VU Magazine 1983 - pagina 511

de oorzaken hiervan is geen onderzoek gedaan; het verzamelen van gegevens over dit soort geweld gebeurt wel, maar is vaak moeilijk, omdat het bijna per definitie klandestien, en zonder goede uitrusting moet plaatsvinden; regelmatig moet worden afgegaan op niet-professionele bronnen. Een voorbeeld van deze ongelijke aandacht voor terrorisme enerzijds, en regeringsterreur anderzijds, is de kwestie van de Armeniërs. Het is nog steeds bestaanbaar, dat de Turkse regering ontkent, dat erin 1915 ongeveer anderhalf miljoen Armeniërs vermoord zijn, terwijl er buiten Turkije maar weinig mensen zijn, die van deze kwestie iets af weten. Dat in dat laatste de afgelopen jaren enige verandering is opgetreden, is voornamelijk te danken aan de — inderdaad afkeurenswaardige — aanslagen door het geheime Armeense bevrijdingsleger ASALA, die wél ruime publiciteit krijgen. Ook in deze ongelijke aandachtsverdeling ligt dus een opdracht voor de vredeswetenschap.

Het Intemniversity Centre in Dubrovnik: trefpunt van vredeswetenschappers (J. Grin)

zaak was van de dreiging van verspreiding van kernwapens over de wereld, zal door deze nieuwe vindingen de rol van hoogverrijkt uranium aanmerkelijk toenemen. Misbruik van bestaande faciliteiten wordt betrekkelijk eenvoudig, en de drempel voor de bouw van eigen installaties zal beduidend lager worden. Conclusie uit dit alles; hoewel er maatregelen denkbaar zijn, waarmee misbruik te vertragen ofte bemoeilijken is, luidt de enige werkelijk afdoende oplossing: geen verdere uitbouw van de internationale kernindustrie. Wereldorde Een heel ander onderwerp, dat tijdens deze cursus aan de orde kwam, was terreur en terrorisme. Katarina Tomasevski van het Instituut voor Sociaal Onderzoek in Zagreb schetste een beeld van de research, die op dit gebied plaatsvindt, of — vaker — niet plaatsvindt. Met betrekking tot terrorisme (waarmee tegen regeringen gericht geweld wordt bedoeld) is er weliswaar het een en ander aan theorievorming gedaan, maar de theorieën lopen onderling sterk uiteen. Zo komt een aantal Amehkaanse psychiaters tot de conclusie, dat de oorzaak van terrorisme in de psyche van individuen ligt, terwijl een VN-rapport veeleer de onrechtvaardige wereldorde als de belangrijkste

VU-Maaazine 12 f1983^ 11 deremhRr i flR.3

verklaring ziet. Pogingen om tot een meer eensluidend en samenhangend beeld te komen worden nauwelijks gedaan — een uitdaging voor de vredeswetenschap. Ook op het,.empirische" vlak laat het onderzoek, dat tot nu toe gedaan is, veel te wensen over. Er is een ruime hoeveelheid informatie over terroristische aanslagen beschikbaar, maar veel daarvan is met nogal dubieuze bedoelingen verzameld (b.v. om .,aan te tonen" dat iedereen het slachtoffer kan worden van een aanslag, of als propaganda tegen politieke tegenstanders, zoals onder meer in LatijnsAmerika gebeurt) of is om andere redenen niet erg betrouwbaar. Een aardige illustratie hiervan is, dat hoewel de drie belangrijkste instituten in de wereld die zich met het verzamelen van deze gegevens bezighouden ongeveer dezelfde definitie van terrorisme hanteren, in de praktijk blijkt, dat de gedachtenconstructies die daarachter schuilgaan, onderling nogal uiteenlopen. De gewelddaden, die ,,meegeteld" worden, verschillen in een niet gering aantal gevallen per instituut. Klandestien Nog droeviger ,is het gesteld met het onderzoek naar terreur (gewelddaden, door regeringen gepleegd). Naar

Geheime diensten Dat er wel degelijk ook goed onderzoek naar politieke gewelddaden plaatsvindt, werd duidelijk uit een college van Carlo Schaerf, hoogleraar in de kernfysica aan de universiteit van Rome. Op verzoek van zijn regering heeft hij, samen met enkele andere wetenschappers, gegevens verzameld over politiek geweld in Italië. Daarbij maakten zij onderscheid tussen verschillende vormen van geweld: gewapende strijd (de Rode Brigades), links geweld, politie geweld, fascistisch geweld en gebeurtenissen waarbij geheime diensten zijn betrokken. Voor elk van deze categorieën werd aan de hand van kranteberichten een inventarisatie (per maand) gemaakt voor de periode 1968-1981. Tevens werd het verloop van enige sociaaleconomische indicatoren (prijzen, werkloosheid, industriële produktie, aantal stakingsuren enz.) gedurende deze periode vastgelegd. Al deze gegevens werden in de computer ingevoerd en vervolgens met behulp van geavanceerde statistische methodes geanalyseerd. Dat leverde talloze samenhangen op, niet alleen tussen bepaalde categorieën van politiek geweld en bepaalde ..indicatoren", maar ook tussen de verschillende vormen van geweld onderling. Een aantal opvallende resultaten was het gevolg. Zo vertoont het aantal gepleegde fascistische gewelddaden in de loop van een jaar een slingerbeweging; dat

433

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen