Filteren
van 17
1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 21
13 teleologie transcendent maakte en verplaatste naar de wereld der eeuwige ideeën, naar A r i s t o t e 1 e s, die het principe van de doelstreving der levende organism^en in die organismen zelf verplaatste. Hij is' de schepper van de entelechie, datgene wat het doel in zich zelf heeft, het weze ...
1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 22
14 deze de geledingen heeft om in den familiekring genoten te worden, en zodoende een evenredige verdeling waarborgt. Deze optimistische teleologische ,,droom" is wreed verstoord geworden door een natuurverschijnsel, namelijk door de aardbeving, die Lissabon in 1755 voor een groot gedeelte verwoe ...
1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 23
15 5.Haeckel's antiteleologie. Alvorens hierop even in te gaan, moge er op worden gewezen, dat bij iedere discussie over de waarde van de teleologische natuurverklaringen er stilzwijgend twee dingen zijn ondersteld, waarover men het eens is. Het eerste punt is wat men genoemd heeft het axi ...
1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 24
16 is voor de perceptie van geluidstrillingen. Dat is dus" wat men genoemd heeft het doelmatigheidsfeit. Dit doelmatigheidsfeit houdt dus in, dat men overal stuit op verhoudingen, die ons zonder meer als uiterst doelmatig Voorkomen; de teleologie is veelal onmiddellijk evident. Dit feit nu is ook ...
1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 25
17 dysteleologieën, een aantal verhoudingen, die ons zonder meer als ondoelmatig voorkomen. W e n t heeft in 19p6 een rectorale rede gehouden over ondoelmatigheid in de natuur. In deze niet bijster geslaagde rede gaat hij uit van'de anecdote van den man, die onder een boom ligt en wenst dat de ee ...
1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 26
18 zonderen, zoals men wel gezegd heeft: „de zee is zout om der zonde wil." Het is de vraag of dat juist is, want tenslotte behoeft men in die zoutheid van de zee niet enkel dysteleologie te zien. Tenslotte komt de geestelijke en lichamelijke aftakeling en ontreddering, die men bij de Cretins vin ...
1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 27
19 8.Boven-individuele teleologische verbanden. De boven-individuele teleologische verbanden behoren in het algemeen tot het gebied van de uitwendige of relatieve doelmatigheid en kunnen dus min of meer als toevallig worden beschouwd. Daar is echter één uitzondering; dat is de doelmatighei ...
1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 28
20 einddoel der natuur, dat wij het organisme met zijn eigen wetmatigheid en doelstreving onwillekeurig als natuurdoel moeten denken. Daardoor wordt als vanzelf de gehele natuur een systeem van natuurdoelen. Maar tot een einddoel van de natuur als geheel kan de natuurwetenschap volgens hem niet o ...
1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 29
/21lijkheid en doelmatigheid in de natuur beschouwd als een slag in de lucht, het intrappen van een open deur. Zulks met het oog op het feit, dat de natuurwetenschap in haar huidige phase toch wel van de waarde van de teleologische kenvormen overtuigd is, en zich van die kenvormen g ...
1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 30
2É leraar B a r g e zich voortdurend bezig houdt en waarop hij dart ook telkens weer terug komt. Een historisch-wijsgerige behandeling van dit vraagstuk, dat in het midden van de vorige eeuw in de Parijse Academie tot zo scherpe tegenstelling heeft geleid tussen C u v i e r en G e o f f r o y d e ...
van 17
