Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 53
52 den anti-revolutionnairen volkomen duidelijk was geworden, dat ze op het gebied van kerk en school van haar niet het minste te verwachten hadden, en er ongeveer tegelijkertijd verwijdering ontstond tusschen liberalen en Roomsehen, was het met de macht der conservatieve partij gedaan. Alleen de ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 55
54 conflict van onberekenbare gevolgen. Ongetwijfeld, ook anders zou er strijd zijn geweest. De toestand van de kerk in 1816 was van dien aard, dat deze niet had kunnen uitblijven. Doch het zou in zekeren zin een eerlijke strijd geweest zijn. Nu echter trad de staatsmacht op, beroofde de kerk van ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 14
13 Volgens den geest van den tijd moest er zijn gelijkheid, en dus geen bevoorrechte standen meer. Verscheidene der verlichte despoten tastten dan ook den adel met kracht aan, maar Frederik II en Katharina weer niet, omdat ze in dien stand een niet te versmaden steun zagen voor hun troon. Er moes ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 26
25 gebleken, het tweede zou, in ons land althans, onmogelijk zijn. Men zocht nu heil in een monarchie, getemperd door een constitutie. Willem heeft die zelf noodzakelijk geacht 1) . "Beschermt mij tegen mij zei ven" moet hij bij zijn vertrek uit Engeland hebben uitgeroepen 2), en tegenover Baron ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 61
60 getroost hebt. Gij deedt dat als decaan, qualitate qua, doch met een ijver en toewijding, welke ik ten zeer.ste op prijs stel. Veroorloof mij, Hooggeleerde Bavinck, ook tot U een enkel woord te richten. En als ik dat doe, dan - Gij verstaat het - rijst voor mijn oog de gestalte van een geliefd ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 48
47 In zijn oppositie ontwikkelde hij zich tot een van de meest vooruitstrevenden van zijn tijd: in 1830 voerde hij het pleit voor rechtstreeksche verkiezingen, ministerieele verantwoordelijkheid en openbaarheid in de financiën. Hij kan als een voorlooper der liberalen gelden, met dit voorbehoud e ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 21
20 ik ben zoo vrij daarenboven te wijzen op een zinsnede uit den brief van Hendrik Fagel aan Van Hogendorp van den 21sten November 1813 betreffende de pas in Engeland ontvangen proclamatie van den 17den: "Le Prince ya trouvé sans la moindre exception les sentiments, qui l'animent" 1). Nu, in deze ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 43
42 werken. Dat de regeering het echter slechts noode duldde, blijkt uit een correspondentie, tegen het eind van '24 gevoerd tusschen de heeren Van Maanen en Van Ewijck. Van Maanen had klachten gekregen over het gebruik van den Mechelschen catechismus, "die allerschandelijkst moet zijn"; hij vraag ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 57
S6voor de Synodale Commissie één, zoo ook voor de tegenstanders 1). We wezen reeds op het verband tusschen Afscheiding en schoolstrijd; ook in het adres van de zeven Haagsche heeren komt de nauwe samenhang uit. Voor Groen inzonderheid waren ze één. Zijn levensstrijd, het is waar, was niet ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 35
34 hij zijn plan opgafl), maar daarna heeft hij het buiten den Raad van State om toch doorgezet. Hij heeft diens advies alleen in zooverre gevolgd, dat hij een consuleerende commissie heeft benoemd. Deze, wel uit predikanten bestaande, maar daarom volstrekt geen vertegenwoordiging der kerk 2) . k ...