Filteren
van 9
Ideëel en reëel - pagina 37
mogelijk of ook waarschijnlijk, dat ruimte en tijd als de noodzakelijke voorwaarden van alle (uiterlijke en innerlijke) ervaring, bloot subjectieve voorwaarden voor al onze aanschouwing zijn.'' i) De maior van den syllogismus in deze redeneering is dus: wat noodzakelijke voorwaarde is, is bloot s ...
Ideëel en reëel - pagina 79
77 Voorts heb ik goede hope dat, wanneer de vacature van den heer Hovy zal zijn vervuld door het optreden van den heer J. van Alphen, lid van den Tweede Kamer der Staten-Generaal, thans eersten plaatsvervanger van Bestuursleden, als Directeur, Uw College met niet minder ijver en nauwgezetheid zij ...
Ideëel en reëel - pagina 43
41normaal mensch worden aangetroffen, en dat voorts de andere, ook zonder mededeehng, bij hem zich kunnen voordoen, potentieel aanwezig zijn. Niets menschelijks is ons vreemd: dat woord geldt ook voor de begrippen. Want wel zeggen wij soms van iemand, dat hij wonderlijke begrippen heeft, m ...
Ideëel en reëel - pagina 46
44 maar toch ook die bewegingen, dat leven doen ons een proces kennen, dat wij in.zijn verloop kunnen verstaan, tot op zekere hoogte kunnen nadenken. Daar heerscht geen willekeur, maar een vaste gang van ontwikkeling naar een innerlijk gegeven principe. «Dieses unverrückbares Gestaltungsgesetz, n ...
Ideëel en reëel - pagina 48
46 stof, naar de heidensche opvatting, beschouwen als iets dat van den beginne af parallel heeft geloopen met den geest, dat niet is geschapen maar van eeuwigheid af bestond. De Schrift echter leert ons dat God den aanvang gemaakt heeft van de stof kens der wereld i). Het stoffelijke heeft zijnen ...
Ideëel en reëel - pagina 65
63 de overheid. was en het recht had nedergelegd in eene wet. i) Het wetboek is de officieele uitdrukking van het recht in woorden. Nu is elke uitdrukking van het recht des te reëeler, naarmate zij meer nadert tot de idee van het recht. Daar is een bewustzijn van recht in de individuen, maar dit ...
Ideëel en reëel - pagina 58
56 in onze macht en staan wij dus voortdurend aan het gevaar van dwaling bloot; en de ondervinding leert het ons lederen dag, hoe dat gevaar in werkelijkheid overgaat. Is er nu eene norm te vinden, die ons bij het denken over deze dingen leiden kan ? In ons zelven niet, daar geen sterveling bewer ...
Ideëel en reëel - pagina 64
62 voorbijgaan aan eene enkele opmerking over de medische wetenschap uit het oogpunt van ideëel en reëel. Als medische heeft zij haar doel in het heelen van het zieke, het herstellen van het abnormale, voor zoover dit mogelijk is; zïj kan dus wel allerminst de realiteit van het ideëele ontkennen, ...
Ideëel en reëel - pagina 11
9 van het gebouw der wetenschap zoowel de grondslag is als de voltooiing. En verder: ook hier mag het woord gelden: ,,vrees niet, geloof alleenlijk". Maar laat ons terugkeeren tot de woorden van Hermann Paul, die mij de eerste aanleiding gaven tot het onderwerp, waarover ik tot U ga spreken. De a ...
Ideëel en reëel - pagina 36
34 Wij zien het ontzaglijk verschil niet voorbij, dat er bestaat tusschen onze gewaarwording als psychisch verschijnsel, en wat die gewaarwording veroorzaakt langs den physischen weg. Alleen dit beweren wij, en wij meenen dat het voor geen tegenspraak vatbaar is : de werking van wat Kant het Ding ...
van 9
