Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 41
33 hij van oorzaken van taalverandering zich nog niets anders kon voorstellen dan verbastering door vreemden invloed, had hij de vaste meening opgevat, dat de grammaticale vormen in de spreek* taal van een land of gewest heel weinig veranderen, maar eeuw uit eeuw in dezelfde blijven. Zoo moesten ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 42
34 als redelijk... wezen, daar ieder volk zijn geest op een hijzom dere wijze in uit of uitdrukt, en daar het een orgaan voor zijn denken in heeft"."' Het instinctieve, mechanistische principe bleef niet alleen bij Roorda, maar ook bij Steinthal's opvolgers meer dan goed was voor de studie van de ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 43
35een verantwoordelijkheid gedekt. "^ Ik breng met die gezindheid ook in verband de hevigheid van den laatsten stormloop, de veel? omvattende strategie, de fijngesponnen tactiek, die te werk werd gesteld. Het scheen te zijn: nu of nooit. Men moest de vrucht plukken, vóór de ontwortelde boo ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 44
36 taal, in een bijna*nogsdier gedachten mensch beginnend — op deze of op die wonder toevallige wijze in het eerste aanzijn ge* treden — en dan altijd door opklimmend tot al maar grooter volkomenheid. "* De ouderwetsche evolutiestheorie leeft misschien nergens meer zoo krachtig als zij nog doet o ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 45
37 zelfstandig vertegenwoordiger van die ontwikkelingstheorie: hij had telkens de taal van het eene individu beier, perfecter ges noemd dan die van een ander. „Alle taal is even goed!"'^' De berisping gold Otto Jespersen, die in 1891 bij zijn boek over Engelsche naamvallen een inleiding Fremskrid ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 46
38 sieken en bij andere oude volken. Anderzijds kon men toch ook gemakkelijk waarnemen: hoe verder terug in taalverleden en taal* ontwikkeling, hoe complexer, omslachtiger vormen! Gotisch* LatijnsZoeloetaal, het wordt aldoor erger! Heel aan het begin der rij praalt echter in voortreffelijken eenv ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 47
39 tieven stuk voor stuk met eenzelfden naamvalsuitgang moet voor* zien; de Zoeloe, die de eerste klanken van het beginwoord door den heelen zin herhalen moet; en een stumperige Hollander, die in alle zinnen een aantal zietje's of zeiUie's behoeft, allen aan een zelfde soort van taalziekte: door ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 48
40een wat andere voorstelling, dan men tot nu toe meest gegeven had van de oudste sprekende menschheid; hij had het geluk, ook daarmede toch weer bij Darwin zelf aansluiting te kunnen vin? den. Zij moet niet gewoon te zeggen zijn geweest, die taal; men zal in dolle, dartele levenslust hebb ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 49
41 achterlijk, door de buigingsuitgangen en geslachtsonderscheiding. De gesproken taal had die niet meer, en was dus niet alleen natuurlijk en levend, maar vertegenwoordigde blijkbaar ook nog een hoogere ontwikkelingsphase. Al de gepretendeerde kenmers ken van kleur en fleur in die schrijftaal bl ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 50
42flexie en tegen alle vormonderscheiding. Want vormverlies is winst voor de hand. Analytische taalmiddelen en vooral de vaste woordorde brengen niet alleen alles terecht, maar maken de taal ook veel gemakkelijker en veel bruikbaarder. Het Chineesch en het Engelsch zijn de lichtende voorbe ...