en araschide (aardnoten) voor de markt. De voornaamste godsdienst in Senegal is de islam, maar de bevolking van het oude koninkrijk Sine is eigenlijk pas de laatste 50 jaar geïslamitiseerd, in tegenstelling tot de bewoners van het vroegere rijkje Saloum, die al veel langer islamiet zijn. Maar de geschiedenis vertelt dat de bevolking van Saloum eens naar de kust gevlucht is voor de invallen van

De schrijfster van dit reisverslag, Maaike Galle is van hnisuit sociaal-psycholoog. Augustus '73 studeerde zij af aan de VU. Sedert januari van dit jaar werkt zij in Dakar, de hoofdstad van Senegal, West-Afrika. Zij is er thans betrokken bij een onderzoeksproject over behuizing van de minst bedeelden. Op uitnodiging van een franse pater uit Kaolak bezocht zij 21 en 22 juli enkele dorpen in de provincie Sine-Saloum, teneinde een indruk te krijgen van zijn werk onder de boeren in deze door droogte getroffen streek aan de rand van de Sahel.

een islamitische heerser uit het noorden. Een roomskatholieke bisschop heeft de berooide schare gekleed en gevoed. En toen ze weer naar Saloum konden terugkeren namen ze het verhaal over hun weldoener mee. De bewoners van Sine-Saloum, de Serer, vormen een aparte groep in Senegal met een eigen geschiedenis en een eigen taal, het Serer. Onder deze Serer vindt men veel katholieken. De grootste bevolkingsgroep van Senegal vormen de Wolof. Hun taal, het Wolof, verstaat men in het hele land. Regen De uitnodiging van de paters van Kaolak bood ons een goede gelegenheid kennis te maken met leven op het platteland van Senegal, waar we in de verfranste hoofdstad Dakar geen idee van hebben. En zo reden we op een zaterdag 's morgens om negen uur de stad uit op weg naar Kaolak. Een week geleden waren de eerste regens gevallen en we waren benieuwd of het landschap veranderd zou zijn. Tot nu toe was het land dof en grijs. De grote apenbroodbomen (baobabs) nog kaal, de grond ertussen droog zand. Maar dat zand zijn in werkelijkheid de akkers die de boeren in de afgelopen maanden hebben schoongemaakt en waar de mil al in gezaaid wordt, nog voor de regen valt, en waar nu, na de regen, ook de arachide is gezaaid. Hier, op de rand van de Sahel waar landbouw zonder bevloeiing nog net mogelijk is, duurt de regentijd drie maanden, van juli tot september. Vanaf november hadden we het landschap zijn kleuren zien verliezen totdat het in juni leek alsof alle leven eruit verdwenen was. Toen viel er 16 mm regen in een weekend. Het resultaat was verbluffend. De bermen werden groen. De struiken hadden verse

blaadjes waar het licht doorheen scheen als een nederlandse lente. Waar nog niet gewied was waren de akkers tussen de overal op het land verspreid staande bomen overdekt met kort dik gras. Het landschap had het aanzien gekregen van een keurig onderhouden engels park. En overal de arachide en de mil, op sommige plaatsen al een decimeter hoog. De vrouwen wieden met lange schoffels op de akker en op andere plaatsen wordt nog geploegd en gezaaid met een eenvoudige ploeg, een paard ervoor. Een jonge vrouw of een van de kinderen leidt het paard. De boer loopt er achter met de hand aan de ploeg. Kaolak De dorpen waar we langs reden lagen groen en schaduwrijk onder hoge bomen. Tegen twaalven reden we Kaolak binnen. Stad van 100.000 mensen, vroeger een belangrijke handelsplaats en centrum van de arachide cultuur. Nu is de activiteit uit de straten verdwenen, weggezogen door de hoofdstad Dakar. Een proces dat al jaren aan de gang is en door de slechte oogsten alleen maar wordt versterkt. De bevolking van het land trekt naar de kust als naar het beloofde land, in de hoop daar werk te vinden. Het inwonerstal van Dakar is in de afgelopen tien jaar verdubbeld en werkeloosheid is het grootste probleem. De huizen van Kaolak staan langs brede zandpaden blakerend in de zon. Er zijn weinig bomen. De stad maakt rond het middaguur een verlaten indruk. In de 'jardin publique' zijn de bankjes leeg. Alleen in het centrum rondom de overdekte markt zijn de wegen geasfalteerd. We draaien een erf op waaraan de kerk staat. Uit een van de bijgebouwen komt pater Stefan ons tegemoet. Hij neemt ons mee naar zijn kantoor, een wanordelijke ka33

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen